Personel sayısını azaltmak özellikle krizlerde veya işletmelerin zor durumlarında ilk baş vurdukları yöntemlerden biridir.
Belirli bir mesleği edinen ve geçimini sağlamak iş bulan çalışanın kaçınılmaz korkusudur işsiz kalmak veya bir gün işten çıkarılmak.
Gerçekten trajedi.
Ancak önlenemeyen bir durum.
İşten çıkarılan işçinin sonraki yaşamı ne olacak?
Nasıl geçinecek ?
          
İş akdi sona eren işçinin iş akdini sona ermesi şekli işçinin geliri açısından önem  arz etmektedir .
Eğer işçi kendi isteği ile Örneğin istifa ederek işi bırakması halinde  her hangi bir hak elde etme konusu bazı istisnalar dışında mümkün değil.
          
İşçinin iş akdi kendi iradesi dışında gerçekleşirse bu durumda yasa işçinin bazı özlük haklarını korumaktadır.
Bir taraftan işveren tarafından iş akdi sona erdirilen  işçinin çalıştığı sürelere göz önüne alınarak İhbar ve Kıdem Tazminatı hesaplanır ve işçiye işveren tarafından ödenir.
Böylece işçinin işyerine ait hakları temin edilmiş olur.
Bundan sonra işçinin işsiz kalması halinde Sosyal Güvenlik Yasası devreye girer ve mekanizması çalışır.
İş akdi sona eren işçinin işsiz kalması haklinde İŞKUR'a baş vurup işsizlik sigortasından yararlanabilir.
İşsizlik sigortasından yararlanabilmek için genel kural, işçinin kendi iradesi dışında işsiz kalmasıdır.
Yani kendi isteği ile işten ayrılan veya iş akdi sona eren işçinin işsizlik sigortası alması da mümkün değildir.
         
İşsizlik sigortasından yararlanabilmenin diğer bir kuralı da,sigortalının hizmet akitlerinin sona ermesinden önceki son üç yıl içinde en az 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş ve işten ayrılmadan önceki son 120 gün içinde tam olarak prim ödeyerek sürekli çalışmış olması gerekir.
             
Yukarıda ki şartları yerine getiren işçiye verilecek Günlük işsizlik ödeneği, işçinini son dört aylık yani son 120 günlük prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama net kazancının % 50'si kadardır.
Bu şeklide hesaplanan işsizlik tutarı aylık asgari ücretin netini geçemeyecek şekilde düzenlenmiştir.
           
İş akdi kendi isteği dışında feshedilen çalışanın işsizlik ödeneği ödeneğini alabileceği süre de çalışmış olduğu süre ile sınırlıdır.
İşni kaybettiğ süreden sonra 6,8,veya 10 ay işsizlik ödeneği alabilirler.
Bu sürenin hesaplamasında çalışanın son 3 yılda ki çalışma süresine göre düzenleniyor.

Yani ;Son 3 Yıl içerisinde
* 20 ay (600 gün) çalışma süresi var  ise 6 ay boyunca,

* 30 ay (900 gün)  çalışma süresi var ise 8 ay boyunca,

* 36 ay (1.080 gün) ve daha fazla bir çalışma süresi var  ise en fazla 10 ay boyunca ödenek alabilirler.
         
İşsizlik ödeneğinin alınabilmesi için  işçinin ve işverenin bazı prosedürleri yerine getirmesi gerekir.
 
* İşveren işçinin  iş akdi sona erme tarihinde itibaren 15 gün içerisinde 3 suret olarak hazırlayacağı ‘ İşten Ayrılma Belgesi' (İAB) formunu düzenleyip İŞKUR'a  onaylatacak.
Bir suret İŞKUR da Bir suret işçiye Bir suret de kendinde saklaması kaydı ile işlem yapması gerekir.

* İşçi ise İş akdinin sona erdiği tarihten itibaren , 30 gün içinde kimliği, tasdikli İAB formu ve bir dilekçe ekinde  İŞKUR'a müracaat edecek.
İŞKUR da başvuruyu inceleyerek ödeme veya ret kararını izah edecek şekilde düzenleyip  müracaatı takip eden ayın sonuna kadar işçiye bildirecek.

İşsizlik ödeneği olarak ne kadar  alınabilecek;

















Son 4 Aylık Brüt ücret ortalaması

 

Alınabilecek aylık işsilik  ödeneği 





638,70 YTL



 



255,48 YTL





700,00 YTL



 



280,00 YTL





750,00 YTL



 



300,00 YTL





800,00 YTL



 



320,00 YTL





900,00 YTL



 



360,00 YTL





1.000,00 YTL



 



400,00 YTL





1.277,00 YTL



 



510,80 YTL



 

 

  
Yukarıda bahsettiğim gibi alınacak işsizlik ödeneği azami asgari ücreti neti kadar olabilir . 
En azından işsiz kalan çalışanın bir süre az da olsa maddi desteği güvencesi var.
 

asmokukcu@ogunhaber.com


CRA- 14.Aralık.2008 Pazar - 02:30:00