İnsan kaynakları ve personel yönetim platformu Kolay İK, Türkiye’deki şirketlerin İK süreçlerindeki eğilimini analiz edip trendleri ortaya koymak üzere bir rapor hazırladı. ‘2024 Türkiye İnsan Kaynakları Raporu’ için düzenlenen araştırmaya şirket yöneticileri ve İK alanında çalışan toplam bin profesyonel katıldı. Şirketlerin İK uygulamalarını analiz eden ilk ve tek rapor olan çalışmada; ‘işe alım operasyonları’, ‘personel yönetimi’, ‘performans, çalışan iletişimi ve bağlılık’, ‘bordro, puantaj ve mevzuat’ ile ‘maaş, yan haklar ve çeşitlilik’ konuları değerlendirildi.
Her yılın ilk ayında şirketlerin öncelikli gündemlerinden biri olan maaş zammının nasıl belirlendiği, platformun araştırmasında ortaya çıktı. Katılımcıların birden fazla kriteri işaretleyerek verdiği yanıtlara göre şirketlerin yüzde 74,9’u şirket bütçesini, 70,8’i asgari ücret zammını, yüzde 69’u ise performansı dikkate aldı. Her iki şirketten biri maaşları belirlemeden önce pazar araştırması yaparken yaklaşık üç şirketten biri ise çalışan taleplerini değerlendirdi. Danışmanlık alma oranı ise yüzde 3,3’te kaldı.
Yan haklarda çalışanların öncelikleri gözetildi
Maaşın ardından çalışanların en fazla önemsediği konulardan biri olan yan haklarda ise 2024 yılında yüzde 34,4 ile sağlık sigortası talebi ilk sırada yer aldı. Bunu yüzde 25,8 ile yol-fatura desteği, yüzde 19,9 ile eğitim-gelişim fırsatları izledi. Şirketlerin yüzde 53’ü yan hakları belirlerken çalışanların önceliklerini dikkate aldıklarını ifade ederken yüzde 17’si ise herhangi bir yan hak desteği sunmadığını belirtti.
Şirketler yeni yetenek arayışında
Özellikle pandemiyle birlikte mevcut yetenekleri elde tutmak ve yeni yeteneklere ulaşmak şirketler için daha da önemli bir hale geldi. Platformun raporuna göre de şirketlerin yüzde 72,7’si bu konuda çeşitli çalışmalar yürütüyor. En çok kullanılan yöntem sosyal medya platformlarından işveren markasını duyurmak olurken üniversite iş birlikleri, kariyer günleri ve fuarlar da şirketlerin henüz yolun başındaki gençlere ulaşma çabasına işaret ediyor. Her 100 şirketten 15’inin şirket içi referans programı, 13’ünün ise yetenek avcısı bulunuyor. Öte yandan şirketlerin yüzde 75,2’si işe alımda en çok LinkedIn gibi profesyonel kariyer platformlarını tercih ediyor. Şirket kariyer sayfası ikinci sırada yer alırken bunu referans programları ve sosyal medya takip ediyor.
Çalışanların performansını yöneticilerin geri bildirimleri belirliyor
Çalışanların gelişim alanlarını belirlemek, ortak hedeflerde uyumu sağlamak ve şirketin genel başarısını desteklemekte büyük önem taşıyan performans değerlendirme, rapora göre göz ardı ediliyor. Değerlendirmeye katılanların yüzde 43’ü performans değerlendirme yapmadıklarını belirtirken değerlendirme yapmayanların da yüzde 29’u çalışan performansını yöneticilerin geri bildirimlerine göre belirliyor. Yönetici-çalışan görüşmelerini tercih edenlerin oranı ise yüzde 24.
Çalışanların çoğu artık izin almak için İK’nın kapısını çalmıyor
İş yapış şekillerini büyük ölçüde değiştiren dijitalleşmenin etkisi izin yönetiminde de görülüyor. Şirketlerin yüzde 62’si izin taleplerini ve geçmişini bir İK yazılımı üzerinden yönetirken yazılım kullanmayanlar Excel benzeri dijital tabloları veya fiziki dosyaları tercih ediyor. Ancak izin yönetimini dijitalleştirmeyen şirketlerin yüzde 30’u imza süreçlerinin, yüzde 16’sı da onay süreçlerinin karmaşıklığını dile getiriyor.
Memnuniyeti artırmak için etkinlik düzenleniyor
İş dünyasında rekabetin giderek yoğunlaştığı bu dönemde şirketler çalışanlarını elde tutabilmek, onların bağlılık ve memnuniyetlerini artırmak için farklı uygulamaları devreye alıyor. Buna göre 2024 yılında çalışan memnuniyetini artırmak adına yapılan çalışmaların ilk sırasında yüzde 78 ile şirket etkinlikleri geldi. Bunun yanında her 100 şirketten 56’sı eğitim ve gelişim fırsatları, 51’i yan haklar, 45’i teşvik ve ödüllendirme programları, 34’ü düzenli maaş iyileştirmeleri, 33’ü de terfi ve rotasyon imkanlarıyla memnuniyeti artırmaya odaklandı.
“Şirketlerin başarısının merkezinde İK yer alıyor”
Kolay İK CEO’su Çağlar Yalı, 2024 Türkiye İnsan Kaynakları Raporu’nun iş dünyasının değişen dinamiklerini anlamak için önemli bir rehber niteliği taşıdığını söyleyerek, “2017, 2018 ve 2022 yıllarında dijitalleşme odaklı İK raporları yayımlamıştık. Bu kez ise daha geniş bir perspektifle Türkiye İnsan Kaynakları Raporunu hazırladık. Çünkü insan kaynakları artık yalnızca bordro ve işe alım süreçleri değil, şirket kültüründen sürdürülebilir büyümeye kadar her alana dokunup şirketlerin stratejik başarısının merkezinde yer alan bir güç haline geldi. Biz de bu rapor ile insan kaynakları perspektifinden İK süreçlerinin nasıl şekillendiğini ortaya koyduk. Bu raporu her yıl düzenli olarak yayımlayarak hem insan kaynakları alanındaki gelişmeleri takip etmeyi hem de şirketlerin İK stratejilerine katkı sağlamayı hedefliyoruz” dedi.
