İSTANBUL (AA) - Geçen hafta ABD Merkez Bankası (Fed) başta olmak üzere merkez bankalarının faiz kararları takip edilirken, dünya genelinde enflasyon ve resesyon ikilemi yeniden fiyatlamalara dahil oldu.
Fed'in enflasyonu düşürmek için politika faizini öngörülenden uzun süre yüksek tutabileceğine ilişkin yönlendirmeleriyle artan satış baskısı, fiyat artışlarının yavaşladığına işaret eden verilerin ardından sınırlı da olsa yatıştı.
Analistler, ABD'de başkan seçilen Donald Trump'ın uygulayacağı politikaların Fed'in "şahin" duruşuyla çelişebileceği endişelerinin varlığını koruduğunu belirterek, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Bankanın 2025 yılında 2 faiz indiriminin öngörülmesinin risk algısını beslemeyi sürdürdüğünü aktardı.
Makroekonomik veri tarafında, ABD'de kişisel tüketim harcamaları, kasımda aylık yüzde 0,4 ile beklentilerin altında artış kaydetti. Ülkede kişisel gelirler de kasımda bir önceki aya kıyasla yüzde 0,3 arttı.
Fed'in enflasyon göstergesi olarak dikkate aldığı, gıda ve enerji kalemlerinin hesaplama dışı tutulduğu çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi de kasımda aylık bazda yüzde 0,1 ve yıllık bazda yüzde 2,8 artışla beklentilerin altında gerçekleşti.
ABD'de Michigan Üniversitesince ölçülen tüketici güven endeksi de aralıkta 74'e çıkarak nisan ayından bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.
Fed yetkilerinin açıklamaları da takip edilirken, New York Fed başkanı John Williams, kişisel tahminlerine Trump'ın uygulayabileceği politikaları da dahil ettiğini, çünkü bunların ekonomik görünüm konusunda önemli etkenler olduğunu kaydederek, belirsizliğin çok fazla olduğunu vurguladı.
San Francisco Fed Başkanı Mary Daly ise politika faizini 25 baz puan daha düşürme kararının zor karar olduğunu ifade etti.
Gelecek yıl düşünülenden çok daha az faiz indirimi olacağını tahmin ettiğini söyleyen Daly, tahminlerine ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump'ın önerdiği politikaların değil, verilerin yön verdiğini ifade etti.
Cleveland Fed Başkanı Beth Hammack da bu haftaki para politikası toplantısında neden karşı oy kullandığına yönelik açıklamasında, enflasyonu düşürme konusunda daha fazla ilerleme sağlanana kadar faiz oranlarının sabit tutulması gerektiğini savundu. Hammack, faiz indirimine gitmeden önce fiyatlar konusunda daha fazla ilerleme görmeyi tercih ettiğini kaydetti.
Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee ise 2025'te daha sığ bir faiz indirimi patikası beklediğini ancak enflasyonun genel olarak yavaşladığını söyledi. Enflasyonun yüzde 2 hedefine doğru yöneldiğini dile getiren Goolsbee, gelecek 12-18 ay içinde faiz oranların makul bir miktarda düşebileceğini ifade etti.
Bu gelişmelerle, altının ons fiyatı yeni haftaya yüzde 0,1 artışla 2.630 dolar seviyesinden başlarken, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,53'te bulunuyor.
Dolar endeksi de haftaya 107,7 seviyesinden başladı.
Geçen hafta Çin'deki talebin azalabileceği endişeleriyle gerileyen Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 0,3 artışla 72,9 dolardan alıcı buluyor.
ABD'de başkanlık seçimlerinin ardından yükseliş trendini sürdürerek 108 bin doları aşan Bitcoin, Fed'in faiz kararının ardından gerilemeye devam ederken şu sıralarda 95 bin 500 dolardan işlem görüyor.
New York Borsası'nda cuma günü S&P 500 endeksi yüzde 1,09, Nasdaq endeksi yüzde 1,03, Dow Jones endeksi yüzde 1,18 yükseldi. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni haftaya pozitif seyirle başladı.
Avrupa borsalarında ise Fed'in faiz indirim döngüsünü yavaşlatabileceği kaygıları ve makroekonomik verilerden alınan sinyallerle Noel tatili öncesi negatif bir seyir izlendi. Bölgede tatil sebebiyle pay piyasalarında hafta boyunca işlem hacminin düşük kalması bekleniyor.
Cuma günü açıklanan verilere göre, Almanya'da kasım ayında Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) aylık bazda yüzde 0,5 artarak beklentilerin üstünde gerçekleşti.
İngiltere'de ise perakende satışlar kasımda aylık bazda yüzde 0,2 artmasına karşın öngörülerin altında kaldı.
Bu gelişmelerle cuma günü İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,26, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,06, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,27 ve Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,27 geriledi. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar yeni haftaya karışık bir seyirle başladı.
Asya tarafında ise ABD'de fiyat artışlarının yavaşlamaya işaret etmesiyle cuma günü oluşan olumlu havanın yeni haftada Asya'ya taşınmasıyla pozitif bir seyir öne çıkıyor.
Analistler, ABD ve Avrupa'da bu hafta Noel tatili sebebiyle hafta boyunca piyasaların sığ kalabileceği beklentilerinin de etkili olduğunu kaydederek, Japonya Merkez Bankasının (BoJ) yarın açıklanacak toplantı tutanakların yatırımcıların odağına yerleştiğini belirtti.
Öte yandan, bölge genelinde jeopolitik ve siyasi riskler de takip edilirken, Çin, ABD Başkanı Joe Biden'ın Tayvan'a 571 milyon dolarlık askeri malzeme, hizmet ve eğitim sağlanması için Savunma Bakanlığına onay vermesini kınadı.
Bu gelişmelerle kapanışa yakın Nikkei 225 endeksi yüzde 1,4, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,6, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,3 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi de yüzde 0,9 yükseldi.
Yurt içinde cuma günü düşüş eğiliminde hareket eden Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,42 değer kaybederek 9.724,50 puandan tamamladı.
Dolar/TL, haftayı yüzde 0,3 yükselişle 35,1850'den kapatırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışın hemen üzerinde 35,1910 seviyesinden işlem görüyor.
Öte yandan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) yılın son faiz kararını perşembe günü açıklayacak.
AA Finans'ın beklenti anketine katılan ekonomistler, aralık ayında TCMB'nin politika faizini 150 baz puan indirerek yüzde 48,50'ye çekmesini bekliyor. Ekonomistlerin 2025 yıl sonu politika faizi beklentilerinin ortalaması ise yüzde 29,50 oldu.
Bununla birlikte, hafta sonu yayımlanan Resmi Gazete'deki kararla kar paylarında tevkifat oranı yüzde 10'dan yüzde 15'e çıkarıldı.
Analistler, bugün yurt içinde veri gündeminin sakin olacağını, yurt dışında ise ABD'de New York Fed tüketici güveni ve İngiltere'de büyüme verilerinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.500 ve 9.350 seviyelerinin destek, 9.800 ve 10.000 puanın direnç konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 İngiltere, 3.çeyrek Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH)
18.00 ABD, aralık ayı New York Fed tüketici güveni
Muhabir: Ali Canberk Özbuğutu
