AA -
Göz hastalıkları uzmanı olarak 17 yıldır görev yapan Andı, 2007’den bu yana Afrika’da birçok devlet kurumu ve sivil toplum örgütünün düzenlediği sağlık çalışmalarına katılıyor.
Son 11 yılda 20'den fazla Afrika ziyareti yapan Andı, Sudan, Kenya, Çad, Moritanya, Senegal, Nijer’de ve Lübnan’daki Filistin mülteci kamplarında 2 binden fazla göz ameliyatı ve binlerce muayene gerçekleştirdi.
İstanbul’da özel bir hastanede göz hastalıkları uzmanı olarak çalışan Andı, Afrika'daki çalışmalarına ilişkin AA muhabirine konuştu.
Afrika’ya ilk defa 2007’de İnsan Hak ve Hürriyetleri (İHH) İnsani Yardım Vakfı aracılığıyla gittiğini anlatan Andı, Sudan Tıp Fakültesi ortaklığıyla düzenlenen çalışmada, başkent Hartum’da 15 gün boyunca katarakt ameliyatı yaptıklarını aktardı.
Bu sürede FAKO denilen dikişsiz katarakt ameliyatı yöntemini 2 yerli doktora da öğretmeye çalıştığını dile getiren Andı, "Hartum’a 2 yıl sonra gittiğimde FAKO yöntemini öğrettiğim Dr. Muhammed Ehab’ın, 2 yıl boyunca 5-6 bin katarakt ameliyatı yaptığını ve 7-8 kişiye de bu ameliyatı öğrettiğini öğrendim. Bu, bana motivasyon kaynağı oldu. Bir kişiye eğitim veriyorsunuz, o kişi, 2 yılda bir ülkede en az 5-6 bin ameliyat yapıyor ve bunu öğretmeye çalışıyor." diye konuştu.
"Çad’da 8 göz doktoru var"
Afrika’da göz doktoru sayısının çok az olduğuna ve doktorların büyük kentlerde görev yaptığına dikkati çeken Andı, "Örneğin Çad’da 8 göz doktoru var ve bunların 5 tanesi başkentte görev yapıyor. Bir diğer ülke Nijer. Türkiye’nin 2 misli yüz ölçümüne ve 20 milyon nüfusa sahip bu ülkede, sadece 16 göz doktoru var. Bu 16 göz doktoru içinde de FAKO ameliyatı yapan yoktu." dedi.
Andı, Nijer’de bir üniversitenin göz hastalıklarının bölüm başkanı bir profesör ile uzman bir doktora FAKO yöntemini öğrettiğini, bu iki doktorun artık bu ameliyatı kendi başlarına yapabildiklerini söyledi.
Kenya’nın Mombasa kentinde bir, Moritanya’nın başkenti Nuakşot’taki devlet hastanesinde görev yapan 3, Senegal’in başkenti Dakar’da 3, son olarak Nijer'in başkenti Niamey'de 2 olmak üzere toplam 9 doktora FAKO yöntemini öğrettiğini aktaran Andı, "FAKO’yu öğrenen bu doktorlar, binlerce hastanın yeniden görmesini sağladı. Ayrıca öğrendiklerini diğer doktorlara öğreterek onların da ışık saçmalarına aracı oldu." ifadelerini kullandı.
"Afrikalı insanların zihinleri berrak"
İHH, Yeryüzü Doktorları, Gönüllüler, İnsader gibi sivil toplum kuruluşları ile Türkiye Sağlık Bakanlığı, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Türk Hava Yolları (THY) ve Afrika ülkelerinin sağlık bakanlıklarının ortak projeleri vasıtasıyla Afrika'ya gittiğini anlatan Dr. Andı, "Türkiye, binlerce kişinin yeniden görmesini sağlayan katarakt projeleri ve insani yardımları sayesinde Afrika’nın en ücra köşesinde bile tanınıyor, biliniyor, güveniliyor." dedi.
Türkiye’den sağlık ekipleri gitmeden aylar öncesinde geniş bir alanı kapsayan bölgede radyo ve televizyonlardan "Türkiye’den doktorlar gelecek, göz muayene ve ameliyatları yapılacak" diye duyurular yapıldığını belirten Andı, şöyle devam etti:
"Gittiğimizde binlerce insanın hastane bahçesinde bizi beklediğini görüyoruz. Orada kaldığımız süre boyunca günlerce sıra beklediklerine, çok uzaktan geldikleri için hastane bahçesinde yattıklarına şahit oluyoruz. Ameliyat sırası gelmeyen kişilere kart veriyoruz ve bir sonraki organizasyonda bu kartları toplayıp öncelik tanıyarak ameliyatlarını yapacağımızı söylüyoruz."
Afrika’ya gittiğinde muayene ve ameliyat yaparken yanına yerli doktorları alıp ameliyatları gözlemlemelerini, birlikte ameliyat yaparak kendilerini geliştirmelerini, tek başlarına ameliyat yapmalarını sağladığının altını çizen Andı, “Balık verme, balık tutmayı öğret hesabı düşünüyorum. Afrikalı insanların zihinleri berrak ve çabuk öğreniyorlar. Sadece doktorlara değil, yardımcı elemanlara da elimizden geldiğince bir şeyler öğretmeye çalışıyorum." ifadelerini kullandı.
