Akıllı şehirler için 5G'nin önemi
Akıllı toplu taşıma sistemleri, akıllı binalar ve altyapı ve bağlı kamu güvenliği platformları, geliştirilmekte olan akıllı şehir yeniliklerinden sadece bazılarıdır.
Bu akıllı şehir yeniliklerinde 5G, geleceğin akıllı şehir altyapısını desteklemek için gerekli olacaktır.
Bu yeni nesil bağlantı büyük veri kapasitesi, yüksek hızlar ve düşük gecikme süresi getirecek ve yeni bir teknolojik çağın başlangıcını işaretleyerek yaşama ve çalışma şeklimizi değiştirecek şekilde hayatımızda yer alacak. Ve Küresel nüfusun yüzde 68'nin 2050 yılında şehirlerde yaşayacağı tahmin edildiğine göre akıllı şehir altyapısını desteklemek yeteneği özellikle önemlidir. Şehirlerdeki nüfus artışı hızlı bir yenilik gerektirir ve 5G bu toplulukları geleceğe bağlamaya yardımcı olacaktır.
Evde, işte veya yolda, güçlü ve tutarlı bir ağ bağlantısı bir lüks yerine bir zorunluluk haline geldi. Akıllı şehirler gerçeğe dönüşürken hem işletme hem de tüketiciler bugün elde edilenden daha fazla ağ güvenilirliğine ve daha yüksek hızlara ihtiyaç duyacaktır.
Kuşkusuz, Lisanslı Dar-Bantlı Nesnelerin İnterneti (NarrowBand-IoT (NB-IoT)) ve Lisanssız Uzun Mesafe (Long Range (Lora)) gibi teknolojiler bağlı yaşamlarımızda oynayacak bir role sahip ve geleceğe bir yol yaratmaya yardımcı oluyor. Ancak bağlı topluluk gelişmeye devam ettikçe, hiçbir zaman tek bir teknoloji tüm talepleri karşılayamayacak. Akıllı şehirlerin gelecekteki büyümesi için 5G'nin bu kadar kritik olmasının nedeni budur.
Akıllı şehirlerin veri odaklı yapısı, hassas ölçümler ve daha etkili kentsel planlama için olanak sağlayan güçlü analizler ile çeşitli faydalar sağlar. Akıllı araçlar, talebi tahmin etmek, kaynakları yönetmek ve korumayı teşvik etmek için kullanım verilerini toplayabilir, ileriye dönük bilgi işlemlerinde akıllı toplu taşımayı mümkün kılan gerçek zamanlı rehberlik sağlamak için kullanılabilir.
Her zaman bağlı taşıma, kapasiteyi en üst seviyeye çıkarmak ve kamu güvenliğini ve rahatlığını artırmak için kullanılan canlı trafik verileriyle, 5G'nin gelişinden en çok etkilenen alandır. Dahası, yeni nesil bağlantı, otonom taşımacılığın başarısı için önemli olacaktır. Her bir otonom otomobilin, yerleşik sensörler, navigasyon algoritmaları ve diğer otomobillerle etkileşimi sayesinde her gün günde 4,000 GB veri üreteceği tahmin ediliyor.
Dahası, otonom araçlar trafiğin sorunsuz bir şekilde akmasını sağlamak için akıllı trafik ışıklarıyla, akıllı otoparklarla etkileşime girecek. Bağlı topluluk sayısız sensör ve cihazla desteklenecek. Sanal gerçeklik (VR) ve artırılmış gerçeklik (AR) gibi yeni ortaya çıkan kullanımların genişlemesinden, IoT'nin büyümesini hızlandıran, izleme sensörlerini destekleyen, evrensel güvenilirlik ve ultra düşük gecikme gerektiren kritik uygulamalara kadar desteklenmesi gereken bağlantıların sayısı şaşırtıcı. 5G kapasitenin arttırılmasında ve bu bağlantı ağının sorunsuz ve etkili bir şekilde çalışmasının sağlanmasında kilit rol oynayacaktır.
Şehirler daha akıllı hale geldikçe, yeni toplu taşıma araçlarının gelişimiyle beraber uygulamaya alınan toplu taşıma haritalama uygulamaları destekli akıllı otobüs, taksi servisleri temelde talep değiştikçe dinamik olarak değişen güzergahlar sunarak toplu taşıma konusundaki düşünce biçimimizi değiştirmektedir. Uber'den Ford' a çok sayıda büyük firma yakın zamanda çeşitli yeni nesil taşımacılık biçimlerini denemişlerdir. Bağlantılı araçlardan, akıllı toplu taşımacılığından ve IoT sensörlerinden elde edilen tüm verileri birleştirerek, ulaşım bağlantılarını gerçek zamanlı olarak optimize etmek daha etkili toplu taşıma yolları ve sistemleri geliştirilebileceği anlamına gelir.
5G teknolojileri, yüksek bant genişliği, düşük gecikme süresi ve artan yoğunlukların benzersiz bir kombinasyonuna sahiptir ve bu kullanım durumlarını etkin bir şekilde sağlayabilmektedir. Sonuç olarak, 5G destekli akıllı şehirler daha güvenli, çevre açısından verimli ve vatandaşlarına daha fazla kolaylık sağlayan şehirler olacaktır. 5G hem evde hem de hareket halindeyken en yüksek veri hızları için kapasite sağlayarak, gelişmiş mobil geniş bant (enhanced mobile broadband (eMBB)) ve sabit kablosuz erişimin (fixed wireless access (FWA)) büyümesine güç sağlayacaktır. Ve 5G akıllı şehirlerin kalbinde ek uygulamalar için bir ağ omurgası sağlayacaktır.
Ayrıca sağlık hizmetleri altta yatan hastalıkları tıbbi uzmanlardan çok daha hızlı tespit edebilmeleri nedeniyle yeni teknolojilere daha fazla güvenmeye başlamıştır. 5G ile desteklenen çok daha yetkin uygulamalar ile özellikle uzaktan bakımdaki gelişmeler ve hatta ameliyatlardaki gelişmelerle sağlık hizmetlerinde de hayal edilenin ötesinde bir yerlere gelinebilecektir.
Aynı zamanda akıllı binalar IoT (Nesnelerin İnterneti) teknolojisi ile geleceğin bağlantılı şehirlerinde önemli bir özellik olacak. Bu tür bir teknoloji daha rahat bir çalışma ortamı sağlamanın yanı sıra maliyetleri düşürürken verimliliği ve üretkenliği artırmaya yardımcı olabilir. Örneğin İsveç’li IoT uzmanı Yanzi ofis binalarını daha akıllı hale getirmek için bir platform geliştirdi, Intel® Donanımı ile güçlendirilen Yanzi'nin sistemi, ofis yöneticilerinin tüm bina işlemlerini kolaylaştırmasına yardımcı olmak için bina boyunca yerleştirilmiş bir IoT sensörü ağına güveniyor.
Hareket sensörleri ve adım sayaçları, hangi alanların en çok ve hangi saatlerde kullanıldığını takip ederken, sensörler sınırlı erişime sahip alanları izlemek için de kullanılabilir. Enerji maliyetlerinden tasarruf etmek için, kullanılmadığı zamanlarda ofis ekipmanını kapatmak için güç monitörleri hareket sensörleriyle birlikte kullanılabilir. Dahası ortam; sıcaklık, nem, karbon dioksit, ortam ışığı ve ortam gürültüsü açısından izlenebilir. Bu bilgiler bina yönetimi ile paylaşılabilir, böylece ısıtma, soğutma ve havalandırma optimize edilebilir.
Çevresel sürdürülebilirlik, akıllı sayaçlar, hava kirliliği sensörleri, su kalitesinin izlenmesi ve akıllı aydınlatma sistemlerine sahip, maliyetlerin düşürülmesine ve CO2 emisyonlarının azaltılmasına yardımcı olan akıllı şehirlerin kilit bir faydasıdır.
Gerçekten olağanüstü; bağlantı ve akıllı şehirler iç içe geçmiş durumda. Bu bağlı yaşamları içeren akıllı şehirlerin verimliliğini artırabilmesi ve vatandaşlarının yaşam kalitesini ve sağlığını iyileştirebilmesine karşın, birbirine bağlı olmayan şehirlerin ağ kabiliyetinin gerisinde kalarak gelişmelere ayak uyduramayacağı anlamına gelebilir. Bu önemsiz bir sonuç değildir: Bağlantı, gelecekte başarılı şehir planlamasının ayrılmaz bir parçası olacaktır.
Ayrıca şehirler daha kalabalık ve karmaşık hale geldikçe, halk güvenliğini sağlamak ve sistemin sorunsuz çalışmasını sağlamak için akıllı kamu güvenliği platformlarına ihtiyaç duyulacaktır. Bulut ve sınır bilgi işlemde gerçeklenen Yapay Zeka (AI) tabanlı Veri (Data) analizleri gerçek zamanlı olarak kamu güvenliği görevlileri ile paylaşılarak kamuoyunun güvenliğini sağlamak ve örneğin vatandaşlara yangın durumunda, afetlerde veya diğer acil durumlarda rehberlik sağlamak için analiz sonuçları elde edilir.
5G teknolojilerinin kullanılmasıyla, spor etkinliklerinde ve popüler eğlence alanlarındaki büyük ölçekli gözetim ve güvenlik uygulamalarına bağlı olarak vatandaşın güvenliği ve rahatlığı sağlanır. İzleme, destek ve tehdit tespiti gibi karmaşık sorunların verimli, güvenilir ve üretken bir şekilde çözülmesi ve gerektiğinde acil yardım sağlanması durumlarında önemlidir. Popüler uygulamalar arasında panik durumlarının tespit edilmesi ve giriş ve çıkışlarda aşırı kalabalık olması; 'anormal davranış' tespit etmenin yanı sıra, kaybedilen çocuklar ve şüpheli paket belirlenmesi vb. uygulamalarında bulunduğu/bulunacağı gözardı edilmemelidir.
5G Destekli Akıllı Şehir’e Vizyon 2020 ve ötesi olarak bakıldığında:
Akıllı bir şehir olma yolunda zaten iyi olan uluslararası bir merkez Dubai'dir.
2021 yılına kadar dünyanın en zeki şehri olma hedefiyle Dubai hükümeti, şimdiden akıllı servisler ve girişimlerden oluşan çalışmaları başlattı.
Gelecekteki planları arasında uçan taksiler ve hükümet kayıtları için tamamen kağıtsız, Blockchain tabanlı bir sisteme geçiş yer alıyor. Intel Dubai IoT Ignition Lab'da bir dizi akıllı şehir teknolojisi konsepti sergilendi. Bu işbirlikçi merkez, her bir aracın hareketini gerçek zamanlı olarak izlemeyi kolaylaştıran, Huawei akıllı otobüs sistemi de dahil olmak üzere Intel® teknolojisiyle desteklenen çok çeşitli yeniliklere ev sahipliği yaptı. Diğer bir örnek hava kirletici maddeleri, sıcaklık, nem ve ışığı ölçmek için sensörler kullanan Bosch Mikro İklim İzleme sistemidir (Bosch Micro-Climate Monitoring system).
Geleceğin akıllı şehirlerine yatırım yapmak esastır. Kentsel ekosistem giderek daha fazla veri güdümlü hale geliyor, bulut bilişim büyürken, IoT teknolojisi gelişiyor. Gelecek nesil bağlantı geleceğin kentsel peyzajı için kesinlikle çok önemlidir ve akıllı şehirleri hayata geçirecek 5G teknolojilerini kullanmak için şehirlerin ve ulusal hükümetlerin, topluluklarının akıllı şehir uygulamalarından yararlanabilmesini sağlamak için 5G yeteneklerini en kısa zamanda test etmeleri ve tam olarak anlamaları gerekiyor. Ancak, nasıl rekabet etmeyi planladıklarını ayrıntılandıran bir kamu ve özel sektör stratejisine de ihtiyaçları var.
5G ekonomik güç dengesini değiştirme potansiyeline sahip ve hiç kuşkusuz 5G muazzam bir potansiyel getiriyor ve akıllı şehirlerin büyümesinde kilit rol oynayacak.
Şöyle bitirelim;
Teknoloji’nin geçirdiği evrimle özellikle Bilgi ve İletişim Teknolojileri’nde geldiği noktada 5G teknolojisi ve diğer teknolojiler küresel temelli teknolojik üstünlük sağlama savaşlarının bir parçasıdır.
Özellikle ABD ve Çin bu teknolojilerin geliştirilmesinde ve uygulanmasında küresel ekonomik bir güç haline gelmişlerdir. Ve “Teknolojik” üstünlük savaşını sürdüren Amerika ve Çin’de olabilecek iç ve dış gelişmeler tüm dünya ülkelerince yakından izlenmektedir. İzlenmenin ötesinde bu konuda forum vb. birçok etkinlik yoğun bir şekilde yapılmaktadır.
Burada “Bize” düşen tüm teknolojilerin oluşturduğu ve oluşturabileceği tehditleri fırsata çevirmektir.
Kaynaklar:
1. INTEL 2020 VISION: THE 5G-POWERED SMART CITY
Libby Plummer, Technology Writer
5G Smart Cities – Intel
intel web sayfası
2. 5G’s importance for smart cities has been underplayed
23 May 2019
Kevin Hasley: Head of Performance Benchmarking at RootMetrics and Executive
Director at IHS Markit
Smart Cities World web sayfası
Katkıları için Hüsnü Baysal’a teşekkürler
Yasal Uyarı : Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Gün Medya Grubuna aittir. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan köşe yazısı/haberin bir bölümü, alıntılanan habere aktif link verilerek kullanılabilir. Ayrıntılar için lütfen tıklayınız.