AJANSLAR -
Hindistan’da tarihi Babri Camisinin (Babri Masjid) yerine inşa edilmesi planlanan tartışmalı Hindu tapınağının inşa faaliyetlerinin başladığı bildirildi.
Indian Express gazetesindeki habere göre, "Şri Ram Janmabhoomi Teerth Kşitra Vakfı"nın Twitter hesabından yapılan açıklamada, tapınağın inşası için çalışmalara başlandığı duyuruldu.
Açıklamada, tapınağın Hindistan’ın antik ve geleneksel tapınak mimarisine bağlı kalınarak inşa edileceği, inşaatın 36 ila 40 ay içerisinde tamamlanmasının beklendiği belirtildi.
Hindistan Başbakanı Nerandra Modi ve Hindu milliyetçisi çeşitli grupların çatı örgütü Ulusal Gönüllüler Organizasyonunun (RSS) Başkanı Mohan Bhagwat, 5 Ağustos'ta tartışmalı tapınağının temel atma törenine katılmıştı.
Tapınağın temel atma töreni tarihi olarak, Yeni Delhi yönetiminin Cammu Keşmir'in özel statüsünü kaldırdığı 5 Ağustos 2019'un yıl dönümünün seçilmesi tartışmalara yol açmıştı.
Öte yandan tapınağın, 1925'te kurulan Hindutva fikrinin ve etnik Hindu milliyetçiliğinin gelişmesinde kritik rol oynayan RSS'in 100. kuruluş yıl dönümüne yetiştirilmesi hedefleniyor.
1528'de inşa edildi
Babür Devleti'nin kurucusu Babür Şah'ın hayatta olduğu bir dönemde komutanlarından Mir Baki'nin 1528'de inşa ettirdiği cami, 1980'lerde Hindu milliyetçisi örgütler tarafından başlatılan tapınak (Mandir) kampanyasının kurbanı oldu.
Babri Camisi arazisinin Tanrı Rama'nın doğduğu yer olduğu ve ibadethanenin tapınak üzerine inşa edildiğine ilişkin iddia, Müslümanlar ve Hindular arasında uzun yıllar tartışma konusu oldu ve çok sayıda kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı.
Hindistan'ın bağımsızlığından önce de iki topluluk arasında zaman zaman sorunların yaşanmasına sebep olan Babri Camisi tartışmaları ülkenin bağımsızlığını kazanmasının ardından da devam etti.
Bir grup Hindu Aralık 1949'da mabet içerisine Tanrı Rama ikonu bıraktı ve bunun bir mucize olduğunu yaymaya çalıştı. Yaşanan bu gelişmenin ardından Hint hükümeti, bölgeyi "tartışmalı arazi" ilan etti ve camiyi ibadete kapattı.
1980'lerde Dünya Hindu Konseyi (VHP) ve Hindistan Halk Partisi (BJP) Faizabad'da bulunan (yeni adı Ayodhya) araziye sahip olmak adına kampanya yürütmeye başladı. VHP ve RSS gibi Hindu örgütlerinin öncülüğünü yaptığı gruplar, 80’li yılların sonunda, tapınak iddialarını yüksek sesle dile getirmeye başladı ve arazinin Hindulara verilmesi çağrısında bulundu.
Dönemin önemli dizilerinden Ramayana, devlet kanalı Doordarshan'da 1987'de başladı ve 18 ay boyunca devam etti. Pazar günleri verilen ve 78 bölüm halinde yayınlanan diziyle birlikte Tanrı Rama ve hikayesi, milyonlarca Hindu'nun evine girerek somut bir olay haline dönüştü.
Dizide, Tanrı Rama'nın, karanlığa karşı zaferinden sonra Babri Camisi'nin bulunduğu yere, Ayodhya Krallığı’na dönmesi ve buna benzer konular işlenmesi dikkatleri bölgeye çekti.
Hindu Tanrı Üçlemesi'nde (Trimurti) yer alan Vişnu'nun yedinci bedenlenmesi (Avatar) olduğuna inanılan Rama, ülkedeki Hindularca en çok sevilen ve saygı gösterilen tanrılar arasında yer alıyor.
6 Aralık 1992'de Hindular tarihi camiyi yıktı
BJP lideri Lal Krishna Advani'nin Eylül 1990'da başlattığı kampanya ile olaylar daha da kışkırtıldı.
Advani, iki tekerlekli savaş arabasına dönüştürülen Toyota marka otomobiliyle Gucerat eyaletinden, caminin bulunduğu Uttar Pradeş eyaletine bir yolculuğa çıktı. Bu yolculukta, Ram Tapınağı'nın inşası için kullanılacak tuğlaları toplayan Advani, Tanrı Rama gibi giyindi, ok ve yay kuşandı.
6 Aralık 1992'de BJP, RSS ve VHP gibi milliyetçi parti ve örgütlerce düzenlenen miting sırasında Hindu karsevaklar (gönüllüler), Sadhular (Hindu din adamları), militanlar ve gençlerden oluşan 150 bin kişinin kazma, kürek ve levyelerle ibadethaneye saldırması, yaklaşık 500 yıldır ayakta duran Babri Camisi'nin 5 saat içerisinde yıkılmasıyla sonuçlandı.
Caminin yıkılma haberi, ülke çapında ayaklanmaların yaşanmasına yol açtı. Hindistan'ın bölünmesinden sonra yaşanan en büyük toplumsal şiddet olayına dönüşen ayaklanmalarda çoğunluğu Müslüman 2 bine yakın kişi öldü, 5 binin üzerinde kişi de yaralandı. Olaylar Pakistan ve Bangladeş'e de sıçradı.
Yüksek Mahkemenin kararı
Hindular ile Müslümanlar arasında on yıllarca problemli bir şekilde kalan Babri Camisi meselesi, Hindistan Yüksek Mahkemesinin 9 Kasım 2019'da cami arazisinin Hindulara verilmesine ilişkin kararıyla yeni bir noktaya taşındı.
Yüksek Mahkeme, söz konusu kararında, yaklaşık 1,1 hektarlık arazinin tamamının tapınak inşa etmek üzere kurulacak Hindu vakfına tahsis edilmesini, bunun karşılığında arazinin hak sahibi Müslüman vakfa başka bir yerden yaklaşık 2 hektar arazi verilmesine hükmetti.
Kararın ardından Başbakan Modi, 5 Şubat'ta tapınağı inşa etmek üzere "Şri Ram Janmabhoomi Teerth Kşitra Vakfı"nın kurulduğunu açıkladı.
Öte yandan, davanın taraflarından Uttar Pradeş Sünni Merkez Vakfı Kurulu, daha önce 2 hektarlık arazinin kabul edileceğini açıklamış olsa da söz konusu arazide bir cami inşa edilip edilmeyeceği belirsizliğini koruyor.
