Hazine ve Maliye Bakanımız Sayın Berat Albayrak’ın 2018 Yılı Kasım ayında dile getirdiği 'YMM’lerce hazırlanmış KDV iadesi tasdik raporu ile talep edilen KDV iade tutarlarının yüzde 50'sinin yapılacak ilk kontrollere göre 10 iş günü içerisinde teminat alınmaksızın iade edilmesi, kalan kısmının ise daha sonra yapılacak kontroller çerçevesinde iade edilmesini öngören sistem' 1 Mart 2019 tarihinde yürürlüğe giriyor.

Konu ile ilgili düzenleme, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 20 Şubat 2019 tarihli ve 30692 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 24 Seri No.lu KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile yapıldı.

Maliye KDV iadelerinde gecikme yaşanmaması için her türlü önlemi alıyor, sistemin önünü açmaya çalışıyor!

Maalesef Maliye’nin aldığı tüm önlemlere, getirdiği yeni sistemlere, iyi niyetli, gayretli ve çözüme dönük çalışmalarına rağmen KDV iadelerinde gecikmeler yaşanmaya devam ediyor. Bu gecikmelerin bir türlü de önüne geçilemiyor, bu durum ise, iade hakkı sahibi sektörler ve mükellefler üzerinde ciddi finansman yükü yaratıyor.

Maliye bugüne kadar iade işlemlerinin hızlandırılmasına dönük olarak;

-  YMM Raporu ile iade,

-  KDVİRA sistemi,

- % 100 teminat uygulaması,

- İTUS (İndirimli teminat Uygulaması),

- HİS (Hızlandırılmış İade Sistemi),

- ATUS (Artırılmış Teminat Uygulaması),

- İhtisas Vergi Dairesi Kurulması sistemlerini denedi, uyguladı ve halen de uygulamaya devam ediliyor. Ancak, yine de gecikmeler önlenemiyor. Tüm bu gecikmelere ve olumsuz koşullara rağmen, iade süreçleriyle ilgili mükellefleri rahatlatacak uygulamaları hayata geçirmeye de devam ediyor.

Maliye son olarak “KDV iadesi ön kontrol raporuna dayalı iade uygulaması”nı hayata geçirdi

Maliye, yayınladığı 24 Seri No.lu KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile, KDV iadelerinde yaşanan gecikmeleri önleyecek yeni bir iade sistemini yürürlüğe koydu. Yeni KDV iade sisteminin adı “KDV İadesi Ön Kontrol Raporuna Dayalı İade Uygulaması” olarak belirtildi.

Yeni iade sistemi, sadece YMM Raporu ile iadesi talep edilebilen nakden iade talepleri için geçerli olacak

KDV İadesi Ön Kontrol Raporuna Dayalı İade Uygulaması, işlem türü itibariyle YMM KDV İadesi Tasdik Raporu ile talep edilebilen nakden iade talepleri için geçerli olacak.

YMM KDV İadesi Tasdik Raporu ile talep edilemeyen veya edilmesi mümkün bulunmayan KDV iade talepleri için bu sistemden yararlanılması söz konusu değil.

Bu sistemden yararlanacak mükelleflerde aranılan şartlar neler?

KDV İadesi Ön Kontrol Raporuna Dayalı İade Uygulamasından yararlanacak mükelleflerde aranılan şartlar ise, Tebliğde aşağıdaki gibi belirlendi: 

1) En az 24 dönem (vergilendirme dönemi 3 aylık olanlar için en az 8 dönem) KDV beyannamesi vermiş olması,

2) Daha önce en az üç vergilendirme dönemine ilişkin iade talebinin sonuçlanmış olması, 

3) Kendisi, ortakları, ortaklıkları ve kanuni temsilcilerinin;

- Özel esaslara tabi olmaması,  

- Hazine ve Maliye Bakanlığının ilgili birimlerince yapılan değerlendirme ve analizler sonucunda bireysel olarak veya organize bir şekilde sahte belge düzenleme tespiti nedeniyle incelemeye sevk edilmemiş olması,

- Hazine ve Maliye Bakanlığının ilgili birimlerince iade taleplerinin riskli iade kapsamında incelemeye sevk edilmemiş olması,

4) Teminat veya YMM raporu karşılığı iade talep edilmesine karşın vergi dairelerinin yapacakları kontrollerde tespit edilen eksiklik veya olumsuzlukların mevzuata uygun şekilde düzeltilmemesi veya vergi dairelerince mükellefin iade dosyasındaki eksikliklerin/olumsuzlukların YMM veya mükellef tarafından düzelttirilmesine ilişkin yazının yazılması ve belirtilen sürede YMM veya mükellef tarafından gerekli düzeltmelerin mevzuata uygun şekilde yapılmaması veya olumsuzluğun giderilmemesi nedeniyle iade taleplerinin incelemeye sevk edilmemiş olması. 

Yeni iade sistemi nasıl çalışacak?

Yukarıda belirtilen şartları taşıyan mükelleflerin, işlem türü itibariyle YMM KDV İadesi Tasdik Raporu ile talep ettikleri nakden iade talepleri;

- Standart iade talep dilekçesi,

- YMM KDV İadesi Tasdik Raporu ile

- İade İçin aranan belgelerin tamamının ibraz edilmesi kaydıyla KDVİRA sistemi tarafından sorgulanacak, sorgulama sonucunda üretilen “KDV İadesi Ön Kontrol Raporu”na göre iade talebinin olumsuzluk tespit edilmeyen kısmının % 50’si KDV İadesi Ön Kontrol Raporunun oluşturulmasından itibaren on iş günü içinde mükellefe iade edilecek.

KDV İadesi Ön Kontrol Raporuna göre iade yapılmasını müteakip, iade talebinin tamamına yönelik olarak KDVİRA sistemi tarafından üretilen KDV İadesi Kontrol Raporuna ilişkin kontroller, YMM KDV İadesi Tasdik Raporuna ilişkin kontroller ile vergi dairesince yapılması gereken diğer kontroller yapılacak, mükellefin kalan iade tutarı bu kontrol ve değerlendirmeler sonucuna göre yapılacak.

Örneğin, bir mükellefin 3 Milyon TL. KDV iadesi talebinde bulunduğunu ve bu doğrultuda YMM tarafından vergi dairesine bu tutarın iadesinin öngörüldüğü YMM KDV İadesi Tasdik Raporu ibraz edildiğini, KDVİRA sistemi tarafından yapılan sorgulama sonucunda üretilen “KDV İadesi Ön Kontrol Raporu”na göre talep edilen iade tutarının olumsuzluk tespit edilemeyen kısmının 2 Milyon 800 Bin TL. olarak tespit edildiğini varsayalım.  

Buna göre, olumsuzluk tespit edilmeyen tutarın yarısı olan 1 Milyon 400 Bin TL., KDV İadesi Ön Kontrol Raporunun oluşturulmasından itibaren on iş günü içinde mükellefe iade edilecek. Olumsuzluk tespit edilmeyen tutarın kalan 1 Milyon 400 Bin TL.si ile olumsuzluk tespit edilen 200 Bin TL. ise, KDVİRA sistemi tarafından üretilen KDV İadesi Kontrol Raporuna ilişkin kontroller, YMM KDV İadesi Tasdik Raporuna ilişkin kontroller ile vergi dairesince yapılması gereken diğer kontrollerin sonucuna göre iade edilecek.

Yeni sistemden yararlanan mükellefler, kalan iade tutarını HİS, İTUS, ATUS ve teminat karşılığı iade uygulamalarından faydalanarak alabilirler mi?

KDV İadesi Ön Kontrol Raporuna Dayalı İade Uygulamasından yararlanmak üzere başvuran mükelleflerin, KDV İadesi Ön Kontrol Raporuna göre iade edilecek/edilen tutardan sonra kalan iade tutarına (kalan % 50) ilişkin olarak HİS, İTUS, ATUS ve teminat karşılığı iade uygulamalarından faydalanmaları mümkün değildir.

HİS, İTUS, ATUS ve teminat karşılığı iade talep edildikten sonra bu iade taleplerinden vazgeçilerek aynı iade talebi için bu uygulamadan faydalanılması da mümkün değildir.
 
 Mükellefler hangi dönemden itibaren yeni iade sisteminden yararlanabilecek?

Yeni iade sistemi, mükelleflerin Ocak/2019 ve sonrasındaki KDV iade hakkı doğuran işlemlerinden kaynaklanan ve işlem türü itibariyle YMM KDV İadesi Tasdik Raporu ile talep edilebilen nakden iade talepleri için geçerli olacak.

2019 öncesi dönemlere ilişkin KDV iadeleri için, yeni sistem geçerli olmayacak.

Sonuç olarak;
Bu uygulamanın da yürürlüğe girmesi ile birlikte KDV iadelerinde yaşanan gecikmelerin bir hayli azalacağını düşünüyorum.

Ancak, bu gibi sistemler yürürlüğe girse dahi bu sistemi çalıştıracak ve yürütecek yeterli insan kaynağını da ihtiyaç var. Hemen her gün yeni mükelleflerin ve yeni iade çeşitlerinin sisteme katılmasına karşılık, ihtisas ve diğer vergi dairelerinde yeterli sayıda personel istihdam edilemediği, hatta bırakın personel sayısını artırmayı bunların sayısının giderek azaldığını üzülerek görüyoruz.

Ülkemiz geleceğinde stratejik bir öneme sahip olan Gelir İdaresi Başkanlığı Grup Müdürü, Müdür, Müdür Yardımcısı ve Gelir Uzmanlarının özlük haklarının yeniden değerlendirilmesi, maaşlarında düzeltme yapılamıyorsa en azından ek göstergelerinin 3600’e yükseltilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir. Bu şekilde kilit personel olarak adlandırabileceğimiz bu personelin moral ve motivasyonlarının artırılacağı da gözardı edilmemelidir.

Getirilen yeni iade sisteminin hayırlı ve uğurlu olmasını diliyoruz.