Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği ASEAN’a üye 10 ülkenin Çin, Avustralya, Güney Kore, Japonya ve Yeni Zelanda ile imzaladığı Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması (RCEP) tüm dünyanın gözünü bölgeye çevirdi. Türkiye de boş durmuyor. Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) bölgedeki 7 iş konseyi ile ASEAN Çalışma Grubu kurarken Dışişleri Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı ocakta ‘ Yeniden Asya’ açılımı ile ilgili olarak toplanıyor. Türkiye aynı zamanda Asia Cooperation Dialogue (ACD) forumunun 2021 dönem başkanı. Kamu, iş dünyası ve akademi iş birliğiyle yürütülen çalışmaları ve bölgedeki fırsatları
DEİK ASEAN Çalışma Grubu’nun kuruculuğunu üstlenen Türkiye-Tayland İş Konseyi Başkanı Cemil Çakar’a sorduk. Çakar, “Ticaret Bakanımız Sn. Ruhsar Pekcan ve Dışişleri Bakanımız Sn. Mevlüt Çavuşoğlu’nun da katılacağı toplantıda devletin ‘ Yeniden Asya’ açılımı çerçevesinde DEİK olarak Asya ülkeleriyle ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi için yapılacakları ele alacağız” diyor.
Çakar, Asya’nın artan öneminin uzun süredir farkında olan DEİK’in bölgede daha odaklı ve pro-aktif olma kararı aldığını söylüyor. Çakar’ın koordinatörlüğünde DEİK’in ASEAN üyesi 7 ülke ( Vietnam, Filipinler, Tayland, Malezya, Endonezya, Kamboçya, Singapur) iş konseyi başkanlarından oluşan bir çalışma grubu kuruluyor. Çakar grubun hedefini, “Ülkemizin Sektörel Diyalog Ortağı olarak ASEAN ile yapmış olduğu anlaşmanın ekonomik iş birliği alanlarında projeler geliştirerek Türk iş dünyasının ASEAN bölgesinde bilinirliğini ve etkinliğini artırmak” olarak tanımlıyor. Çalışma grubunun hedefleri arasına Türkiye’nin 2019-2020 dönem başkanı olduğu Asia Cooperation Dialogue (ACD) üyesi ülkelerle iş birliği geliştirmek de yer alıyor. Asya İşbirliği Diyaloğu ACD’ye başkanlık eden ülke topluluğun en önemli etkinliğine de ev sahipliği yapıyor. 2020 bitmek üzere ama Türkiye fırsatı kaçırmış değil. Pandemi koşulları da göz önüne alınarak, Dışişleri Bakanlığı’nın girişimleriyle Türkiye’nin ACD başkanlığını 2021’e taşındı. Çakar pandemi etkileri azalırsa ‘Asya’nın Davos’u’ sayılan ACD Connect Business Forum’u Türkiye’de düzenleyeceklerini söylüyor. Bu yaz yapılması planlan forumda Asya ve Türk iş dünyası üst düzey katılımlı bir etkinlikte bir araya gelecek. Türkiye’nin RCEP ile önemi artan ASEAN bölgesindeki potansiyel için politik, ekonomik, sosyal ve kültürel alanda derinlemesine strateji geliştirmesi gerektiğine inanan Çakar “Bu konuda kamu, iş dünyası ve akademik çevrelerin hedefe odaklı çalışmalar yapması ve bunların bütüncül bir şekilde ele alınması gerekli. Birbirinden habersiz sarf edilen enerji ve çabanın çok daha az etki yarattığını biliyoruz” diyor.
DEİK ASEAN Çalışma Grubu tam da bu nedenle Dışişleri ve Ticaret Bakanlıklarının Asya Pasifik genel müdürlükleri ile çok yakın çalışıyor. Ayrıca Dışişleri Bakanlığı Yeniden Asya İnisiyatifi’nin koordinatörlüğünü yürüten Büyükelçi K.Nilvana Darama ile de temas halindeler. Çalışma grubunun ASEAN ülkelerine diplomatik kanaldan takdimini de Dışişleri Bakanlığı yapıyor. Bakanlık böylelikle çalışma grubunun Türk iş dünyasını temsil ettiğini resmi olarak bildirmiş oluyor. Bu da çalışma grubunun bu ülkelerle etkin diyalog geliştirmesini sağlıyor.
ASEAN Çalışma Gurubu thinkthank gibi çalışacak ve sektör odaklı hareket edecek. 2021’de sektörleri en iyi temsil eden STK’lar ile görüşülerek sektör hedefli çalışmalar için bir ajanda oluşturulacak. Yeni yılla birlikte DEİK ASEAN Çalışma Grubu’nun ajandasındaki ilk iş ise ‘Diplomatic ASEAN’ altında ortak çalışan AESAN üyesi ülkelerin büyükelçilerini ziyaret etmek olacak.
ASEAN ile diplomatik bağın ekonomi ayağı çalıştırılacak
Türkiye bölgesel barış ve istikrarın sağlanması amacıyla 1967’de kurulan ASEAN’a üye değil ancak 2010 itibariyle ASEAN Dostluk ve İşbirliği Anlaşması’nın bir tarafı ve 2017 itibariyle Sektörel Diyalog Ortaklığı statüsü var. Bu ortaklık anlaşmasının içeriği geçen yıl imzalanan 20192023 Pratik İşbirliği Alanları belgesi ile belirlendi. Belgede ekonomik iş birliği alanları olarak ticaret ve yatırımlar, kamu-özel ortaklık projeleri, mikro ölçekli firmalar ve KOBİ’lerin iş birlikleri, turizm, madencilik, enerji ve yenilebilir enerjiler, bilim ve teknoloji, inovasyon, Ar-Ge, gıda ve tarım yer alıyor.
