TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmekte olan Vergi Affı Yasa Tasarısı’na son anda müdahale edilerek, gerek vergi mükellefleri ve gerekse ülkemiz ekonomisi açısından olumlu sonuçlar doğurabilecek iki kritik konuda düzenleme yapıldı: Birincisi, 2017 yılı için de matrah artırımı yapılabilmesine olanak sağlayan düzenleme, ikincisi ise, yurt içi ve dışı varlık barışına ilişkin düzenlemedir.

2017 Yılı Matrah Artırımı Yapılacak Yıllar Arasına Dahil Edildi. Artık 2017 Yılı İçin Matrah Artırımı Yapılabilecek

Bilindiği üzere, matrah artırımı, yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamesi ile beyan edilen kazançlar yani gelir ve kurumlar vergisi için, vergi artırımı ise, KDV ile Gelir/Kurumlar Stopaj Vergisi için söz konusu.

Vergi Affı Tasarısı’nın TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan geçen şeklinde;

- Gelir ve Kurumlar Vergisi Matrah Artırımı; 2013, 2014, 2015 ve 2016,

- KDV ile Gelir/Kurumlar Stopaj Vergisi Artırımı ise; 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 yılları için öngörülmüştü.

Ancak, burada bir tezatlık söz konusuydu. Gelir ve kurumlar vergisi için 2017 yılında matrah artırımı söz konusu değilken, KDV ile Gelir/Kurumlar Stopaj Vergisi açısından 2017 yılı için vergi artırımı yapılması mümkündü.

Bu köşedeki son yazımızda, TBMM’de görüşülmekte olan Vergi Affı Tasarısı’nda 2017 yılı için matrah artırımı uygulamasının bulunmadığı hususuna dikkat çekilerek, bunun nedeni sorgulanmış, başta reel sektör olmak üzere vergi mükelleflerinin beklentisinin, 2017 yılının da matrah artırımına dahil edilmesi olduğunu, bu konuda Genel Kurul’da bir önerge ile ekleme yapılması gerektiğini belirtmiştik.

Vergi Affı Yasa Tasarısı’nın TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmesi sırasında bu önerimiz doğrultusunda bir önerge verilerek, matrah artırımı yapılacak yıllar kapsamına 2017 yılı da dahil edilmiştir. Buna göre, 2017 yılı için de gelir ve kurumlar vergisi yönünden matrah artırımı yapılabilecektir. Yapılan bu değişikliği olumlu ve son derece isabetli bulduğumu belirtmek isterim.

Tasarıya, Yurtiçi ve Yurtdışı Varlık Barışı Eklendi

Vergi Affı Tasarısı’nın TBMM’ye sunulan ilk şeklinde birkaç eksik bulunduğunu, bunun en önemlisinin ise Varlık Barışı düzenlemesi olduğunu belirtmiştir. Varlık Barışı’nın ülkemiz açısından son derece kritik bir öneme sahip olduğunu ve mutlak suretle bu Tasarı kapsamında da olması gerektiğini ifade etmiştik.

Genel Kurul’da yapılan görüşmeler sırasında verilen bir önerge ile Varlık Barışı uygulaması Yurtiçi ve Yurtdışı olmak üzere Tasarıya eklenmiştir.

Yurt Dışı Varlık Barışı Ve Kapsamı

Yurtdışı Varlık Barışı kapsamına, yurt dışında bulunan;

- Para,
- Altın,
- Döviz,
- Menkul kıymet
- ve diğer sermaye piyasası araçları giriyor.

Yurtiçi Varlık Barışı ve Kapsamı

Yurtiçi varlık barışının kapsamına; gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye'de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan

- Para,
- Altın,
- Döviz,
- Menkul kıymet
- Taşınmazlar,
- ve diğer Sermaye piyasası araç|arı girmektedir.

Bu Varlıklar Nereye ve Nasıl Bildirilecek/Beyan Edilecek?

Yurt dışı varlık barışında gerçek veya tüzel kişiler, yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını, 30.11.2018 tarihine kadar Türkiye'deki banka veya aracı kurumlara bildirecekler.

Bu şekilde bildirimde bulunanlar ayrıca vergi dairesine beyanda bulunmayacaklar. Banka ve aracı kurumlar ise, kendilerine bildirilen varlıklara ilişkin olarak hesapladıkları vergiyi, 31.12.2018 tarihine kadar vergi sorumlusu sıfatıyla bir beyanname ile bağlı bulundukları vergi dairesine beyan ederek aynı sürede ödeyecekler.

Yurtiçi varlık barışında ise, gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri, sahip oldukları ve Türkiye'de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer Sermaye piyasası araçları ile taşınmazlarını, kendileri 30.11.2018 tarihine kadar vergi dairelerine beyan edecekler. Beyan edilen söz konusu varlıklar, 30.11.2018 tarihine kadar, dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaksızın kanuni defterlere kaydedilecek. Bu takdirde, söz konusu varlıklar vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilecek.

Varlık Barışında Vergi Ödenecek Mi? Ödenecekse Ne Kadar Vergi Ödenecek?

Varlık barışı uygulaması, vergili ve vergisiz olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Vergili varlık barışında vergi oranı % 2, vergisiz varlık barışında ise % 0 olarak belirlenmiştir.

Normal şartlar altında, yurt dışı varlık barışında, banka ve aracı kurumlar, kendilerine bildirilen varlıklara ilişkin olarak % 2 oranında hesapladıkları vergiyi, 31.12.2018 tarihine kadar vergi sorumlusu sıfatıyla bir beyanname ile bağlı bulundukları vergi dairesine beyan ederek, aynı süre içerisinde ödeyecekler. 

Yurt içi varlık barışında ise, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince vergi dairelerine beyan edilen varlıkların değeri üzerinden % 2 oranında vergi tarh edilecek ve bu vergi, 31.12.2018 tarihine kadar ödenecek.

Bu şekilde ödenen vergi, hiçbir suretle gider yazılamayacak ve başka bir vergiden mahsup edilemeyecek, Türkiye'ye getirilen veya kanuni defterlere kaydedilen varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak kabul edilmeyecek.

Vergisiz varlık barışı ise, 31.07.2018 tarihine kadar banka veya aracı kuruma bildirilerek Türkiye'ye getirilen veya aynı tarihe kadar vergi dairelerine beyan edilerek kanuni defterlere kaydedilen varlıklar için söz konusudur. Bu durumda, söz konusu tarihe kadar bildirilen ve beyan edilen varlıklar nedeniyle herhangi bir vergi ödenmeyecektir.

Varlık Barışından Yararlananlarla İlgili Vergi İncelemesi Yapılacak Mı?

Varlık Barışı kapsamında bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacak. Bu hükümden faydalanılabilmesi için bildirilen veya beyan edilen tutarlara ilişkin tarh edilen verginin vadesinde ödenmesi ve yurt dışı varlık barışı kapsamında bildirilen varlıkların, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye'ye getirilmesi veya Türkiye'deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi şarttır.  

Bakanlar Kurulu, Varlık Barışı Süresini 6 Aya Kadar Uzatmaya Yetkli

Kanunda Bakanlar Kurulu’na, yukarıda belirtilen varlık barışı yararlanma sürelerini bitim tarihlerinden itibaren altı aya kadar uzatma yetkisi verilmiştir. Bakanlar Kurulu, varlık barışı süresini 6 aya kadar uzatabilecektir.

Varlık Barışı Kapsamında Bildirilen Varlıkların karşılığı  İstenildiği Zaman Vergisiz Olarak Şirketlerden Çekilebilecek

213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca defter tutan mükellefler, bu şekilde Türkiye'ye getirilen varlıklarını, dönem kazancının tespitinde dikkate almaksızın işletmelerine dahil edebilecekleri gibi, aynı varlıkları vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate almaksızın işletmelerinden çekebilirler.

Varlık Barışı Düzenlemesinde Eksik Olan Tek Şey, Vergi Dışında Başka Güvence Sağlanamaması

Tasarıda, Düzenleme kapsamında bildirim veya beyana konu edilen varlıklar nedeniyle, belirtilen şartların yerine getirilmesi kaydıyla, hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaması öngörülmektedir. Yani, vergi tarhiyatı dışında başkaca bir garanti verilmemektedir.

Halbuki yapılması gereken şey; Tasarıya bir hüküm eklenerek, “Varlık Barışı kapsamında Türkiye’ye getirilen veya kanuni defterlere kaydedilen varlıklar nedeniyle, bu uygulamadan yararlananlar ve bunların kanuni temsilcileri hakkında, sırf bu işlemin yapılmış olmasından dolayı ve bu işlemden hareket edilerek, hiçbir şekilde vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı ile herhangi bir araştırma, inceleme, soruşturma veya kovuşturma yapılamaz, vergi cezası ve idari para cezaları kesilemez."

Şeklinde bir güvence verilmesidir. Tasarı yasalaşmadan, bu eksikliği gidermekte fayda var. Bu eksiklik giderilmediği takdirde, varlık barışından beklenen başarı, güvencesizlik nedeniyle sağlanamayacaktır.

Bizden söylemesi.