(İHA) Ekonomi yönetiminin cari açığı frenlemek için birbiri ardına aldığı önlemeler bir türlü yetmeyip açık nisan itibarıyla 63.4 milyar dolara dayanınca, önlemlere dün bir yenisi daha eklendi. Bir türlü dizginlenemeyen iç talebi azaltmak ve bankaların kredi musluğunu biraz daha kısması için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), tüketici kredileri toplam kredilerinin yüzde 20'sine ulaşan bankaların ayırmaları gereken karşılıkları 4 kat artırdı.
BANKACILARA HAFTA SONU ŞOKU
Böylece bankalar normalde yüzde 1 karşılık ayırdıkları krediye yüzde 4 karşılık ayırmak zorunda kalacaklar. Yeni yönetmelikle ihtiyaç kredilerinde agresif olan bankaların maliyetleri artırılmış oldu. Öte yandan ödeme sıkıntısı nedeniyle ikinci grupta izlenen konut ve taşıt dışındaki tüketici kredileri için ise yüzde 1 yerine yüzde 8 karşılık ayrılacak.
Ekonomi yönetimi bu yol ile son dönemde hızlı artan ihtiyaç kredilerini dizginlemeye çalışıyor. Yapılan yeni düzenleme, yarından itibaren verilecek kredilerde gerçerli olacak. BDDK'nın konuyla ilgili hazırladığı yönetmelik Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girerken, bankacılara da hafta sonu soğuk duş etkisi yarattı. Yazım dili adeta bulmaca gibi olan yönetmeliği bankacılar ilk başta anlamakta zorlandı. Bazı bankacılık analistleri de tekrar tekrar okuduktan sonra yönetmelikte ne denilmek istendiğini anlayabildiklerini söylediler.
BULMACA GİBİ YÖNETMELİK METNİ
Resmi Gazete'de dün yayımlanan yönetmelikte “Genel karşılık hesaplama dönemleri itibarıyla hazırlanan konsolide olmayan finansal verilerine göre tüketici kredilerinin toplam kredilerine oranı yüzde yirminin (yüzde 20) üzerinde olan bankalar ile taşıt ve konut kredileri dışındaki tüketici kredilerinden donuk alacak olarak sınıflandırılanların taşıt ve konut kredileri dışındaki tüketici kredilerine oranı yüzde sekizin (yüzde 8) üzerinde bulunan bankalar, genel karşılık oranını Birinci Grup’ta izlenen taşıt ve konut kredisi dışındaki tüketici kredileri için kredilerin vadeleri boyunca yüzde dört (yüzde 4) olarak, İkinci Grup’ta izlenen taşıt ve konut kredisi dışındaki tüketici kredileri için kredilerin vadeleri boyunca yüzde sekiz (yüzde 8) olarak uygulanacak” denildi. İşte bu bulmaca gibi metin ile kredilere getirilen yeni sıkılaştırma sonrası da bazı bankacılar ‘Başımıza daha neler gelecek’ demekten de kendilerini alamadılar.
SEKTÖRDE İLK 10 BANKA YÜZDE 20'LİK SINIRIN ÜSTÜNDE
Tüketici kredilerinde yapılan bu düzenleme, ihtiyaç kredilerinde maliyetleri artırırken bu artış bugüne kadar yüksek tutarda tüketici kredisi kullandırmış bankalarda söz konusu olacak. Tüketici kredilerinin toplam kredilere oranına bakıldığında ise ilk 10 bankanın tamamı yüzde 20 sınırının üzerinde seyrediyor. İlk 10 bankada tüketici kredilerinin toplam kredilere oranının ortalaması ise yüzde 26. Yani bu bankalar yarından itibaren verdiği ihtiyaç kredilerine 4 kat daha fazla karşılık ayırmak zorunda. Yani tüketicilerin bundan sonra kredi kullanırken faiz hesabına daha fazla dikkat etmeleri gerekecek. Mart ayı verileri ile sektöre bakıldığında Ziraat Bankası yüzde 40 ile tüketici kredilerinin oranı en yüksek banka konumunda. Ziraat’i yüzde 30’luk oran ile Vakıfbank izlerken Denizbank yüzde 26 oran ile üçüncü sırada yer alıyor.
FİNANSMAN ŞİRKETLERİ DE ARTIRACAK
BDDK'nın, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketlerince alacakları için ayrılacak karşılıklara ilişkin usul ve esaslar hakkında tebliğ değişikliğine göre, finansman şirketleri mart, haziran, eylül ve aralık dönemleri itibarıyla konut ve taşıt kredisi dışındaki tüketici kredileri için kredi tutarının yüzde 4'ü oranında, anapara, faiz veya her ikisinin tahsilinde 30 günden fazla, ancak 90 günden az gecikme olan bu nitelikteki krediler için kredi tutarının yüzde 8'i oranında genel karşılık ayıracaklar. Bu madde, bugünden itibaren kullandırılan krediler için uygulanmak üzere bugün itibarıyla yürürlüğe girdi.
