Trendyol ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) iş birliği ile hayata geçirilen Yarının Köyleri projesi kapsamında Adana’nın Sarıçam ilçesine bağlı Kürkçüler köyünde kurulan Dijital Merkez, ilk yılını tamamladı. Yarının Köyleri projesi ile teknoloji olanaklarının köylere ulaştırılarak istihdamın artırılması, üretimin güçlendirilmesi, kültürel değerlerin korunarak kırsal kalkınmanın desteklenmesi hedefleniyor.
Kurulan dijital merkezlerde; başta çocuklar, gençler, kadınlar ve engelli bireyler olmak üzere çevre köylerin katıldığı eğitimler veriliyor. Sürdürülebilir ve teknolojiye dayalı üretim kültürünü geliştirerek Anadolu’nun yöresel ürünlerini markalaştırmayı hedefleyen Yarının Köyleri projesi, aynı zamanda köyleri akıllı tarım uygulamaları ile tanıştırıyor.
Dijital merkezlerle fırsat eşitliği
Projenin yerel ortağı olan Sarıçam Belediyesi’ne ait bina, Kürkçüler Dijital Merkezi olarak yeniden tasarlandı ve Aralık 2023’te hizmete girdi. Merkezin iki eğitim salonu, son teknoloji donanımın yer aldığı teknoloji atölyesi, açık ve kapalı alandan oluşan ortak çalışma noktaları, çocuk oyun alanları ve dijital tarım demonstrasyon alanı bulunuyor. Ayrıca merkezde donanımlı bilgisayarlar, 3D yazıcı, fotoğraf çekim alanı da mevcut.
Kürkçüler Dijital Merkezi, yıl boyunca eğitim ve atölyelerin yanı sıra çeşitli etkinliklere ev sahipliği yaptı ve bölge genelinden ziyaret edenlere çeşitli alanlarda danışmanlık hizmeti verdi. Dijital okur yazarlık ve e-ticaretten ürün fotoğrafçılığına, akıllı tarım uygulamalarından katma değerli ürün geliştirme atölyelerine kadar pek çok farklı kategoride eğitim olanağı sağlandı. Ürün geliştirme atölyelerinde bambu vazo, ileri dönüşüm broş, dokuma ürünleri, mum yapımı gibi alanlardaki çalışmalar yürütülürken aynı zamanda toplumsal cinsiyet eşitliği ve haklar konusunda farkındalık ve bilgilendirme eğitimleri de düzenlendi. Eğitim ve atölyelerden faydalananların %43’ünü kadın katılımcılar oluşturdu.
Çocuklar için ileri teknoloji eğitimleri
Kürkçüler Dijital Merkezi’nde çocuk ve gençleri geleceğe hazırlamaya yönelik teknoloji eğitim programları düzenlendi. Merkez’de; dijitalleşme ve kodlamaya giriş, yapay zekâ ve robotik kodlama alanında eğitimler verildi. Katılımcılar arasında aynı zamanda bir Robotik Kodlama Yarışma Grubu kurularak çocukların üretici projelerini geliştirmelerine olanak sağlandı.
Adana’dan çıkan ürünler sınırları aşıyor
Dijital merkezde, yöresel ürünlerin katma değerli hale gelmesi amacıyla ürün geliştirme atölyeleri düzenlendi. Böylece, Yarının Köyleri projesinin yol haritasında belirlenmiş odak ürünler, merkezde katma değerli ürünlere dönüştürüldü. Narenciyeden mum ve kozmetik ürünleri, ejder meyvesinden lokum, meyve kurusu ve sirke, Çukurova pamuğundan çocuk ve ev tekstil ürünleri üretilerek Trendyol’un e-ticaret altyapısı sayesinde hem yurt içinde hem de yurt dışında müşterilerle buluşturuldu.
Adana’dan ilham veren hikayeler
Yarının Köyleri projesi, birçok kadının hayatını dönüştürdü. Bunlardan biri de Kürkçüler Köyü’nde yaşayan Şeyma Aydıner oldu. Aydıner, organik pamuktan çocuk tekstili üretimi üzerine kendi işini yapıyordu. Dijital Merkez’de; dijital pazarlama, sosyal medya, fotoğrafçılık, e-ticaret gibi birçok eğitime katıldı. Projenin sağladığı eğitimler ve e-ticaret olanakları sayesinde işini geliştirerek ev tekstili ürünleri ve yetişkinlere yönelik yöresel değer taşıyan ‘modern Adana şalvarı’ gibi parçalar da üretip satmaya başladı. Yarının Köyleri ile ürünlerini yerel pazarlardan ulusal ve uluslararası pazarlara taşıyan Aydıner’in ürünleri Azerbaycan ve Körfez ülkelerinden yoğun talep görüyor. Ürün sayısı ve satış yaptığı pazar sayısını arttıran Aydıner, son 1 yılda çalışan istihdamını yüzde 50 oranında artırdı.
Proje aynı zamanda kooperatiflere de ihtiyaca yönelik danışmanlık ve eğitim faaliyetleriyle destek oluyor. Adana Tropikal Meyve Yetiştiriciliği Pazarlama ve Sosyal Kalkınma Kooperatifi, proje kapsamında ambalajlama, logo tasarımı, ürün fotoğrafçılığı eğitimleri alarak kendi markasını oluşturma fırsatı yakaladı. Bu sayede, ürettikleri ejder meyveli (pitaya) lokumları özel ambalajlarında tüketicilerle buluşturuyorlar. Kooperatifin amacı, ulusal ve uluslararası pazarlarda yer edinerek ürünlerini daha geniş kitlelere ulaştırmak.
Kürkçüler akıllı tarım ile tanıştı
Kürkçüler köyünde kurulan Dijital Tarım İstasyonu, çiftçilere modern tarım tekniklerini uygulamalı olarak öğrenme fırsatı sundu. Kurulan istasyon sayesinde hava ve toprak verileri, iklim tahmini ve nem ölçümleri gibi kritik bilgiler analiz edilerek tarımsal verimlilik artırıldı. Bu teknolojik altyapı sayesinde narenciye ve pamuk üretiminde kullanılan zirai ilaç miktarında sırasıyla yüzde 50 ve yüzde 40 oranında azalma sağlanırken, dönüm başına yüzde 5’lik bir verim artışı elde edildi.
Yarının Köyleri’ne yenilikçi çözümler
Bu yıl Adana’da gerçekleştirilen Türkiye’nin en büyük havacılık, uzay ve teknoloji festivali TEKNOFEST kapsamında, Yarının Köyleri Kürkçüler Dijital Merkezi’nde Trendyol E-Ticaret Hackathonu düzenlendi. Hackathon’da, Yarının Köyleri projesinin de hedefi olan kırsal alanlarda dijital dönüşüme ve sürdürülebilir kalkınmaya katkı sağlayacak projeler geliştirilmesi istendi. Lise ve üniversite öğrencilerinden oluşan katılımcılar; ürün fotoğraflarından ve kısa ifadelerden otomatik olarak ürün isimleri ve açıklamaları oluşturabilecek, ürün fotoğraflarının kalitesini artırabilecek ve yerel üreticilerin uluslararası pazarlara ulaşmasına yardımcı olmak için çok dilli destek sağlayabilecek çözümler geliştirmek üzere yarıştı. Bu çözümler sayesinde yerel üreticilerin ürünlerini çevrimiçi alışveriş platformlarında daha görünür hale getirerek satışlarını artırması hedefleniyor.
Anadolu’nun emeği ve değerleri geleceğe taşınıyor
Yarının Köyleri projesi, kısa sürede elde ettiği başarıyla Trendyol ve UNDP’nin Anadolu’nun emeğini ve değerlerini dijitalleşme yoluyla geleceğe taşıdığı bir kırsal kalkınma hareketine dönüştü. Adana’nın ardından İzmir-Ulamış ve Sakarya-Taraklı’da açılan dijital merkezlerle Yarının Köyleri’nin sayısı üçe ulaştı. 2025’te iki yeni merkezin daha hayata geçirilmesi planlanıyor. Yerelde yetiştirilen ürünlerin, zanaat eserlerinin ve el emeği ürünlerin köylerden doğrudan yurt içi ve yurt dışındaki müşterilerle buluşması için fırsatlar oluşturuluyor. Yarının Köyleri projesi kapsamında 2028 yılına kadar Türkiye’nin dört bir yanında 10 dijital merkez kurulması planlanıyor. Trendyol ve UNDP bu proje ile kırsal bölgelerde dijital dönüşümü teşvik ederken toplumsal cinsiyet eşitliğini ve ekonomik kalkınmayı desteklemeye devam edecek.
