AJANSLAR -
Dünyada bir yandan küresel ekonomik durgunluk endişesi yaşanırken, diğer yandan petrol ihraç eden ülkelerin bazısı, üretimi kısarak petrol fiyatlarını yükseltmek için uğraşıyor.
Suudi Arabistan'ın liderliğindeki 13 üyeli Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ile Rusya'nın liderliğinde aynı safta hizalanan diğer 10 petrol üreticisi arasındaki OPEC+ toplantısı hararetli tartışmalara sahne olurken, Suudi kraliyeti, 2 ay içinde 2. kez petrol üretimini azaltma kararını duyurdu.
Riyad'dan nisandaki günlük petrol üretimini 500 bin varil düşürme sonrası dün de petrol arzını günde bir milyon varil azaltma açıklaması geldi.
7 saat süren hararetli toplantı
7 saat süren OPEC+ toplantısının ardından konuşan Suudi Arabistan Enerji Bakanı Abdulaziz bin Selman, ülkesinin temmuz ayı için gönüllü olarak günlük 1 milyon varil ilave üretim kesintisine gideceğini, duruma göre kesinti süresinin uzatılabileceğini söyledi.
Analistlerin beklentisi mevcut OPEC+ politikalarının süreceği yönündeydi, ancak bu hafta sonu 23 ülkenin daha da derin kesintiye gitmeyi değerlendirdiğine dair işaretler ortaya çıktı.
Daha nisan ayında OPEC+'nın "Mayıs ayından itibaren devreye girecek ve yılın geri kalanında geçerli olacak" diye 500 bini Suudilerden olmak üzere günde toplam 1 milyon varilden fazla kesinti açıklaması, nahoş bir sürpriz olarak ABD yönetiminin tepkisini çekmişti.
Nisan hamlesi, petrol fiyatlarını kısa süreliğine yukarı ittirdi, ama bunu kalıcı eğilim haline getiremedi. O zamandan beri petrol fiyatları yüzde 10 düştü. Varil fiyatı 70 dolara yaklaşan Brent ham petrolünün en son bu seviyenin altında indiği tarih Aralık 2021'di.
Dün Viyana'daki OPEC+ toplantısından Ukrayna harekatı yürüten Rusya'nın üretimi sürdürmek, Suudi Arabistan'ın ise bütçesini dengelemek için fiyatları yükseltmek amacıyla üretimi kısmak istediği haberleri geldi.
Rusya: 500 bin varillik kesintiyi 2024 sonuna dek uzatacağız
Toplantının ardından açıklamalarda bulunan Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, meseleyi uzun süre inceledikten sonra, Moskova’nın günde 500 bin varillik gönüllü kesintiyi 2024 yılının sonuna kadar uzatacağını duyurdu.
'Suudilerle herhangi bir anlaşmazlığımız olmadı'
Toplantıda Suudi Arabistan'la anlaşmazlık yaşanıp yaşanmadığı sorusuna, Novak, "Hayır, herhangi bir anlaşmazlığımız olmadı, bu, ortak karar" yanıtını verdi.
'Birlik beraberlik bozulmadı'
İsviçre bankası UBS'nin analisti Giovanni Staunovo, "Birlikte çalışabildiklerini bir kez daha kanıtladılar. Sonunda önemli olan, ne üzerinde anlaştıkları. En önemli kısmı, birlik beraberlik içinde olduklarını göstermeleriydi" dedi.
Durgunluk talebi azaltır mı?
Ancak ABD ekonomisinin yüksek enflasyon ile yüksek faiz kıskacı arasında kaldığı ve Çin ekonomisinin pandemi sonrası beklenen toparlanmayı gerçekleştiremediği ortamda, ekonomik durgunluk nedeniyle petrol talebinin düşmesi ihtimali de var.
Analistler, Riyad'ın hamlesinin ardından kısa vadede petrol fiyatlarının yükselmesinin beklendiğini söyledi.
PVM Energy analisti Tamas Varga ise "Soru işareti, petrol denkleminin talep tarafıdır. Uzun süreli enflasyonist baskı, küresel petrol talebinde aşağı yönlü revizyona yol açarsa, arz kesintisi etkisiz hale gelebilir" uyarısını yaptı.
OPEC+ ülkeleri dünya petrolünün yaklaşık yüzde 60'ını üretiyor. Grubun bir sonraki toplantısı 26 Kasım'da yapılacak.
