İSTANBUL / İHA - 21 Mart Down Sendromu Farkındalık Günü nedeniyle açıklama yapan Acıbadem Adana Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Hale Erbaş, hastalığın tanısı ve doğum sonrasına ilişkin süreçler ve çocukların gelişimine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Down sendromlu bireylerde ileri düzeyde zihinsel ve gelişimsel gerilik olduğunu söyleyen Dr. Erbaş, normal insanların IQ’su ortalama 100’ken, down sendromlu bireylerde yüzde 50 olduğunu kaydetti. Görme, duyma, kalp, tiroit ve bağırsak sistemi ilgili sorunların da sık görüldüğüne değinen Dr. Erbaş, down sendromlu bireylerde epilepsinin çokça yaşandığını ve kanser açısından risk grubunda olduklarını vurguladı. Down sendromunda bilinen tek etmenin hamilelik yaşı olduğunu belirten Dr. Erbaş, 35 yaş üstü hamileliklerde riskin arttığını dile getirdi. Dr. Erbaş, dünyada 6 milyon, Türkiye’de ise 100 bin down sendromlu bireyin yaşadığını anlattı.
İKİLİ TARAMA ERKEN TANIDA ÖNEMLİ
Down sendromuna ilişkin doğum öncesi tarama türlerini de anlatan Dr. Hale Erbaş, “Prenatal testlerin bir kısmı PAPP-A ve Free Beta HCG hormonları, bebeğin USG ile ense deri saydamlığı ölçümü, burun kemiği varlığının ve büyüklüğünün incelenmesi, Dopler USG ile damardaki kan akımının değerlendirilmesidir. İkili tarama testi erken tanıda önemlidir. PAPP-A ve Free-Beta HCG hormonlarına 11-14. gebelik haftalarında anne kanından bakılır. Ense deri saydamlığı ölçümü hormonlarla birlikte değerlendirilir. Yapılan ultrason incelemeleri ile birlikte kanda hormonların biyokimyasal olarak değerlendirilmesi ile risk oranı saptanmaktadır. Buna ‘ikili tarama testi’ adı verilir. USG ve kan testi (ikili test) birlikte yapıldığında yüzde 90 civarında down sendromu yakalanabilmektedir” diye konuştu.
CVS İŞLEMİ YÜKSEK DÜZEYDE
11-14. haftalarda ikili tarama testi yaptırılmadığında veya zamanı kaçırıldığında 16 ile 20. haftalarda anne kanında ‘üçlü tarama testi’ uygulandığını anlatan Dr. Hale Erbaş, testin tek başına down sendromunu yakalama olasılığının yüzde 80-90 oranında olduğunu bildirdi. CVS (kordon villus örneklemesi) işlemini de anlatan Dr. Erbaş, 11-14. haftalarda anne karnında bebeğin eşinden parça alınıp incelenerek tanısal test yapıldığını ifade etti. Sonuçların 2-3 hafta sonra çıktığını belirten Erbaş, “Test şuan için tam bir tanı testi olarak sınıflandırılmamaktadır ancak çok yüksek düzeyde anlamlı bir tarama testidir” şeklinde konuştu.
“EĞİTİM DOĞUMLA BİRLİKTE BAŞLAMALI”
Annelere de seslenen Acıbadem Adana Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Hale Erbaş, “Hayallerimize sınır koymamalıyız ama hayallerimiz sınırsız da olsa çocuğumuzu doğru değerlendirerek ayakları yere basan, gerçekçi gelecek planları yapmanın onun mutluluğunun anahtarı olduğunu da unutmamalıyız” diye konuştu.
Down sendromlu çocukların topluma kazandırılması ve mutlu bir yaşam sürdürebilmeleri için özel eğitime ve ilgiye gereksinim duyduklarını vurgulayan Dr. Erbaş, “Verilecek eğitimin doğumla birlikte başlaması en idealidir. Eğitimin annede başlaması, çocuğun öğrenme yeteneğinin daha hızlı gelişmesine neden olmaktadır. Eğitim planlı ve programlı olarak bilinçli bir şekilde yapılmalıdır. Bebeklerde bulunan kas gevşekliği fizik tedavi ile aşılmaktadır. Bunun yanı sıra algılama becerisi kazanmaları için bir tedavi uygulanmalıdır. Bu çocuklar geç konuşmaya başlayacakları için erken zamanda dil terapisi yapılması gerekmektedir. Bu şekilde daha erken konuşmaları mümkün olacaktır. Bazı durumlarda geç konuşanlar olsa da konuşamayan çocukların sayısı oldukça azdır” dedi.
