İngiltere'nin ilk kralıdır.
İngiltere tarihinin ilk altın dinar bastıran hükümdarıdır.
Bu bastırdığı dinarda
"La İlahe İllallah Muhammedün Resulullah" yazmakta, yazının etrafında ise Kuran'daki
"Allah; Muhammed'i, İslamiyet'i yeryüzüne hakim kılsın diye size gönderdi" 61. Sure, 9. Ayet'i yazmaktadır.
Kral Offa, bu dinardaki yazılar ile Müslümanlığını tüm dünyaya ilan etmektedir.
Dinar, British Museum'da sergilenmektedir.
Kuzeni Kral Aethelbald'ın (715-757) öldürülmesiyle başlayan iç savaş sonunda iktidarı ele geçirdi. Mersiya içinde ve dışında birçok küçük krallığı kendine bağlayarak İngiltere'nin Yorkshire'ın güneyinde kalan kısmını tek bir yönetim altında birleştirdi. 796'da Frank Kralı Şarlman ile ticaret antlaşması imzaladı. Papa I. Hadrianus ile dostça ilişkiler kurdu. Bu ilişki sonucunda Offa, papanın İngiliz kilisesi üzerinde egemenlik kurmasına izin verirken, papa da Offa'nın Lichfield bölgesinde bir başpiskoposluk kurmasına izin verdi. Böylece Mersiya Kilisesi, Canterbury Başpiskoposluğu'nun esaretinden kurtulmuş oldu.
"Offa" topraklarının sınırlarını
"Wye" Irmağına kadar genişletirken, sonra Offa Seddi olarak bilinen savunma setiyle koruma aldı. Mersiya ile batıdaki Gal yerleşmelerini ayıran bu set günümüzde de hala ayaktadır.
Offa, hükümdarlığı sırasında üzerinde kralın adı ve unvanıyla birlikte sikkelerin kalitesinden sorumlu olan kişinin adının da yazılı olduğu yeni metal paralar bastırdı. Offa'nın para kısmında uyguladığı uygulama İngiltere'de birkaç yüzyıl boyunca uygulandı. 774 yılında 4,25 gram ağırlığında ve Abbasiler Halifeliği'nde kullanılan islami altın dinara eşdeğer olan, arkasında da
"La ilahe il-l'Allah" yazan
"Altın sikkeler" bastırdı.
İngiltere'de yapılan kazılarda ortaya çıkarılan ve bugün British Museum koleksiyonunda sergilenen şaşırtıcı bir sikke daha bulunmaktadır. Basıldığı dönemde 30 gümüş kuruşa eşit olan Altın Mancus, Mercia ve İngiltere'nin Anglosakson Kralı Offa'nın emriyle 8’inci yüzyılda yaptırılmıştır. Offa, aynı zamanda gümüş para basımını da başlatmıştı. Altın Mancus adı verilen bu paranın en sıra dışı yanı, Abbasi Halifesi Mansur hicri 157 (miladi 774) tarihli altın dinarının kopyası olmasıdır.
1230 yıldan daha eski olan bu paranın üzerinde Arapça
“La İlahe İllallah Muhammed'ur Resulullah, ayrıca paranın kenarını izleyecek şekilde Muhammed Allah'ın Resulüdür ve Allah tarafından tüm dinler üzerine zahir kılmak üzere doğru inanç ve öğreti ile gönderilmiştir” yazıyordu.
Orjinal Abbasi dinarı arasındaki önemli farklardan bir tanesi, Kral Offa'nın paranın üzerine
“Offfa Rex” yazdırarak kendi adını koymuş olmasıydı. Bilim insanları bir İngiliz Kralı'nın neden bir Arap sikkesinin taklidinin bastığına bir cevap bulamamıştır. Kimilerine göre Offa müslüman olmuştu, ancak daha mantıklı bir ihtimal daha var ki o da bu paranın ticaret ya da hac amacıyla Arap ülkelerine yolculuk yapacak kişilerin kullanması için basıldığıydı.
Bu sikke büyük ihtimalle bir Arap zanaatkar tarafından yapılmamıştı, zira bu parayı yapan kişinin Arapça bilgisi yetersizdi. “Offa Rex” yazısı Arapça küfi yazıya göre, baş aşağı ve Arapça yazı içerisindeki
“sene” kelimesi yanlış yazılmıştı. Bu sikke büyük ihtimalle Anglosakson bir zanaatkar tarafından kopyalanmıştı.
Müslümanların ticari etkinliklerinin ve para birimlerinin Avrupa üzerindeki etkisine ilişkin birçok delil yer altından çıkmaktadır. Bulunan sikkeler, Offa'nın ilk kez kullanıma soktuğu gümüş kuruşun ağırlık ve içerik olarak Abbasi dirhemine denk olduğunu göstermektedir.
Offa, 29 Temmuz 796 tarihinde vefat etti ve Bedford'ta defnedildi. Yerine oğlu Ecgfrith geçti. Ama
"Anglo-Saxon tarihivakanüvis" kayıtlarına göre, Ecgfrith sadece 141 gün hükümdarlık yaptıktan sonra ölmüştü. Alcuin tarafından 797 tarihinde Osbert adında Mersiyalı bir eyalet sulh hakimine yazılan mektuptan anlaşıldığı üzere Offa, kendi oğlu Ecgfrith'in yerine hükümdar olabilmesi için her yola başvurmuştu. Alcuin'e göre Ecgfrith eceliyle ölmemiş, babasının tahtı oğluna bırakabilmek için geçmişte işlemiş olduğu cinayetlerin intikamını almak için öldürülmüştü. Ecgfrith'in 787'de kutsanmasından evvel, Offa'nın hanedan mensubu olabilecek rakiplerinin tamamını saf dışı bırakmış olduğu aşikar. Offa'nın bu konudaki gayretlerinin geri teptiği anlaşılıyor. Mersiya Hanedanı incelendiğinde ne Offa'nın ne de Ecgfrith'in soyundan gelen bir erkeğin hükümdar olmadığı anlaşılıyor. Ecgfrith'in halefi olan Coenwulf'un ise sadece Offa ile uzaktan bir akrabalık bağı mevcuttu.
Kaynak
Aytunç Altındal‘ı rahmetle anıyoruz.