Astronomlar, evrende şimdiye dek tespit edilen “en büyük dönen yapı” olma ihtimalini taşıyan dev bir kozmik oluşum keşfetti.
Dünya’dan yaklaşık 140 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bu yapı, 5,5 milyon ışık yılı uzunluğa ve 117 bin ışık yılı genişliğe sahip, ipliksi bir gaz şeridinden oluşuyor. Genişliği, Samanyolu’nun çapını bile geride bırakıyor.
Bu kozmik filament, birbirine adeta bir bileklik gibi bağlanan ve bol miktarda hidrojen içeren 14 galaksiyi barındırıyor.
Araştırma, hakemli bilim dergisi *Monthly Notices of the Royal Astronomical Society*'de yayımlandı.
Oxford Üniversitesi’nden astronom Lyla Jung, keşfin tamamen rastlantı sonucu ortaya çıktığını belirterek, “Aynı mesafede yer alan galaksilerin dikkat çekici bir şekilde hizalandığını fark ettik” dedi. Jung ve ekibi, Güney Afrika’daki 64 radyo teleskobundan oluşan MeerKAT dizisini kullanıyordu.
Yapılan ölçümler, bu filamentin saniyede yaklaşık 110 kilometrelik bir hızla döndüğünü ortaya koyuyor. Dahası, çevresindeki galaksilerin çoğunun da bu gaz şeridiyle aynı yönde hareket ettiği görülüyor. Bu bulgu, böylesine büyük yapıların galaksilerin oluşum süreçlerinde önemli etkiler yaratarak yıldız kümelerinin dönüş hızını ve yönünü şekillendirebileceğini düşündürüyor.
Oxford Üniversitesi’nden araştırmacı Madalina Tudorache, Livescience’a yaptığı açıklamada bu filamentin “muhtemelen keşfedilmiş en büyük dönen nesne” olduğuna dikkat çekti. Bu tür yapıların teorik olarak uzun süredir var olabileceği öngörülüyordu, ancak onları tespit edebilecek kadar hassas gözlem araçları bulunmuyordu.
Bilim insanları, daha güçlü teleskoplarla evrenin daha uzak bölgeleri incelendikçe buna benzer başka dönen filamentlerin de keşfedilmesini bekliyor. Bu tür yapılar, evrendeki maddeyi taşıyan dev kozmik ağın parçaları olarak birbirine bağlanıyor ve galaksi kümelerinin şekillenmesinde önemli rol oynuyor.
