ASO’dan Türkiye’nin Girişimcilik Potansiyeli raporu

Türkiye’nin girişimcilik ekosistemi, ekonomik büyüme ve kalkınma hedeflerine ulaşmada temel bir unsur olarak öne çıkıyor. Girişimcilik, Ar-Ge ve inovasyon faaliyetleri, nitelikli istihdam oluşturarak küresel rekabet gücünü pekiştiriyor. Buradan hareketle ASO, Türkiye’nin girişimcilik ekosistemini mercek altına aldı. "Girişimcilik Ekosisteminde Yatırım ve Fonlama Dinamikleri: Ankara’nın Yükselen Girişimcilik Potansiyeli ve Uluslararası Karşılaştırmalar” adıyla hazırlanan çalışma raporunda, Türkiye’nin girişimcilikteki durumunu tüm yönleriyle ele alınırken, Güney Kore, Macaristan, Polonya ve Birleşik Krallık gibi ülkelerdeki girişimcilik ekosistemi de analiz edilerek, karşılaştırıldı.
Biyoteknoloji, yapay zeka ve sağlık teknolojileri gibi yenilikçi sektörlerdeki yatırım eğilimlerinin ön plana çıktığı 2020-2023 yılları arasında girişim sermayesinin tüm aşamalarının kapsamlı bir şekilde analiz edildiği raporda, Ankara’nın güçlü akademik altyapısı, teknoloji geliştirme bölgeleri ve Ar-Ge merkezleriyle girişimcilik ekosistemine yaptığı katkılar detaylı olarak ele alındı.
Ankara’nın girişimcilik ekosistemindeki stratejik rolü
Raporda; 153 Ar-Ge merkezi, 37 Tasarım Merkezi ve 13 Teknoloji Geliştirme Bölgesi ile Ankara’nın girişimcilik ekosistemindeki stratejik rolüne de dikkat çekildi. Yüksek teknoloji İhracatıyla da diğer şehirlerden ayrışan Ankara yüksek katma değerli üretim ve girişimi destekler bir ekosisteme ve görece rekabetçi üstünlüğe sahip olduğu vurgulandı. ASO’nun “Ankara’nın Dış Ticaret Analizi ve Teknolojik Boyut (2018-2023) Raporu da Ankara’nın bu üstünlüğünü kanıtladığı ifade edildi. İhracat içinde yüksek teknoloji ihracatı payının Ankara’da yüzde 13 iken bu oranın Türkiye ortalaması için yüzde 3,8 ve İstanbul için ise yüzde 5 olduğu belirtildi.
ASO’nun raporuna göre, Ankara’da 3 yıllık süreçte 10 faal teknoparkta toplam 1391 firma kuruldu. Başkent’teki start-up sayısı ise son 10 yıllık dönemde yıllık yüzde 8 büyüyerek 1663’e ulaştı. Türkiye’deki start-up’ların yüzde 17’si, bu alanda her geçen gün hızla gelişmeye devam eden Ankara’da bulunuyor. 2040’a kadar Ankara’da 4 bin yeni start-up kurulması ve 1,3 milyar dolara varan yatırım alması bekleniyor. Ankara Sanayi Odası, işletmekte olduğu ASO Teknopark, Model Fabrika, Mesleki Test ve Sertifikalandırma Merkezi başta olmak üzere farklı iştirakleriyle girişim ve firmaların rekabet gücünün artışına ve yüksek katma değer üretmesine önemli katkılar sağlıyor. ASO’nun ortakları arasında olduğu girişimcilik ve start-upların gelişmesi ve ekonomiye katkısının artmasına yönelik önemli projelerinden biri de GarajX Teknoloji Geliştirme Merkezi. Hazırlıkları tamamlanan ve yıl sonunda faaliyete geçmesi planlanan GarajX sayesinde, yeni girişimciler ve öğrenciler fikirlerinin ticarileşmesi için gerekli çalışmaları yapabilecekleri ortamda faaliyetlerini yürütebilecek.
Yapay zeka elektronik, savunma ve enerji sektörleri
Ankara’daki start-up’lar özellikle sağlık teknolojileri, oyun, enerji, elektronik, yapay zeka ve savunma alanında yoğunlaşıyor. Biyoteknoloji, siber güvenlik, sürdürülebilirlik gibi alanlarında da faaliyetlerle hızla artıyor. 2023 yılında Ankara’da yapay zeka, elektronik, savunma ve enerji sektörlerinin ön plana çıktığı görülüyor. Savunma sanayiinin merkezi konumunda bulunan Ankara’da girişimcilerin bu alana yoğunlaştığı da dikkat çekiyor.
Ankara’nın girişimcilik potansiyeli harekete geçirilmeli
Raporda, Sermaye Piyasası Kurulu’nun Girişim Sermayesi istatistiklerine de yer verildi. Buna göre, girişimci sermayesi yatırım fonlarının net varlık değerinin 126 milyar lira olduğu, Ankara’daki yeni girişimci ve start-up’ların aldığı rakamların net varlıklar içindeki payının düşük kaldığı değerlendirildi. Bilim ve teknolojiye dayalı yapısıyla küresel arenada da rekabet edebilir bir girişimcilik merkezi potansiyeli olan Ankara’da yatırımcıların ilgisini çekecek bir ekosistem oluşturmanın önemli olduğu vurgulandı. Ankara’nın girişimcilik potansiyelini tam anlamıyla hayata geçirilebilmesi için start-up’ların ihtiyaç duyduğu sermaye, mentörlük ve ağlara erişim imkânlarının artırılması gerektiği belirtildi.
Raporda, Ankara’daki girişimcilik faaliyetlerinin küresel düzeyde desteklenmesi hedefi doğrultusunda politika önerilerine de yer verildi.
“ASO’nun raporu stratejik adımlar atılmasına katkı sunacak”
ASO Başkanı Seyit Ardıç, girişimciliğin sadece yeni iş alanları oluşturmakla kalmadığını, inovasyonun önünü açarak ülkenin küresel rekabet gücünü pekiştirdiğini belirtti. Ardıç, ASO’nun hazırladığı raporun, Ankara’nın sahip olduğu yüksek girişimcilik potansiyelini harekete geçirmesine ve uluslararası rekabet gücünü artıracak stratejik adımların atılmasına katkı sunacağını söyledi. ASO’nun girişimcilik ekosisteminin gelişmesine yönelik çalışmalar yaptığına da dikkat çeken Ardıç, “Kuruluş çalışmalarına başladığımız ASO Ankara Teknoloji Üssü, start-up’ların sanayi işletmeleriyle daha yakın ilişki içinde olacağı bir ekosistem oluşturacak. Piyasa odaklı, ihracat potansiyeli yüksek girişimlere yer verilecek. Ankara Teknoloji Üssü, sanayi ile teknoloji tabanlı girişimciliği bir araya getirecek” dedi.
Ardıç, start up ve teknoloji tabanlı girişimcilerin gelişebilmesi için imalat sanayi ve ticaret sektörleriyle etkileşimlerinin artırılması gerektiğini vurgularken yenilikçiliğin finansman, organizasyon ve insan sermayesiyle birlikte düşünülmesi gerektiğini belirtti. Ancak, teknoloji tabanlı yenilik ve dönüşüm için reel sektörde mental dönüşümün de şart olduğunu, kamu politikalarının da etkin ve etkili bir şekilde formüle edileceği desteklerle sürece çok kritik katkı sağlayacağını dile getirdi.