Daha sonra buradaki Surp Asdvadzadzin Patriklik Kilisesi'nde cemaatle buluşan Kurum, medeniyet birikimine varlıklarıyla, özgün değerleriyle asırlardır katkı sunan cemaat mensuplarıyla bir arada olmaktan mutluluk duyduğunu söyledi.
Santa Maria Kilisesi'ndeki silahlı saldırıyı hatırlatan Kurum, saldırı sonrasında devletin tüm birimleriyle, faillerin bulunması için çalışmalar yaptığını anlattı.
Bu süreci yakından takip ettiklerini dile getiren Kurum, "Saygıdeğer Rahip Anton Bulai'yi arayarak geçmiş olsun dileklerimizi ilettik. Bu vesileyle, bir kez daha bu alçak saldırıların asla hedefine ulaşmayacağının altını önemle çiziyor, dostlarımızın daima yanında olacağımızı da özellikle ifade etmek istiyorum." diye konuştu.
Kurum, Türkiye'nin birbirinden çok farklı mezheplerin, dinlerin hoşgörü içinde yaşadığı "bir kardeşlik coğrafyası" olduğunu vurguladı.
Yıllarca göz ardı edilen sorunların tozlu raflarda biriktiği Türkiye yönetimini 2002'de devraldıklarını ifade eden Kurum, "Her alanda bütüncül ve güçlü bir çözüm iradesini orada, ülkemizde yaşayan tüm değerlerle birlikte ortaya cesaretli bir şekilde koyduk. Türkiye'de birlik ve beraberliği sağlamak için dostluğumuzu her geçen gün yeni adımlarla, yeni güzelliklerle pekiştirdik. Çünkü biz hep '85 milyon büyük Türkiye ailesiyiz.' dedik. Her birimiz kendimizi bu ailenin şerefli, asil ve eşit fertleri olarak gördük." dedi.
"Bu çeyrek asırda bizlere yol arkadaşlığı yaptınız"
Kardeşliği güçlendirme noktasında hep kararlı durduklarını, ayırt etmeden insanların hizmetinde olduklarını belirten Kurum, "Dostlarımıza sıkı sıkı sarıldık. Milletimizi yekvücut yapacak adımları ve İstanbul'umuzu yarınlara taşıyacak güçlü hedefleri hep birlikte kararlılıkla ortaya koyduk. Türkiye'nin bu asalet ve mücadele dolu yürüyüşünde bugüne kadar hep birlikte koştuk, bundan sonra da aynı anlayışla hep birlikte koşmaya devam edeceğiz. İstanbul'umuzda 94 yılında başlayıp tüm Türkiye'ye yayılan iktidarımız süresince azınlık temsilcilerimizin her zaman yanında olduk. Sizler de bu çeyrek asırda bizlere yol arkadaşlığı yaptınız." ifadelerini kullandı.
Kurum, 2020'de hayatını kaybeden AK Parti İstanbul Milletvekili Markar Esayan'ın sadece Ermeni cemaatinin değil tüm Türkiye'nin sevgisini kazanmış güzel gönüllü bir arkadaşları olduğunu söyledi.
AK Parti İstanbul Milletvekili Sıvacıoğlu'nun da Meclis'te vekil olarak asil bir görevi icra ettiğini dile getiren Kurum, şöyle devam etti:
"Sadece Ermeni cemaati değil tüm azınlıkları temsil eden, azınlıklarımızla birlikte yaşama arzusunu, isteğini hep birlikte Gazi Meclis'imizde yaşatan kıymetli bir çalışma arkadaşımız. Biz bu dostlarımızla ortak vatan, ortak gelecek ve eşit vatandaşlık ilkesiyle yola çıktık. Sadece geçmişte yapılan haksızlıkların telafisi için değil farklı dinlere mensup vatandaşlarımızın ihtiyaçlarını daha rahat sürdürülebilmesi için hep birlikte sayısız reformlara imza attık. Bu bizim medeniyetimizin tarih boyunca bize öğrettiği en önemli düsturlardan biridir."
Kurum, 2011'de yapılan yasal düzenlemeyle azınlık vakıflarının mülkiyet haklarını teminat altına aldıklarını, Milli Eğitim Bakanlığı eliyle Ermenice ders kitapları hazırlandığını, 2010'dan itibaren Ermeni okullarında ücretsiz dağıtıldığını, 2014'te ilk kez bir Süryani okulu olan Mor Efrem'in eğitim hayatına başladığını anlattı.
Müfredatta azınlıklara dair değişiklikler yapılırken, okullara yardım vermeyi de ihmal etmediklerini kaydeden Kurum, farklı din ve inançlara ait asırlık ibadethaneleri restore ederek, kapılarını yeniden açtıklarını dile getirdi.
Kurum, Edirne Büyük Sinagogu'nun 2015'te, İstanbul Edirnekapı'daki Rum Ermeni Kilisesi Ayayorgi'nin ise 3 yıllık restorasyonla yenilenerek 2017'de yeniden ibadete açıldığını, İstanbul'daki Demir Kilise'nin 7 yıl süren kapsamlı restorasyonun ardından inananlarına yeniden kavuştuğunu, Yeşilköy'de açılan Mor Efrem Süryani Kadim Ortodoks Kilisesi'nin ise Cumhuriyet tarihinde inşa edilen ilk kilise olarak tarihe geçtiğini hatırlattı.
Diyarbakır'da PKK'lı teröristlerin 2015'teki saldırılarında tahrip olan kilisenin, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca restore edildiğini anımsatan Kurum, "O kilisemizi de, bizlere kendileri geldiler ve yapımına ilişkin talepte bulunmuşlardı. Bakanlıkta, orada ne kadar tarihi eserimiz, camimiz, medresemiz, kilisemiz varsa hepsinin bir bütüncül yaklaşım içerisinde aslına uygun bir şekilde yeniden inşası, restorasyonu noktasında projelerimizi, çalışmalarımızı başlattık ve hamdolsun bugün kilisemiz orada her gün 500 cemaate hizmet veriyor." şeklinde konuştu.
"İhtiyaç halinde yeni ibadethaneleri İstanbullu dostlarımıza armağan edeceğiz"
Kurum, hiç kimsenin kendisini yalnız hissetmediği, kimsenin geride bırakılmadığı bir İstanbul için koşacaklarını, kenti hep birlikte kucaklayacaklarını söyledi.
Özellikle azınlıkların yaşadığı ilçelerdeki okulların yapısal sıkıntıları olduğunu bildiğini aktaran Kurum, "Gerek güçlendirme gerek yeniden yapılma taleplerini kıymetli patriğimiz de sayın vekilimiz de bize ilettiler. Kimisinin duvarı yıkık, kimisinin çatısı düşmüş durumda, birçoğu hasarlı vaziyette. Biz inşallah 1 Nisan sabahı itibarıyla hiç vakit kaybetmeden İstanbul medeniyetinin bu güzide değerlerini tek tek gözden geçireceğiz, cemaatimizle, sizlerle istişare edeceğiz." dedi.
Gereken çalışmaları hızlı şekilde İstanbul'a ve halkına yakışır şekilde yapacaklarını belirten Kurum, "Bu manada tüm okullarımızın ihtiyaçlarını karşılayacağız. Bunun yanında yine cemaatlerimizin ibadethaneleriyle ilgili de gereken tüm ihtiyaçları süratle karşılayacağız. Özellikle azınlıkların yoğun yaşadığı ilçelerimiz olan Üsküdar, Fatih, Adalar, Şişli ve Beyoğlu'nda hasarlı ibadethanelerimizi yenileyecek, ihtiyaç halinde ise yeni ibadethaneleri İstanbullu dostlarımıza armağan edeceğiz." ifadelerini kullandı.
Kurum, cemaatte çok fazla yaşlı ve engelli vatandaş olduğunu, ihtiyaçlarını takip ettiklerini, kurulacak bakım merkezleriyle ihtiyaç sahiplerinin hep yanında olacaklarını ifade etti.
Tüm bu hizmetleri vatandaşlarla birlikte yapacaklarını belirten Kurum, şöyle konuştu:
"Fatih Sultan Mehmet'in emaneti olan değerli dostlarımızı asla ve asla yalnız bırakmayacağız. İnşallah 31 Mart akşamından itibaren sizin kendi değerlerinizi en mutlu ve huzurlu bir şekilde yaşayacağınız bir İstanbul için desteklerinizi de bekliyoruz, istiyoruz. Bu kardeşlik hukuku daha güçlü bir şekilde devam etsin istiyoruz. Biz inanıyoruz ki 1 Nisan sabahı, Türk'üyle, Kürt'üyle, Laz'ıyla, Zaza'sıyla, Çerkez'iyle, Gürcü'süyle, Arap'ıyla, Ermeni'siyle, Rum'uyla, Musevi'siyle İstanbul'a aşık tüm dostlarımız kazanacak."
"İstanbul'un öncelikle güzel kalmasını istiyoruz"
Türkiye Ermenileri Patriği Maşalyan da İstanbul'un şiirlere konu edilmiş dünyanın en güzel şehri olduğunu belirterek, "Büyük Konstantin Roma'yı bıraktı, İstanbul'da yeni bir başkent kurdu. 'Bütün yollar Roma'ya çıkar.' derler ama ondan sonra bütün yollar İstanbul'a çıkmaya başladı." dedi.
Maşalyan, kentte şimdiye kadar görev yapan tüm İBB ile ilçe belediye başkanlarına verdikleri hizmet için teşekkür ederek, şunları kaydetti:
"Elbette İstanbul'da 20 milyon insan yaşam kurmuş ve hayatlarını sürdürüyorlar. Her birinin ayrı talepleri var, dilekleri var ama biz İstanbul'un öncelikle güzel kalmasını istiyoruz. O güzellik, o dillere destan güzellik kalsın. Belediye başkanı olursanız inşallah, o zaman İstanbul'u bu obeziteden nasıl kurtarırız, nasıl bu şehir büyümekten durur, içe döner, kendini yeniden tedavi eder, onarır ve güzelleştirir, lütfen bununla ilgilenin çünkü biz artık bu şehrin ucunu bucağını bilemiyoruz."
Doğma büyüme İstanbullu olduğunu belirten Maşalyan, "Adını ilk kez duyduğum semtler, bölgeler var ve giderek büyüyor bu şehir. Allah gücünüzü artırsın. Zor bir işe talipsiniz ama biz sizin geçmişinizi biliyoruz, size yabancı değil bu işler. Bize, cemaatimize yakınlığınızı da biliyoruz. Tanrı yolunuzu açık etsin, dualarımız sizinle." diye konuştu.
Konuşmalarının ardından Maşalyan, Kurum'a kitap hediye etti.
Programa, AK Parti İstanbul milletvekilleri Mustafa Demir ve Büşra Paker, Fatih Belediye Başkanı Ergün Turan ile Cumhur İttifakı Bakırköy Belediye Başkan adayı Ali Talip Özdemir katıldı.
