Fatma Güler -
İSTANBUL / İHA - Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, 2015 yılı Eylül ayı 'Dış Ticaret, Şirket ve Esnaf Geçici İdari Verileri'ni açıkladı.
Buna göre; Eylül ayı ihracat 11 milyar 660 milyon dolar, ithalat ise 15 milyar 380 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Eylül ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12,87 oranında, ithalat ise yüzde 25,29 oranında azaldı. 2015 yılının Eylül ayında geçen yılın aynı ayına göre; ihracat, yüzde 12,87 azalarak 11 milyar 660 milyon dolar, ithalat, yüzde 25,29 azalarak 15 milyar 380 milyon dolar, dış ticaret hacmi, yüzde 20,40 azalarak 27 milyar 40 milyon dolar, dış ticaret açığı, yüzde 48,37 azalarak 3 milyar 720 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Eylül ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 75,8 oldu. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2014 yılının Eylül ayında yüzde 65,0 iken, 2015 yılının Eylül ayında yüzde 75,8 olarak gerçekleşti.
Son 12 aylık dönemde; ihracat bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7,13 oranında azalış ile 144 milyar 562 milyon dolar olarak gerçekleşmiş iken, ithalat yüzde 10,33 oranındaki azalış ile 218 milyar 653 milyon dolar oldu. Bir önceki yılın aynı döneminde ise dış ticaret hacmi yüzde 9,08 oranında azalarak 365 milyar 215 milyon dolar, dış ticaret açığı ise yüzde 16,22 oranında azalarak 72 milyar 91 milyon dolar olarak gerçekleşti. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 67,0 oldu.
2015 yılı Eylül ayında Geniş Ekonomik Grupların sınıflamasına göre ihracat incelendiğinde; en çok ihracat 'Hammadde (Ara mallar)' (5 milyar 490 milyon dolar) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla 'Tüketim
malları' (4 milyar 788 milyon dolar) ve 'Yatırım (Sermaye) malları' (1 milyar 282 milyon dolar) grupları takip etti.
2015 yılı Eylül ayında Geniş Ekonomik Grupların sınıflamasına göre ithalat incelendiğinde ise en çok ithalat 'Hammadde (Ara mallar)' (10 milyar 551 milyon dolar) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla 'Yatırım
(Sermaye) malları' (2 milyar 774 milyon dolar) ve 'Tüketim malları' (2 milyar 30 milyon dolar) grupları takip etti.
2015 yılı Eylül ayında en çok ihraç edilen 'Motorlu kara taşıtları, traktör, bisiklet, motosiklet ve diğer' faslını (1 milyar 571 milyon dolar), 'Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar' (995 milyon dolar) ve 'Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları' (988 milyon dolar) ihracatı takip etti.
2015 yılı Eylül ayında en çok ithal edilen 'Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahzarları' faslını (2 milyar 892 milyon dolar), 'Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları' (1 milyar 878 milyon dolar) ve 'Elektrikli makina ve cihazlar, aksam ve parçaları' (1 milyar 305 milyon dolar) ithalatı takip etti.
2015 yılı Eylül ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya (1 milyar 136 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla İngiltere (957 milyon dolar) ve Irak (608 milyon dolar) izledi.
2015 yılı Eylül ayında en fazla ithalat yapılan ülke Çin Halk Cumhuriyeti (1 milyar 968 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla Almanya (1 milyar 607 milyon dolar) ve Rusya Federasyonu (1 milyar 423 milyon dolar) izledi.
2015 yılı Eylül ayında gerçekleştirilen ihracatın taşıma şekillerine bakıldığında en çok ihracat 'Deniz Yolu' (6 milyar 206 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla 'Kara Yolu' (3 milyar 707 milyon dolar) ve 'Hava Yolu' ulaşımı (1 milyar 535 milyon dolar) izledi.
2015 yılı Eylül ayında gerçekleştirilen ithalatın taşıma şekillerine bakıldığında ise, en çok ithalat 'Deniz Yolu' (9 milyar 929 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla 'Kara Yolu' (2 milyar 558 milyon dolar) ve 'Hava Yolu' ulaşımı (1 milyar 377 milyon dolar) izledi.
2015 yılı Eylül ayında ihracatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ihracat 'Mal Mukabili Ödeme' (7 milyar 968 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini 'Vesaik Mukabili Ödeme' (1 milyar 682 milyon dolar) ve 'Peşin Ödeme' (1 milyar 41 milyon dolar) takip etti.
2015 yılı Eylül ayında ithalatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ithalat 'Peşin Ödeme' (6 milyar 818 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini 'Mal Mukabili Ödeme' (5 milyar 272 milyon dolar) ve 'Akreditif Ödeme' (946 milyon dolar) takip etti.
Gümrük İdareleri tarafından 2015 yılı Ağustos ayında 6 milyar 848 milyon TL, Eylül ayında 6 milyar 599 milyon TL vergi tahsil edildi. 2015 yılı Eylül ayında Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergiler bir önceki aya göre yüzde 3,64 azalış gösterdi. 2015 yılı Ağustos ayında tahsil edilen vergilerin toplam vergi gelirleri içerisindeki payı yüzde 17,99 olarak gerçekleşti.
ŞİRKET VERİLERİ
2015 yılı Eylül ayında 3 bin 722 limited şirket, 2 bin 726 ticari işletme, bin 651 şube, 938 anonim şirket, 69 kooperatif ve 1 adet komandit şirket kuruldu.
2015 yılı Eylül ayında 2 bin 292 tek kişilik limited şirket ve 573 tek kişilik anonim şirket kuruldu.
ESNAF VE SANATKÂR VERİLERİ
Türkiye genelinde toplam 1 milyon 589 bin 112 esnaf ve sanatkâr bulundu. Bu esnaf ve sanatkârların işletmekte olduğu toplam işyeri sayısı 1 bin 712 bin 411 oldu.
2015 yılı Eylül ayında Türkiye genelinde toplam 11 bin 435 tane esnaf ve sanatkâr işletmesi kurulmuş, 5 bin 301 esnaf ve sanatkâr işletmesi ise kapandı. 2015 yılı Eylül ayındaki tescil ve terkin durumlarına baktığımızda Eylül 2014’e göre daha az tescil ve daha fazla terkin yapıldığı görüldü. Eylül 2015’de bir önceki yılın aynı dönemine göre daha az esnaf işletmesi açılmış, daha az esnaf işletmesi kapandı. Eylül 2014’de Türkiye genelinde toplam 16 bin 72 esnaf ve sanatkâr işletmesi açıldı, 6 bin 652 esnaf ve sanatkâr işletmesi ise kapandı.
2015 yılı Eylül ayında sayısı en fazla artan meslekler (tescil-terkin farkına göre) ve geçmiş dönemle kıyaslamasına göre en fazla artış gösteren meslek servis aracı işletmeciliği mesleği oldu.
2015 yılı Eylül ayında sayısı en çok azalan meslekler (tescil-terkin farkına göre) ve geçmiş dönemle kıyaslamasına göre ise Eylül 2015’de en fazla azalış gösteren meslek şoförlük oldu. 2014 yılının aynı döneminde de bu meslek erbabının sayısının azaldığı görüldü.
