AJANSLAR -
Amerikan Senatosu Çoğunluk Lideri Charles Schumer perşembe günü, İsrail'in Başbakan Binyamin Netanyahu ve aşırılıkçı koalisyon üyelerinin ellerinde uluslararası bir "paryaya" dönüşebileceğini ifade etti. Senato’daki konuşmasına bir Yahudi asıllı Amerikalı olarak "muazzam bir yükümlülük" hissettiğini söyleyerek başlayan Schumer, İsrail Hükümetine yeni seçim düzenlemesi çağrısında bulundu. İsraillilerin ülkelerinin dünyanın geri kalanının dışladığı izole bir devlet olarak başarılı olmayı umut edemeyeceğini “herkesten daha iyi anladığını" ve halkın seçim yapıldığı takdirde “daha iyi liderler” seçeceğini savundu.
'BARIŞIN ÖNÜNDEKİ ENGEL NETANYAHU'
ABD tarihinde halk oylamasıyla yönetime giren en yüksek rütbeli Yahudi yetkili olan Schumer, Netanyahu'nun "Smotrich ve Ben-Gvir gibi aşırılık yanlılarıyla koalisyon kurarak yolunu kaybettiğini" ve onların taleplerine boyun eğdiğini söyledi. Schumer'e bakılırsa tek devlet isteyenler aslında sonsuza kadar sürecek bir savaş istiyor. New York Senatörü ayrıca Demokrat grup içinden gelen baskılara katılarak, Tel Aviv yönetiminin Gazze'ye yardım sağlama koşullarını iyileştirmemesi halinde Başkan Biden'a silah satışlarını durdurması için çağrıda bulundu ve Tel Aviv’in izlediği “tehlikeli” politikaların ABD’nin yardım standartlarını test ettiğini belirtti. Sekiz Demokrat senatör bu hafta, Gazze'ye daha fazla insani yardımın girmesine izin verilmemesi halinde ABD'nin İsrail'e yaptığı yardımın sona erdirilmesini destekleyeceklerini söyledi. Henüz bu çabalara resmi anlamda katılmayan Schumer ayrıca Netanyahu, aşırılıkçı İsrailliller, HAMAS ve Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ı “barışın önündeki dört engel” olarak gruplandırdığını da sözlerine ekledi.
BUGÜNE KADARKİ EN NET SİNYAL
Biden yönetimine yakın basın kaynaklarına göre Tel Aviv’in Kongre'deki en sadık müteffiklerinden biri olan Schumer’ın bu açıklamaları, Netanyahu'nun Gazze'deki savaşı yönetme biçimine ilişkin “hayal kırıklıklarının” giderek arttığı ve hatta İsrail ile ABD arasındaki “yakın ilişkinin geleceğini tehdit edebileceği” yönünde İsrail'e şimdiye kadar verilen en açık sinyal. Biden son aylarda Netanyahu'dan duyduğu memnuniyetsizliği sık sık dile getirse de hiçbir zaman açıkça İsraillilere Başbakan’ı değiştirmesini önermedi. Böyle olmakla beraber son zamanlarda Netanyahu ile Biden çekişmesinin bir danışıklı dövüşten ibaret olduğu ve her iki tarafa da fayda sağladığı değerlendirilmeleri de yapılıyor. Buna göre ABD Başkanı, Tel Aviv'in savaş siyasetini sürekli yererek İsrail'de safları Netanyahu lehine sıklaştırıyor. Biden diğer yandan Netanyahu'ya karşı sert ifadeler kullanarak – hem de İsrail'e silah vermeyi sürdürürken – iç siyasette Washington yönetimine yöneltilen “aşırı İsrail desteği” eleştirilerini kısmen bertaraf ediyor.
NE DEDİLER?
ABD Cumhuriyetçi Yahudi Koalisyonu (RJC) Schumer'i konuşmasında "çizgiyi aşmakla" suçladı.
Senato Azınlık Lideri Cumhuriyetçi Mitch McConnell, İsrail'in “kendisini savunan bir müttefiki hak ettiğini” söyledi ve yeni seçim çağrısını "grotesk" olarak nitelendirdi.
Temsilciler Meclisi Sözcüsü Cumhuriyetçi Mike Johnson, Schumer'in seçim çağrısını "son derece uygunsuz” buldu ve “Amerikalı bir liderin böylesine bölücü bir rol oynamasının tamamen yanlış olduğunu" söyledi.
Netanyahu'nun partisi Likud'un karşı açıklamasında İsrail, “bir muz cumhuriyeti” değil, Netanyahu'yu başbakan olarak seçen “gururlu ve bağımsız bir demokrasidir." denildi.
Demokrat Partili Yahudi Senatör Brian Schatz, Schumer'in konuşmasını “cesur” ve “tarihi” ifadeleriyle övdü.
İsrail'de ana muhalefet lideri Yair Lapid, İsrail'in Netanyahu yüzünden ABD'deki en büyük destekçilerini kaybettiğini belirtti.
