Akıllı şehir yolculuğu (IV) Proline ile akıllı şehir yönetim sistemleri

Akıllı şehir yolculuğunda bu hafta akıllı şehir yönetim sistemleri konusunda uzman bir firmayı, akıllı ve güvenli şehirlerin tek elden yönetimini sağlayabilen IoT Orkestrasyon Platformu iSIM'in geliştiricisi ve sağlayıcısı olan Türk Teknoloji şirketi Proline'ı paylaşalım istedik.
Akıllı şehir yolculuğu (IV) Proline ile akıllı şehir yönetim sistemleri
Akıllı şehirler alanında ileri teknolojileri yakından takip eden, ileri seviye akıllı ve güvenli şehirler uygulamalarını ülkemizde ve bölgemizde uzman kadrosu ile hayata geçiren "Güvenli ve Akıllı Şehirler" pazarının liderlerinden biri konumunda olan Proline ile Akıllı Şehir Yolculuğu devam ediyor…

Şehir Güvenlik Sistemleri'nin Dünyadaki gelişimine kısaca bakarak yazımıza giriş yapalım;

Bu konuda yapılan çalışmalar küresel şehir izleme pazarının 2005'den 2007'ye kadar 12%'lik bir hızlı büyüme gerçekleştirmesinin ardından 2007'den 2011'e kadar yıllık 21%'lük bir büyüme gerçekleştirdiğini göstermektedir. Ve bu pazarda emniyet ve güvenlik uygulamaları çoğunluk payını oluşturmaktadır. Bu uygulamaları hayata geçirmekte çevik çözümler geliştiren İngiltere'de günümüzde yaklaşık olarak her 14 kişiye 1 kamera düşmektedir ve toplamda 4.2 milyon adet kamera kullanılmaktadır. Bu sayede İngiltere'de 10.000 suç çözüme kavuşturulmuş ve yaklaşık 200.000.000'luk zarar önlenmiştir.

Ayrıca tüm dünya açısından bakıldığında da küresel şehir izleme sistemlerinin günümüzde Endüstri 4.0, perakende, sağlık, ulaşım ve turizm gibi çeşitli sektörlere de farklı fırsatlar sunmakta olduğunuda gözlemlemek mümkündür.

Ülkemiz tarafından konuyu ele aldığımızda bir özel sektör yatırımı olan Proline Bilişim Sistemleri ve Ticaret A.Ş.'nin, bu alanda en ileri teknolojileri yakından takip ederek, kendi Ar-Ge merkezinde uzman kadrosu ile geliştirdiği iSIM (Intelligent System Integration Management) yazılımını ve bu yazılımın kullanıldığı alanları ele alarak bir bilgilendirme yapacağız bu hafta.

Ve Proline bakış açısıyla akıllı şehir yönetim sistemlerini yazmadan önce kısaca akıllı şehir ve sağladığı kolaylıklar nedir? Hatırlayıp sonrasında genel olarak şirketin yapısına bir bakalım:

Akıllı Şehir güvenli ve akıllı binalardan merkezi güvenlik yönetim sistemlerine, ulaşımdan kamu güvenliğine kadar birçok fonksiyonu barındıran, insan ve altyapı odaklı şehirler anlamına gelmektedir. Bilginin ve verinin anlık olarak paylaşılabilmesi, şehirlerdeki birçok sorunun ortaya çıkmadan engellenebilmesine olanak sağlamaktadır. Akıllı şehirlerin en önemli özelliklerinden biri vatandaşlara yüksek yaşam kalitesi sunmasıdır. Akıllı şehirlerin vatandaşlara yüksek yaşam kalitesi sunması, insanların yaşamak için bu şehirleri tercih etmelerinin başlıca nedenlerindendir.

Bu tanım ve bakış açısını dikkate alarak Akıllı Şehir vatandaşlarına yüksek yaşam kalitesi sunan, pazarının liderlerinden biri olan şirketi tanıyalım:

Akıllı Şehirlerin Arkasındaki Türk Teknolojisi



2003 yılından bu yana faaliyet gösteren bir Türk teknoloji şirketi olarak Proline son 9 yıldır özellikle "Akıllı ve Güvenli Şehirler" alanına odaklanmakta, bu alandaki vizyonu çerçevesinde güvenliği merkeze alarak oluşabilecek bir olaya anında müdahale edebilen, hatta bir olay oluşmadan onu öngörebilen, kullanıcı dostu ve kolay yönetilebilen sistem ve platformların bütünleşik olarak yönetilmesini sağlayan IoT orkestrasyon platformu olan iSIM'igeliştirerek vatandaşların yaşam kalitelerini artırabilmeyi hedeflemektedir. Bu doğrultuda Ar-Ge merkezinde geliştirdiği akıllı şehirler yönetim sistemlerinde kullanılan akıllı yazılımların yanı sıra e-ID ve biyometri çözümlerinden oluşan geniş ürün yelpazesiyle pazarda yer almaktadır.

Türk mühendisler tarafından Proline Ar-Ge merkezinde geliştirilen,akıllı şehirler yönetim sistemlerinde kullanılan iSIM yazılımı ile şehirde mevcut olan dağınık sensörlerin, sensör ağlarının, kameraların ve diğer platformların marka ve modelden bağımsız olarak tek noktadan, verimli şekilde yönetilmesi amaçlanmaktadır. Kullanıcı dostu bir arayüz ile tasarlanan iSIM sayesinde insan kaynaklı olası hataların en aza indirgenerek, şehirlerin ve/veya kritik altyapıların yönetiminin güvenli bir şekilde sağlanmasıda hedeflenmektedir. Ayrıca yeni bileşenlerin eklenmesi tarafında da kolay bir arayüz sunularak karmaşık işlemlerin önüne geçebilmektedir. Ve 2018 yılında Akıllı Ulaşım Sistemleri, 2019 yılında da Endüstri 4.0 Proline'ın odağına alınarak iSIM ile yönetilebilecek alan potansiyeli önemli bir şekilde artırılmış bulunmaktadır.

Türkiye'de ve yurt dışında birçok şehir ile Akıllı Şehir deneyimleri Proline tarafından paylaşılarak şehirlerin daha ileri seviyeye taşınabilmesi için görüşmeler yapılmakta ve temaslar devam etmektedir. Proline'ın yurt dışı projelerinden bir örnek verilecek olursa; geçtiğimiz yıllarda Proline tarafından geliştirilen yeni nesil teknolojiler ile Katar'ın başkenti Doha "Akıllı ve Güvenli Şehirler" kriterlerine uygun güvenlik seviyesine taşınmış bulunmaktadır.

Yaklaşık 200 km fiber optik altyapı üzerine güvenlik kameraları, sensörler ve video analitik sistemleri içeren güvenlik çözümü konumlandırılmıştır. Ayrıca sistemin, komuta ve kontrol merkezinde çalışan akıllı yazılımlar ile desteklenmesi de sağlanarak, proje Katarlı yetkililere başarıyla teslim edilmiş, böylece "Tala'a" olarak adlandırılan proje ile 2022 FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yapması planlanan Katar'ın başkenti Doha'nın güvenliğinin tek bir merkezden yönetilebilmesi sağlanmıştır.



Diğer taraftan ülkemizde yer alan uluslararası bir projeden örnek verilecek olursa; dünyanın en büyük havalimanı projelerinden biri olan İstanbul Havalimanı'nda birbiriyle entegre güvenlik teknolojileri uygulanmış, İstanbul Havalimanı'nda çevresel sistem güvenliği, kapalı devre kamera sistemi (CCTV) ve geçiş kontrol sistemi (ACS) çözümleri kullanılarak entegre bir güvenlik sistemi kurulmuştur. Bu denli yoğun trafiği olan alanlarda güvenliğin, mevcut kontrol sistemleri ve klasik kontrol mekanizmalarıyla sağlanması mümkün değildir. Bu nedenle İstanbul Havalimanı, Türkiye'nin en akıllı güvenlik sistemlerinin kullanıldığı tesislerden biri olarak dizayn edilmiştir. Damar izi okuma teknolojileri, yüz tanıma sistemleri, 27 km'lik akıllı çit ve projede kullanılan radarlarla oluşturulan entegre güvenlik sistemi, havalimanı güvenliği alanında da Türkiye'de bir ilk olma unvanına sahiptir.

Dünyanın yeni havacılık merkezlerinden biri olması beklenen İstanbul Havalimanı'nda hayata geçirilen otomatik geçiş kontrol sistemlerini merkezi güvenlik sistemiyle entegre etmiş bulunmaktadır. Proje kapsamında pist, apron, terminal ve otoparklar için yüksek teknolojili çözümler kullanılarak güvenli ve entegre bir yapı oluşturulması sağlanmış, giriş ve çıkışların biyometrik olarak kontrol altına alındığı bu yapıda yüz tanıma teknolojileri kullanılmıştır.

Aktiviteler; merkezileştirilmiş güvenlik yapısının komuta kontrol merkezi üzerinden izlenerek, erken uyarı sistemlerinin uçtan uca şahıs izleme özellikleri sayesinde, operasyon merkezlerinin daha hızlı karar alabilmesi de sağlanmaktadır.



Diğer taraftan Proline, 2016 yılında ileri teknoloji üreten startuplara yatırım yapmak üzere bir girişim platformu olan Proline Ventures'ı kurmuştur. Güvenli ve Akıllı Şehirler alanında yatırımlar gerçekleştiren tek platform olan Proline Ventures, hem Akıllı Şehir alanında faaliyet gösteren startupları desteklemeyi hem de ülkemizdeki ekosisteme katkı sağlamayı hedeflemektedir.

Proline Ventures ekosistemdeki tüm yatırım modellerinden farklı bir model ile öne çıkmakta olup, "aklın paranın önüne geçtiği" yeni bir yapı şekillendirmektedir. "SmartMix" adı verilen Proline Ventures'a özel yatırım modeli ile startuplara maddi desteğin yanı sıra mentorluk, koçluk, danışmanlık, eğitim ve iş ağı geliştirme imkânı da sunulmaktadır. Kurulan bu girişim platformu ile startuplara sadece maddi destek vermekle kalınmayarak, aynı zamanda bilgi birikimi ve tecrübelerde kendileri ile paylaşılarak projelerinin uluslararası sahneye çıkarılması hedeflenmektedir.

Proline önümüzdeki dönemde Akıllı Şehir projelerinde iSIM ürünü ile yer alabilmeyi, tüm sistemleri tek merkezden yöneterek çalıştığı kurumlara operasyonel verimlilik kazandırabilmeyi ve Akıllı Şehir dikeyleri (Akıllı ve Güvenli Şehirler, Alan Güvenliği, Akıllı Ulaşım ve Endüstri 4.0) kapsamında iSIM yazılımını farklı dikeylerde de konumlandırabilmeyi hedeflemekte ve bu çerçevede gerçekleştirilen projeler, yenilikçi yaklaşımlar ve inovasyona yapılan yatırımlarla 2020 yılında da pozitif ilerlemeyi sürdürebilmeyi amaçlamaktadır.

Proline tarafından geliştirilen IoT Orkestrasyon Platformu iSIM aşağıdaki özellikleri sağlamaktadır;



Akıllı Şehir Yönetim Sistemi (iSIM)



Akıllı Şehir Yönetim Sistemi "iSIM" sahip olduğu ilişkilendirme metotları ve sunum yeteneği ile karmaşık sistemleri kolay kullanılabilir hale getirerek etkin bir karar alma mekanizması sağlamaktadır.

Proline Ar-Ge merkezinde geliştirilen iSIM, sağlamış olduğu yüksek etkinlik ve verimliliğe karşın düşük maliyetiylekurum ve kuruluşlara tasarruf sağlayabilen bir platformdur. Kurum ve kuruluşlar; geniş ve birden fazla dağınık yerleşim alanlarına ait kontrolü sağlamaya çalıştıklarında kimi zaman farklı türde güvenlik çözümlerine (video yönetim sistemi, giriş kontrol sistemi, çağrı merkezi, araçtakip, sınır güvenliği, vb.) ihtiyaç duymaktadırlar. Bunun yanında farklı markaların çözümlerini aynı anda kullanmak durumunda kalabilmektedirler.

Farklı ya da aynı amaçlara hizmet eden farklı marka ve modellerden oluşan çözümlerin birbirleriyle olan entegrasyonu da ayrı bir problem oluşturmaktadır. Bu durum güvenlik sektöründe çok önemli olan hızlı ve doğru karar alabilme mekanizmasını olumsuz yönde etkileyebilmektedir.

Genellikle kaynak ve zaman kaybının yaşanmasına sebep olan bu etki, zaman zaman can kayıpları ve yaralanmalara da sebep olabilmektedir. İşte bu noktada iSIM ile tüm veri toplama sistemlerinden toplanan verilerin tek merkezde görüntülenebilmesi, bu verilerin analiz edilerek bilgiye dönüştürülmesi, bu sayede de hızlı ve doğru karar alınmasına destek olunması mümkün olabilmektedir.



iSIM'in Yetenekleri



Veri Toplama
Cihaz ve sistemlerin marka-modellerinden bağımsız olarak dağınık kümelerden veri toplar.

Analiz
Olay ve alarmları; gerçekleşme anında, önceliklerine göre birbiriyle ilişkilendirir ve analiz eder.

Çözümleme
Olayları çözümleyebilmek için en iyi uygulama kurallarını, organizasyona ait politika ve süreçlere dair akışları kullanır.

Öngörü-Tahmin
Etiketli veriler ile eğitilen sistemin, doğru çıktıyı üretebilmesi için analiz algoritmaları ile desteklenerek, olası alarm ve olay durumu risklerinin en aza indirgenmesini hedefler.

Raporlama
Doğru raporlama ile derinlemesine analiz imkânı sağlar.

Denetim İzi
Her bir kullanıcının sistem ile olan etkileşimini izler, sistemlerindeki herbir değişimi takip eder ve yetkisiz erişimleri engeller.

Güvenlik

Sahip olduğu güvenlik altyapısı ile dış tehditlere karşı yüksek koruma sunar, sistemi güvenli ve aşılması zor bir mekanizma ile korur.




Öne Çıkan Özellikler

Entegre Sistemler
Kamera yönetim sistemleri, biyometrik sistemler, geçiş kontrol sistemleri, yangın alarmları gibi birden fazla gelişmiş teknolojiyi bir araya getirir.

İzleme ve Yönetim için Tek Arayüz
Sistem ve kullanıcı olaylarını tek bir noktadan görüntüleme ve yönetme yeteneği ile tek ekranda cihazların, kullanıcıların ve uygulamaların iş birliği ile tepki süresini azaltır.

Dinamik Ekran Yönetimi
Kullanıcılar farklı kamera ve haritalarda aynı anda çalışabilir, ekranda bulunan kamera ya da haritaların sayısını değiştirebilir ve çalışmaya bağlı olarak oluşturduğu kişisel profili kaydedebilir.

Özelleştirilebilir İş Akışı
İş akışı yönetim özelliği ile her bir olay tipi için isteğe bağlı akışlar oluşturulabilir. Oluşturulan akışlara ait adımlar güvenlik politikalarına göre özelleştirilebilir.

Komuta Merkezleri (Dış Sistemler) ile Haberleşme
Olay-Alarm durumlarında veya birden fazla komuta merkezini (polis, ambulans, itfaiye, vb.) ilgilendiren olaylarda elde edilen bilginin hızlı ve doğru bir şekilde bu merkezler arasında paylaşılabilmesini sağlar.

Karar Destek Sistemleri
Entegre olduğu sistemlerden gelen veriyi büyük veri havuzunda (big data lake) toplayıp, yapay zekâ sistemleri ile öngörü ve tahmin yapıp, kullanıcıların hızlı karar almasını destekleyebilmek için geliştirilmektedir.



iSIM Uygulama Modülleri

Kullanıcı Yönetimi
Active Directory desteği ile kullanıcı ekleme, silme veya güncelleştirme işlemleri yapılır.iSIM, alarm ve olayları içeren yetki yönetimine izin verir. Ayrıca kullanıcı ve kullanıcı gruplarını yönetmenize olanak sağlar. Yönetici, kullanıcı ve kullanıcı gruplarının kamera yönetim sistemleri, alarmlar, olaylar, kameralar ya da diğer cihazlar üzerindeki yetkilendirmesini yönetebilir.

Etkileşimli Haritalar
Google Haritalar, Open Street Map, Bing veyadahili GIS sunucu gibi çeşitli kaynaklardan haritaları görüntüler. Kullanıcılar harita denetimi ile çeşitli katmanları etkinleştirir, devredışı bırakabilir ya da temel alınan altlık haritayı değiştirebilirler. Harita özellikleri sayesinde, kullanıcı kameraları aşağıdaki gibi yönetebilmektedir: Haritadan kamera ekleme, haritadan kamera güncelleme, haritadan kamera silme.

Etkileşimli 3B Görüntüleyici
3B görüntüleyici, kamera direkleri, servis kabinetleri veya bina modelleri gibi çeşitli üç boyutlu modelleri görüntülemek için kullanılır. Direk ve kabinet yönetimi, 3B modelleri ekleme ve silmeye izin verir. Kullanıcılar bu modülü, Ağ İzleme Sistemi'nden gelen alarmı 3B modeller üzerinden göstermek için kullanabilir. Ayrıca eğer bir binada giriş kontrolü sistemi varsa, 3B model üzerinden yönetilebilir.

Olaylar
Olaylar düşük önem derecesine sahip video analitik alarmlar, oturum açma/kapama gibi kullanıcı aksiyonları ya da kullanıcıların kamera ve diğer cihazlar üzerinde yaptıkları işlemleri gösteren sadece okunabilir girdilerdir. Olay listeleri çeşitli kriterlere göre filtrelenebilir. Böylece kullanıcılar herhangi bir anda sistem tarafından üretilen ilgili olayları (belirli bir alandaki video analitikler gibi) görüntüleyebilir.

Yer İmleri
Kullanıcılar, kayıtları yeniden oynatırken, kamera görüntüleyicisi üzerinde herhangi bir zamandaki görüntüyü daha sonra hızlı erişim için favorilerine ekleyebilir. Yer imi görüntüleyicisi, yer imleri listesini görüntüler ve kullanıcılar bu pencereyi kullanarak, yer işaretiyle imlenen kamerayı ve oynatma süresini değiştirebilir.

Tasarım
Kullanıcılar ihtiyaçlarına göre çeşitli pencereleri ekleyip kaldırabilir. Bu pencereler, ana pencerenin sol, sağ, üst veya alt kısmına yerleştirilebilmektedir. Kullanıcılar kendi istedikleri gibi pencereleri yeniden boyutlandırabilmektedir.

Alarmlar
Alarmlar, önem derecesi yüksek ve özel ilgi gerektiren olaylar kümesidir. Alarm listeleri çeşitli kriterlere göre filtrelenebilir. Böylece kullanıcılar herhangi bir anda sistem tarafından üretilen ilgili olayları (belirli bir alandaki video analitikler gibi) görüntüleyebilir.


Proline tarafından geliştirilen IoT Orkestrasyon Platformu iSIM ile aşağıdaki alt sistemler yönetilebilmektedir;



Proline tarafından geliştirilen IoT Orkestrasyon Platformu iSIM'in öne çıkan faydaları aşağıdaki gibidir;



iSIM Güvenlik Alanında Nerelerde Kullanılabilir?

• Şehir Güvenliği
• Perakende ve Dağıtım Güvenliği
• Güç, Petrol ve Gaz Güvenliği
• Liman Güvenliği
• Eğitim Güvenliği
• Endüstriyel Tesisler
• Kamu Tesisleri
• Sağlık Güvenliği

Şehir Güvenliği



iSIM şehir çözümü, olayları değerlendirmek ve etkin bir şekilde çözmek için tüm departmanlardaki operatörlere destek sağlar. Anlık görüntü kaydı, kaydedilmiş video alımı, video oynatma, video analizi, beslemeler ve olay raporlaması, konum bilgileri gibi özellikler, operatörlerin güvenlikle ilgili sorunlara anında ve doğru bir şekilde yanıt vermesini sağlar.

Perakende ve Dağıtım Güvenliği



Perakende ve Dağıtım sektörlerindeki günlük olaylar dışındaki güvenlik konularının da yönetilmesi gerekmektedir. iSIM, perakende ve dağıtım sektörlerindeki hizmet, veri, ürün, çalışanlar vb. faktörlerin güvenliği ve yönetimi için entegre çözümler sunar ve perakende ve dağıtım zincirleri için uçtan uca ve merkezi bir güvenlik platformu sunar.

Güç, Petrol ve Gaz Güvenliği



Enerji santralinde meydana gelen sorunlar, kuruluşun imajına ve itibarına zarar verebilir ve finansal kayıplara yol açabilir. iSIM, dağıtılmış sistemlerin entegrasyonunu ve tek noktadan yönetimini sağlayarak durumsal farkındalığı ve güvenliği geliştirir. Acil durum hazırlık ve müdahale bilincini artırır.

Liman Güvenliği



Limanlarda durumsal farkındalık için organizasyon gerekmektedir. Bu organizasyon liman ve terminal yönetimi ve güvenliği açısından birçok faktörden etkilenir. Bina ve ekipman güvenliği, çevre koruma, erişim kontrolü, araç, yolcu, gemi, yük vb. faktörler bir entegrasyon çözümüne dahil edilebilir ve iSIM tek tarafından tek bir kaynaktan yönetilebilir.

Eğitim Güvenliği



Kampüsler eğitimin temel unsurlarıdır. Üniversitelerdeki ve diğer eğitim kurumlarındaki öğrenciler, öğretim görevlileri ve çalışanlar, güvenlik açısından birçok küçük ve büyük sorunla karşı karşıyadır. iSIM tek bir sistemde görüntüleme ve merkezi kontrol ile hızlı ve etkili çözümler sunar.

Endüstriyel Tesisler



iSIM, Endüstriyel Tesisler'in gereksinimlerini karşılayan çeşitli dağıtılmış ve farklı sistemleri birleştirirken, kuruluşun geleceği için çok önemli olan güvenlik önlemleriyle ortaya çıkması muhtemel sorunları en aza indirmeye yardımcı olmaktadır.
• Nakliye aracı takibi
• Tesis ve depo personeli giriş-çıkış erişim kontrolü
• Fabrikalarda ve depolarda CCTV izleme ve yangın sistemleri
• İş güvenliği çözümleri
• Üretim hattı paketleme ve nakliye süreci takibi
iSIM ile çözüm geliştirilen Endüstriyel Tesis unsurları olarak ön plana çıkmaktadır.

Kamu Tesisleri



Kamu binalarından devlet hastanelerine kadar her yerde karşılaşabilecek her türlü zorluğu karşılamak için özelleştirilebilir üstün güvenlik çözümleri gerekmektedir. iSIM, belediye binalarında, adliyelerde, belediye meclislerinde ve diğer kritik yerlerde güvenlik ve yönetim için gerekli esnekliği sunar.

Sağlık Güvenliği



Hastaneler, birçok güvenlik gereksinimi olan çok karmaşık kuruluşlardır ve fiziksel güvenlik yöntemleri kendi başlarına yeterli değildir. Hastaneler hekim, hasta ve ziyaretçi güvenliğinden ilaç, tıbbi ekipman ve hasta veri güvenliğine kadar birçok güvenlik gereksinimine sahiptir. iSIM bu tür gereksinimler için entegre bir çözüm ve yönetim sunar. Ayrıca iSIM, beyaz kod gibi acil durumlarda dahili ve harici güvenlik elemanlarının bilgilendirilmesini sağlar.

SONUÇ:

Dünya ve Ülkemiz açısından baktığımızda COVID-19 sonrası iş ve yaşam biçimlerinin eskisi gibi olmayacağı/olamayacağı gerçeği ile yüz yüzeyiz.

Bu gerçek bizi iş, yaşam biçimlerini yeniden kurgulamaya yöneltmektedir. Bu açıdan bakıldığında Güvenli ve Akıllı Şehirler Yolculuğunda "Veri", "Altyapı", "Sensör", "Enerji" çok daha fazla önem kazanmakta ve bunun sonucu olarak ortaya çıkan "Mega Şehirler" ve "Mega Koridorlar" tarafından giderek daha fazla şekillenen bir dünyada, liderlerin ve kuruluşların becerileri kadar kritik sorumlulukları da artmaktadır. Kritik kararlarla karşı karşıya gelindiğinde insan ve şehir verimliliği ve güvenliği için karar verme, derhal harekete geçme ve en iyi doğru sonuçları almak, değerlendirmek eksiksiz, doğrudan ve ilgili bir bilgi akışı gerektirir.

Bunun sağlanması da; "Başka Türkiye yok" felsefesinden hareketle;
Ülkemiz Akıllı Şehir çalışmalarının içinde olan kamu ve özel sektör kuruluşlarının birbirleriyle ve bu konuda faaliyetleri bulunan küresel oyuncularla daha fazla işbirliği içinde olmaları ile mümkün olabilecektir.

Sevgi ve Sağlıkla Kalın.
ncmozdmr

Kaynak: Proline

Katkıları için Hüsnü Baysal'a teşekkürler.

Yasal Uyarı : Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Gün Medya Grubuna aittir. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan köşe yazısı/haberin bir bölümü, alıntılanan habere aktif link verilerek kullanılabilir. Ayrıntılar için lütfen tıklayınız.

Yorum Yazın
  • Yusuf ÇELEBİ
    Belediye baskanlarinin kulaklari çınlasın
sohbet islami chat omegle tv türk sohbet islami sohbet elektronik sigara cinsel sohbet su böreği sipariş oyun haberleri tıkanıklık açma dijital pazarlama ajansı galeri yetki belgesi nasıl alınır yalama taşı