Dijitalleşmedeki büyük dönüşüm, ihtiyaçlarla birleşince e-ticaret, ekonomilerin vazgeçilmezi haline geldi. Ülkeler arası ticaretin de en güncel maddelerinden birini oluşturdu. Yaşanan hızlı gelişimle birlikte kısa süre içinde sağlıklı ve doğru adımları atan şirketler, e-ticaret ve e-ihracatta, öne geçme fırsatı yakalayacak. Ülke olarak yatırıma iştahlı, hızlı aksiyon alabilen özel sektörümüz, çoklu üretim yeteneğimiz ve lojistik avantajlarımız, küresel e-ticaret için de en büyük gücümüz. E-ihracatta yaşananları ve beklentileri doğru analiz etmemiz gerekiyor. Bu noktada geçmişte önemli açılımlar sergileyen Ticaret Bakanlığı'nın gündeminde, dijitalleşme ve e-ticarete ilişkin düzenlemelerin bulunduğunu belirtmek isterim.
Ticaret Bakanlığı öteden beri e-ticaret ve e-ihracatın önünün açılması için önemli çalışmalar gerçekleştirdi. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ile yakın zamanda yeni çalışma konularına ilişkin yaptığımız görüşmeden yansıyanları aktarmak isterim. Ticaret Bakanı Pekcan, dijital pazarlama faaliyetlerine yönelik desteklerin önümüzdeki dönemde artarak sürdürüleceğini söylüyor. Bakan Pekcan, e-ihracatın artırılmasına yönelik çalışmaları ve devlet desteklerini hızlandıracaklarını kaydediyor. Pekcan, görüşmemizde e-ticaret ile ilgili şu bilgileri bizimle paylaşmıştı: ”Firmalarımızın e-ticaret sitelerine üyeliklerini, sanal ticaret heyetleri ve sanal fuarlara katılımını ve sanal fuar düzenlenmesini destek kapsamına aldık. Firmalarımızı e-ihracata yönlendirmek amacıyla e-ticaret sitelerinin üyelik giderlerini 2020 yılı için yüzde 80, takip eden yıllarda ise yüzde 60 oranında desteklemeye devam ediyoruz. Sanal ticaret heyetleri ve sanal fuarlara katılım için iş dünyamızı temsil eden çatı örgütlerin yapacakları masraflar ve sanal fuar organizasyonları giderlerini de yüzde 50 oranında destekliyoruz. Bakanlık olarak, firmalarımızın yeni ticaret dinamiklerine uyumlu olarak, dijitalleşme süreçlerinden en iyi şekilde faydalanmalarını sağlamaya ve yurt dışı pazarlara giriş faaliyetlerine destek olmaya devam edeceğiz".
Yeni düzenleme beklentisinin sektör oyuncularının da en önemli gündem maddelerinden olduğunu belirtelim ve e-ticarete ilişkin kimi verilerle yazımıza devam edelim. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Stratejik ve Bütçe Bakanlığı'nca hazırlanan ve Cumhurbaşkanı tarafından onaylanan yıllık programa göre, e-ticaretin toplam perakende satışlar içindeki payı yükseliyor. 2021'de perakende pazarında e-ticaretin oranının yüzde 7'den 8'e, güven damgası alan e-ticaret sitesi sayısının 25'ten 100'e çıkarılması öngörülüyor. Geçen yıl 213 milyar lira düzeyinde olan e-ticaret hacminin bu yıl 240 milyar liraya yükselmesi bekleniyor.
Özel sektörün yüksek yatırım heyecanı yanında yeni devlet desteklerinin ve uygulamalarının devreye girmesiyle birlikte Türkiye'nin e-ticarete yönelik performansı, bu yıl beklenenin üzerinde gerçekleşebilir. Küresel zemin ve talep de e-ihracatın önünün açılması için son derece müsait.
Dijitalleşmede gördüğümüz radikal dönüşüm, pandemi koşullarıyla da birleşince küresel e-ticarette çok hızlı bir büyümeyi beraberinde getiriyor. Artık sadece B2C değil B2B, B2G hatta C2C ilişkileri dahi artık dijital ortama taşındı. Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) verilerine göre, 2015 yılında 915 milyonu yerel, 163 milyonu uluslararası olmak üzere toplam 1,08 milyar e-ticaret kullanıcısı varken, 2018 yılında bu rakam yerelde 1,11 milyara, uluslararası alanda ise 330 milyon olmak üzere toplamda 1,45 milyara yükseldi.
ABD, ÇİN VE JAPONYA İLK 3'TE
UNCTAD’ın, 2017 ve 2018'e ait küresel e-ticarette performansı en iyi olan ülkeleri açıkladığı rapora göre, her iki yılda da ABD, Çin ve Japonya toplam e-ticaret satışlarında ilk üç ülke oldu. ABD, 2017'de toplam satışların 8,1 trilyon dolarını B2B satışlardan, 753 milyar dolarlık kısmını ise B2C satışlardan elde etti. ABD’den sonra e-ticarette ikinci büyük hacme Japonya sahip olurken ülkenin 2017'de 2,98 trilyon dolar olan e-ticaret hacmi 2018'de 3,28 trilyon dolara yükseldi.
