Yorgun bina ne demek?
Yorgun bina, uzun yıllar boyunca maruz kaldığı çevresel ve fiziksel etkiler nedeniyle yapısal bütünlüğünü kaybetmiş, dayanıklılığı azalmış binalar için kullanılan bir terimdir. Bu tür binalar, zaman içinde çeşitli nedenlerle yıpranır ve güvenli kullanımı tehlikeye girebilir.
Yorgun neden olur?
- Malzeme yorgunluğu: Binaların inşasında kullanılan malzemeler, yıllar içinde çeşitli yükler ve stresler altında kalarak dayanıklılığını yitirir. Bu durum, özellikle beton ve çelik yapı elemanlarında görülür.
- Çevresel faktörler: Nem, sıcaklık değişimleri, hava kirliliği ve kimyasal etkiler gibi çevresel faktörler, yapı malzemelerinin bozulmasına neden olabilir.
- Yetersiz bakım: Binaların düzenli bakım ve onarımlarının yapılmaması, zaman içinde yapı elemanlarının zayıflamasına yol açar.
- Depremler ve diğer doğal afetler: Özellikle deprem bölgelerinde, binalar sık sık sarsıntıya maruz kalarak yapısal bütünlüklerini kaybedebilirler.
- Aşırı kullanım: Binaların, projelendirilmiş kullanım ömrü ve kapasitesinin üzerinde kullanılması da yorgunluğa neden olabilir.
'Bu binaların insandan ve eşyadan tahliye edilmesi gerekiyor'
Kentsel Dönüşüm ve Hukuk Platformu Başkanı Prof. Dr. Gürsel Öngören, bakanlığın ve belediyelerin, yasal olarak binaların riskli olup olmadığını tespit etme olanağı olduğunu belirtti. Öngören “Bir binanın riskli olduğu tespit edilmişse bunların can ve mal güvenliği açısından boşaltılması lazım. Ön incelemeden sonra belediyelerin yaptığı tespitin sonucunda hiçbir şey yapılmayıp bunun vatandaşın inisiyatifine bırakıldığını görüyoruz. Riskli olduğu tespit edilirse bir an önce yasal sürelerin kullanılarak bu binaların insandan ve eşyadan tahliye edilmesi gerekiyor. Bu konuyu devletin üstlenmesi gerekiyor. Riskli binalarda yaşadığı tespit edilen kişiler, devlet eliyle Emlak Konut, TOKİ yapılarına kısa vadeli yerleştirilebilir" dedi.
'Yaklaşık 300 bin yorgun bina var, 60 bine yakını ise çökmek üzere'
İstanbul İnşaatçılar Derneği Genel Başkanı Engin Keçeli de riskli olduğu tespit edilen yapıların kamu gücüyle boşaltılıp bir önce dönüştürülmesi gerektiğini belirterek, “Bu yönde yasal düzenleme yapılmalı. Bizim bu tespit edilmiş binalarda ‘Var mısınız, yok musunuz’ kısmını geçmemiz gerekiyor” dedi. Keçeli, İstanbul’da bir seferberlik ilan edilmesi gerektiğini belirterek, “Yaklaşık 300 bin yorgun bina var. 60 bine yakını ise çökmek üzere. Yoldan geçenlerin üzerine de düşebilir. Bunu insanların rızasına bırakmak doğru değil. İstanbul’da olağanüstü hal ilan edilmeli” değerlendirmesini paylaştı.
