AA -
İsrail'de aşırı sağ görüşleriyle öne çıkan Yamina Partisi lideri Naftali Bennett'in hükümeti kurmak için Başbakan Binyamin Netanyahu karşıtı bloğa katılarak koalisyonun oluşturulması durumunda Netanyahu'nun 12 yıl sonra başbakanlık koltuğunu kaybedeceği ve siyasi hayatının sonlanabileceği ifade ediliyor.
İki yılda dört kez genel seçimlere giden İsrail'de sağ kesimden Bennett'in koalisyon hükümeti kurmak için Başbakan Binyamin Netanyahu karşıtı bloğa katılacağını duyurması hükümetin kurulmasına ve aktörlerin tutumuna ilişkin yeni görüşleri de gündeme getirdi.
Yerel basında çıkan haberlerde, Bennett ile Lapid'in dönüşümlü başbakanlık yapacağı söylenen koalisyon hükümetinin kurulması halinde 71 yaşındaki Netanyahu'nun 12 yıldır aralıksız yürüttüğü başbakanlık koltuğuna veda edeceği kaydediliyor.
İsrail'de başbakanlık makamında en uzun süre kalan Netanyahu'nun görevini devretmesinin ardından siyasi hayatının nasıl şekilleneceğine ilişkin de farklı yorumlar yapılıyor.
Lapid ile Bennett'in koalisyon hükümeti kurma süreci
İsrail uzmanı İsmet Mansur, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Lapid ve Bennett'in bir hükümet kurup kurmayacaklarını veya Bennett'in gün sonunda Netanyahu'ya meyledip etmeyeceğini şimdiden tahmin etmenin zor olduğunu kaydetti.
"İsrail'de siyaset böyle saniyeler içinde değişebiliyor." diyen Mansur, "Ancak Lapid ve Bennett'in koalisyon hükümeti kurmak için uzun yollar kat ettiğini düşünüyorum. Bu, Netanyahu'nun politik yaşamının sonunu hızlandıracak." ifadesini kullandı.
Mansur, İsrail'de gerçekten bir hükümet kurulursa, bunun Netanyahu'nun sonu olacağına dikkati çekti.
Netanyahu'nun yargı süreci
Netanyahu'nun hakkında üç ayrı yolsuzluk dosyası nedeniyle yürütülen yargılamalara işaret eden Mansur, şunları söyledi:
"Netanyahu'nun yolsuzluk davalarındaki yargılanması eninde sonunda tamamlanacak. Şimdi onu başbakanlık pozisyonunda oluşu koruyor. Ancak bu pozisyonunu kaybederse kuşkusuz yargılanma süreci tamamlanacak."
Gazze'ye yönelik saldırılar ve sağ kesimin güvenini kaybetmesi
Mansur, Netanyahu'nun bir koalisyon kurmak için umutsuz girişimlerde bulunduğunu ifade ederek, İsrail'deki sağ kesimin, Gazze Şeridi'ndeki son savaştan sonra Netanyahu'ya olan güvenini kaybettiğini belirtti.
Gazze'ye yönelik son saldırılar sırasında planlarının Filistin direniş güçleri tarafından engellemesiyle Netanyahu'nun başarısızlığını kanıtladığını ifade eden Mansur, bu durumun İsrail'deki sağ görüşlü partilerin liderleri olarak Netanyahu'ya karşı güvenini kaybetmesine yol açtığını aktardı.
Mansur, "Netanyahu, Gazze'ye karşı savaşın siyasi konumunu güçlendireceğine ve böylece koalisyonu oluşturma sürecini kolaylaştıracağına inanıyordu. Ancak tüm planları başarısız oldu." dedi.
Koalisyon hükümeti çıkmazı
Öte yandan Lapid-Bennett liderliğindeki bir hükümetin de uzun sürmeyeceği görüşünü aktaran Mansur, anlaşmaların, ittifakların tezat teşkil ettiğine dikkati çekti.
Mansur, sağ kesimin, merkez ve sol ile siyasi açıdan uyuşmamasının yanı sıra sün sonunda hükümetin çöküşüne yol açacak bazı meseleleri gündeme getirebilecek güçlü bir muhalefetin de varlığına işaret etti.
Bunlara ek olarak Netanyahu'nun mevcut verilere göre pek olası olmasa da bir hükümet kurmayı başarsa bile bu hükümetin çok güçlü olamayacağını belirten Mansur, Netanyahu'nun bu hamlesini, yolsuzluk davalarıyla ilgili yargı sürecinin tamamlanmasından kaçma girişimi şeklinde değerlendirdi.
Netanyahu'nun güven kaybı
İsrail uzmanı, Filistinli gazeteci Haldun el-Bergusi de Netanyahu'nun ülke içinde güven duyulmayan bir konumda olduğunu kaydetti.
Netanyahu'nun durumunu Gazze'ye yönelik saldırılarının sonuçlarına bağlayan Bergusi, şunları dile getirdi:
"Filistin direniş gruplarının roketleri, İsrail'de bazı hassas bölgelere ulaştıktan sonra Netanyahu içeride güvenini kaybetti. Gazze'ye yönelik savaşın yanı sıra Kudüs ile 1948 topraklarındaki Yahudiler ile İsrail vatandaşı Filistinliler arasında patlak veren çatışmaların da buna etkisi oldu."
Bergusi, İsrail'de "değişim bloğu" olarak adlandırılan partilerle "birlik hükümeti" kurulmasının, yargılanması sırasında suçlu bulunursa yeniden başbakanlığa aday olmasının veya hükümet kurmasının engellenmesi başta olmak üzere Netanyahu'nun siyasi geleceğini yok edecek bazı yasaların çıkarılmasına katkıda bulunacağını belirtti.
Yamina lideri Bennett'in yeniden seçimlere gidilmesiyle ilgilenmediğini kaydeden Bergusi, Bennett'in eğer Netanyahu ile ittifak kurarsa yeniden ve beşinci kez seçime gideceklerini çok iyi bildiğini söyledi.
Bergusi, Netanyahu'nun yargı sürecinin her halükarda devam ettiğini ancak siyasi geleceğinin artık tehlikede olduğunu sözlerine ekledi.
Netanyahu'dan "hain yaftası" kartı
İsrailli yazar Nahum Barnea ise Netanyahu'nun başbakanlığı kaybetmemek için İsraillilerin çoğunluğunu "sol kesimin ve destekçilerinin hain olduğuna" ikna etme yöntemini benimsediğini aktardı.
Yediot Aharonot gazetesine dün verdiği röportajda Barnea, "Netanyahu, sol kesimle işbirliği yapan herhangi bir sağcının hain olduğu kartını kullanarak başbakanlık konumunu korumaya çalışıyor." dedi.
Barnea, Bennett'in sol partileri kapsayan bir koalisyon hükümetine katılmasının sağ kesim tarafından ihanet olarak değerlendirileceğini ve Netanyahu'nun bunu iyi bildiğini; bundan yararlanmaya çalıştığını söyledi.
