Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetinde bulunan kişilerin sahip oldukları malların veraset yolu ile diğer şahıslara intikalinde vergi konusu gündeme gelecektir. Yasa koyucular vergi yasalarını hazırlarken ilgili vergi mevzuatına göre muafiyetler, istisnalar, oranlar, süreler dikkate alınarak düzenlerler.
Yukarıda bahsettiğim intikallerden doğan gelirler Veraset ve İntikal Vergisi konularına girmektedir. Burada sadece vefat ile edinilen intikal den başka hibe, çekiliş vb şekilde elde edilen mallar ve benzeri gelirler de Veraset ve İntikal Vergisi konusuna girer.
VERGİDEN İSTİSNA HALLER;
1- Veraset yolu ile intikal eden ev eşyaları, ile vefat edenin kendine ait eşyaları ve aile hatırası olarak muhafaza edilen tablo, kılıç, madalya gibi eşyalar vergiden istisna edilmiştir.
2- Değerleri Vergi Usul Yasasında belirlenmiş menkul ve gayrimenkul mallardan evlatlıklar da dahil olmak üzere füruğ ve eşten her birine isabet eden miras hisselerinin 89.623.-Yeni Türk Lirası, Füruğ bulunmaması halinde eşe isabet eden miras hissesinin 179.352.-Yeni Türk Lirası vergiden istisna edilmiştir.
3- Örf ve adetlere göre verilmesi uygun bulunan hediye, cihaz, yüzgörümlüğü, ve drahomalar vergi dışı bırakılmıştır.
4- Bilumum sadakalar da vergi dışıdır.
5- İvazsız yani herhangi bir şekilde elde edilen intikallerin 2.068.-Yeni Türk Lirası vergiden istisnadır.
6- Para ve mal üzerine düzenlenen yarışma ve çekilişlerden elde edilen ikramiyelerin de 2.068.- Yeni Türk Lirası vergiden istisnadır.
7- Harpte veya eşkıya müsademelerinde manevra veya talimler esnasında veyahut bunlarda aldığı yaralar neticesinde ölen subay, astsubay ve erlerin keza vazife esnasında ölen emniyet mensuplarının füru ve eşlerine ve ana babalarına intikal eden bütün mallar kıymetinden 2. maddede belirtilen miktarın bir misli kadar kısmı vergiden istisna edilmiştir.
8- Borçlar kanunun 242.maddesinde belirtilen şekilde rücu şartı ile hibe edilen intikalin bağışlananın bağışlayandan önce vefatı halinde bağışlayana rücu eden hibe mallar istisna kapsamındadır.
9- Vergi muafiyeti tanınmış vakıflara kuruluşu veya kurulduktan sonra tahsisi olunan mallar da istisna kapsamındadır.
10- Plaka tahdidi bulunana illerde yetkili trafik komisyonlarınca ticari plaka satışında elde edilen paralardan ticari plakalı taşıt sahiplerine dağıtılan miktarlar istisna kapsamındadır. Kültür ve tabiat varlıklarını koruma kanunu kapsamındaki tescilli taşınmaz kültür varlıklarının veraset ve intikal yolu ile devir ve iktisabına ilişkin işlemler istisnaya tabidir.
11- Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idareler bütçelerinden kamu iktisadi teşebbüslerine yapılacak iktisadi transferler ve yardımlar da vergiden istisna edilmiştir.
BEYANNAMELER NE ZAMAN ve NEREDE VERİLECEK
Vefat Türkiye de vuku bulmuş ise ölüm tarihini takip eden dört ay içerisinde tasarrufta bulunanın ikamet adresine en yakın yer vergi dairesine, mükelleflerin yabancı memlekette
bulunması halinde altı ay içerisinde.
Vefat yabancı ülkede vuku bulmuş ise mükelleflerin Türkiye'de bulunması durumunda ölümün gerçekleştiği tarihi takip eden altı ay içerisinde mükellefin bulunduğu yer vergi dairesine, mükellefler müteveffanın bulunduğu yer dışında başka bir yabancı memlekette bulunması halinde sekiz ay içerisinde.
Kayıp olarak aranan ve bulunamayıp kayıp karının ölüm siciline kaydolunduğu tarihten itibaren bir ay içerisinde.
Diğer tüm intikaller de malların hukuken elde edildiği tarihi takip eden bir ay içerisinde
Çekilişlerde; Gerçek veya tüzel kişilerce düzenlenen yarışma ve çekilişler ile futbol müsabakalarına ve at yarışlarına ait müşterek bahislerde yarışma ve çekiliş ile müsabakaların yapıldığı günü takip eden ayın 20.günü akşamına kadar ikametlerinin bulunduğu yer vergi dairesi ve verecekler.
asmokukcu@ogunhaber.comOGÜN/26.Ekim-01.Kasım.2008/Sayı:96/Sayfa:10