Güney Afrika’da Cyril Ramaphosa yeniden devlet başkanı oldu

Güney Afrika’da 29 Mayıs’ta yapılan genel seçimin ardından 400 sandalyeli Ulusal Meclis’te ilk oturum gerçekleştirildi. Cape Town Uluslararası Kongre Merkezi’nde (CTICC) düzenlenen oturumda yeni milletvekilleri yemin etti. Töreninin ardından devlet başkanı, meclis başkanı ve meclis başkan yardımcısı seçildi. Genel seçimin ardından 30 yıl sonra meclis çoğunluğunu kaybeden Afrika Ulusal Kongresi’nin (ANC) adayı Ramaphosa, yapılan koalisyon anlaşması sonucu ana muhalefet partisi Demokratik İttifak (DA) ile Inkatha Özgürlük Partisi (IFP) ve sağcı Yurtsever İttifakı’nın desteğini alarak 283 oyla yeniden cumhurbaşkanı seçildi.
Ramaphosa’nın tek rakibi Ekonomik Özgürlük Savaşçıları (EFF) lideri Julius Malema ise 44 oy alabildi, kalan oylar geçersiz sayıldı.
Daha önce tarım bakanı olarak görev yapan ANC’den Thoko Didiza, Ulusal Meclis Başkanlığına, Demokratik İttifak’tan (DA) Annelie Lotriet ise Meclis Başkan Yardımcılığına seçildi.

19 Haziran’da yemin edecek
İkinci kez seçilen Devlet Başkanı Ramaphosa yaptığı konuşmada, yeniden seçilmeyi "büyük bir sorumluluk" olarak kabul ettiğini ve herkesle birlikte çalışacağını ifade etti. Genel seçim sonuçlarının, Güney Afrika halkının liderlerinden birlikte çalışmasını beklediğini açıkça ortaya koyduğunu belirten Ramaphosa, “Halkımız, oylarıyla tüm partilerin anayasamız çerçevesinde birlikte çalışmasını ve ırkçılık, cinsiyetçilik içermeyen, barış, adalet ve özgürlüklere dayalı demokratik bir toplum hedeflerine ulaşmak, istikrarı sağlamak ve aynı zamanda yoksulluk, işsizlik ve eşitsizlikten oluşan zorluklarla mücadele etmek ve herkes için refaha ulaşmak için birlikte çalışmalarını beklemektedir” diye konuştu. Ramaphosa, “Şimdi halkımızın verdiği oylar çerçevesinde, karşılaştıkları zorlukların üstesinden gelmek için birlikte çalışmak üzere buradayız. Bunu yapacağız ve Güney Afrika Cumhuriyeti’nin devlet başkanı olarak bunu başarmaya kararlıyım. Bu, demokrasimizi ve hukukun üstünlüğünü sağlamlaştırmak için birlikte çalışmamızı gerektiren tarihi bir dönemeçtir” dedi.
Ramaphosa, 19 Haziran’da Pretoria’da yemin ederek 5 yıllık yeni görev dönemine başlayacak.

İlk kez koalisyon hükümeti kuruluyor
Geçtiğimiz yıl yüzde 32’ye ulaşan işsizlik oranı, ekonomik eşitsizlik, yolsuzluk iddiaları ve sık sık yaşanan elektrik kesintileri ANC’nin popülaritesini azalttı. Şiddet içeren suçların yüksek seviyeleri (tecavüz ve cinayet) de yetkililere olan güveni zedeledi. Ülkenin ayrımcı ve ırkçı bir politika sistemi olan apartheid rejiminin sona erdiği 1994’te demokratik yollarla seçilen ilk Devlet Başkanı Nelson Mandela’nın partisi olan Afrika Ulusal Kongresi’nin (ANC) 30 yıl sonra çoğunluğu kaybetmesiyle ilk kez koalisyon hükümeti kurulması için anlaşmaya varıldı. Oyların yüzde 40.2’sini alan Ramaphosa liderliğindeki ANC, ikinci büyük parti Demokratik İttifak (DA) ile cumhurbaşkanı seçimi öncesinde "ulusal birlik hükümeti kurulması" için protokol imzaladı.
Böylece yeni ana muhalefet partisi, genel seçimden üçüncü çıkan eski Devlet Başkanı Jacob Zuma liderliğindeki Ulusun Mızrağı (MK) oldu.

Devlet başkanını Ulusal Meclis seçiyor
Güney Afrika’da devlet başkanı halk tarafından değil, Ulusal Meclis’te yapılan oylamayla salt çoğunluk esasına göre seçiliyor. Partiler aldıkları oy oranına göre parlamentoda sandalye sahibi oluyor ve milletvekilleri seçimden sonra devlet başkanını seçiyor.