Avrupa Adalet Divanı, Polonya’da hakim ve savcıları yaş sınırının düşürülmesi suretiyle erken emekliliğe sevk eden düzenlemeyi AB hukukuna aykırı buldu.
İktidardaki milliyetçi ve muhafazakar Hukuk ve Adalet Partisi (PiS) tarafından 2017 yılının Temmuz ayında kabul edilen yasayla ilk derece mahkeme hakimleri, yüksek yargı hakimleri ve savcıların 67 olan emeklilik yaşı kadınlar için 60’a, erkek yargıçlar içinse 65’e düşürülerek görevi başındaki çok sayıda hakim ve savcı emekliye sevk edilmek istenmişti.
Bunun üzerine Avrupa Komisyonu konuya ilişkin başlattığı inceleme neticesinde söz konusu düzenlemeyle Adalet Bakanı’na hakimin görev süresini uzatma hakkı tanınmasının yargıç bağımsızlığını ihlal edeceğini belirtmiş, Polonya hükumeti ise yeni bir yasal düzenlemeyle geri adım atmıştı.
Ancak Avrupa Komisyonu yeni düzenlemeyle mevcut problemlerin giderilmediğini, konunun son derece önemli olduğunu belirterek dosyayı Avrupa Adalet Divanı’na taşımıştı.
Adalet Divanı ise bugün açıkladığı kararında, hayata geçirilmek istenen söz konusu düzenlemede kadın ve erkek hakimlerin emekliye ayrılma yaşlarında farklılık gözetilmesinin doğrudan cinsiyete dayalı ayrımcı nitelik taşıdığına hükmetti.
Adalet Bakanı’nın hakimlerin emekliye sevk edilmesi ya da görevlerine devam etmesi hususunda yetkili kılınmak istenmesiyle yargıç bağımsızlığı ilkesinin ihlal edildiğini söylemek için yeterli kanıt olmadığını ifade eden Divan, ancak Adalet Bakanı’nın esas şartlar ve usule ilişkin koşullardan doğan bu yetkisinin yargıçların tarafsızlığı ve dış etkenlerden bağımsızlığı hususunda haklı kuşkular uyandırabileceğini belirtti.
Avrupa Adalet Divanı’nın kararının ardından sosyal medya hesaplarında açıklama yayınlanan Polonya Dışişleri Bakanlığı ise kararın geçmişteki bir duruma ilişkin olduğu değerlendirmesinde bulundu.
“Karar geçmişteki duruma ilişkin, yürürlükteki mevzuatı yansıtmıyor” diyen Bakanlık, yine de kararın detaylı şekilde analize tabi tutulacağını aktardı.
Bakanlık ayrıca Polonya’nın Avrupa Adalet Divanı kararlarını uygulama yükümlülüğünü sorgulamadığını, ancak Avrupa Komisyonu tarafından Adalet Divanı’na taşınan yasa değişikliğinin yargıç bağımsızlığını ihlal etmediğine inancının tam olduğunu belirtti.
