AJANSLAR -
G20 zirvesinde ABD ve Çin bayrakları önünde el sıkışarak kameralara poz veren ABD Başkanı Joe Biden ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ardından ikili heyetlararası görüşmeye geçti.
Şi: Dünya bir yol ayrımında
Şi, Biden'a 'barış umudu ve küresel istikrara güven getirmek için tüm ülkelerle birlikte çalışmak gerektiği' mesajını verdi:
"Dünya barışı ve istikrarına dair umut yaratmak için tüm ülkelerle birlikte çalışmak gerekliliği var. İnsanlık benzeri görülmemiş zorluklarla karşı karşıya, dünya bir yol ayrımında ve nereye gideceği sadece bizim değil, tüm ülkelerin düşündüğü bir soru. Dünya, Çin ile ABD'nin ilişkilerini doğru bir şekilde yönetmesini bekliyor ve görüşmemiz tüm dünyada ilgiyle takip ediliyor."
'Çin-ABD ilişkilerinde stratejik öneme sahip meselelerle bölgesel ve küresel meseleler masada'
Çin lideri, ABD'li mevkidaşına, 'dürüst müzakereler yapmaya hazır olduğunu' söyledi:
"Bugünkü toplantımızda sizlerle Çin-ABD ilişkilerinde stratejik öneme sahip meselelerle bölgesel ve küresel meseleler hakkında dürüst ve ayrıntılı bir görüş alışverişinde bulunmaya hazırım. İkili ilişkileri iki ülke halkının yararına olacak şekilde sağlıklı gelişme yoluna döndürmek için ortak çalışmalarımızı sabırsızlıkla bekliyorum."
Biden: Dünyanın bizden beklentisi
Biden da "Dünyanın, Çin ile ABD'den iklim değişikliklerinden gıda güvenliğine kadar küresel sorunların ele alınmasında anahtar roller oynamasını ve birlikte çalışabilmemizi beklediğine inanıyorum. ABD tam da bunu yapmaya, sizinle çalışmaya hazır, eğer sizin de arzu ettiğiniz buysa" karşılığını verdi.
'Rekabetin bir tür çatışmaya dönüşmesini önlemek, bizim sorumluluğumuz'
Pekin ile Washington arasındaki farklılıkların üstesinden gelinmesi gerektiğini söyleyen ABD lideri, Çin ile 'açık ve dürüst diyalog umudunu' dile getirdi:
"İki ulusun liderleri olarak, Çin ile ABD'nin farklılıklarımızı yönetebileceğini gösterme, rekabetin bir tür çatışmaya dönüşmesini önleme ve karşılıklı işbirliğimizi gerektiren acil küresel sorunlarda birlikte çalışmanın yollarını tanımlama sorumluluğunu paylaşıyoruz. Bunun hem ülkelerimiz hem de uluslararası toplum için kritik olduğuna inanıyorum."
Biden, 'ABD-Çin ihtilafından kaçınma umudundan' söz ederken, 'iki ülkenin ilişkilerini düzgün şekilde ele almaları gerektiğini' sözlerine ekledi.
Geçen haftaki konuşmalarında Herson ile Felluce'yi Kamboçya ile Kolombiya'yı birbirine karıştıran Biden'ın bu kez heyetlerarası görüşmede konuşmasını masada kağıttan okur gibi yapması esprilere neden oldu.
Sorunlardan seç beğen
Gündemlerinde Tayvan, Ukrayna krizi, Rusya ile ilgili tutum, Kuzey Kore, ekonomik rekabet, insan hakları olan Şi ile Biden'ın Pekin-Washington anlaşmazlıklarında 'kırmızı çizgilerini' ortaya koymaları beklentisi, görüşme önce medyada yer aldı.
ABD ile Çin arasındaki gerilim, özellikle ABD hiyerarşisinin 3 numarası konumundaki Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Tayvan'a ziyaretinin ardından tırmandı. Beyaz Saray ziyareti desteklemediğini savunurken, Pekin, ağır sonuçları olacağı konusunda uyardı.
Çin Devlet Başkan, Kovid-19 pandemisinin başlamasından beri yaklaşık 2.5 yıl boyunca yurtdışı ziyaretlerine ara vermiş ve yüz yüze diplomasiden kaçınmıştı.
Öncesinde yalnızca iki kez çevrimiçi ve bir kez telefonda görüşme
Daha önce her ikisinin de başkan yardımcısı olarak mevkidaş olduğu dönemde yüz yüze görüşmelerde bulunan Şi ile Biden, ikincisinin Ocak 2021'de Beyaz Saray'a yerleşmesinden bu yana yalnızca iki kez çevrimiçi ve bir kez de telefonda görüşmüştü.
