DEĞER ARTIŞ KAZANCI
Genel olarak bazı alış verişler de kazançlı olmak her insanın arzusudur. Sahibi oldukları varlıklarını satma isteyen insanlar bu satışlarından dolayı vergi ile karşı karşıya kalabilirler. Tabii ki kazanan tarafın vergi vermesi de doğal bir olgu.
Ancak maliye bu konularda belirli kıstaslar koyarak bir kısım gelirleri vergiye tabi tutmuş bir kısım gelirleri vergi dışı bırakmış durumda. Doğal olarak yasa bu yönde çıkarılmış ve uygulamaya konulmuştur.
Evet, bunlardan biri de Değer Artış Kazancı dır. Değer artış kazancına giren gelirler yasada şöyle sıralanmıştır.
1-İvazsız olarak iktisap edilenler ile tam mükellef kurumlara ait olan ve iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç, menkul kıymetlerin veya diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar.
2- Arama, işletme ve imtiyaz hakları ve ruhsatları, alâmetifarika, marka, ticaret unvanı, her türlü teknik resim, desen, model, plan ile sinema ve televizyon filmleri, ses ve görüntü bantları, sanayi ve ticaret ve bilim alanlarında elde edilmiş bir tecrübeye ait bilgilerle gizli bir formül veya bir imalat usulü üzerindeki kullanma hakkı veya kullanma imtiyazı gibi haklar (Bu hakların kullanılması için gerekli malzeme ve teçhizat bedelleri de gayrimenkul sermaye iradı sayılır.); elden çıkarılması elde edilen kazançlar,
3. Telif haklarının ve ihtira beratlarının müellifleri, mucitleri ve bunların kanunî mirasçıları dışında kalan kimseler tarafından elden çıkarılmasından doğan kazançlar.
4. Ortaklık haklarının veya hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar.
5. Faaliyeti durdurulan bir işletmenin kısmen veya tamamen elden çıkarılmasından doğan kazançlar.
6- Evinizi veya diğer Gayri Menkulünüzü satarken dikkat etmeniz gereken bir husus vardır. Satış işlemi gerçekleştikten yıllar sonra Vergi İdaresinden Vergiye davet yazısı gelebilir. Eğer vergiye tabi gelir elde etti iseniz Cezaya da muhatap olabilirsiniz.
Elde ediliş şekli nasıl olursa olsun yalnız veraset olarak miras klan gibi ivazsız olarak iktisap edilen hariç olmak üzere arazi, bina (Döşeli olarak kiraya verilenlerde döşeme için alınan kira bedelleri dâhildir), maden suları, memba suları, madenler, taş ocakları, kum ve çakıl istihsal yerleri, tuğla ve kiremit harmanları, tuzlalar ve bunların mütemmim cüzileri ve teferruatı; elden çıkarılmasından kazançlar. Voli mahalleri ve dalyanlar kapsam içerisinde değerlendiriliyor.
İSTİSNALAR
Ancak Gayri Menkullerin elden çıkarılması halinde 01.01.2007 tarihinden sonra elde edenler BEŞ yıl içerisinde elden çıkarırlarsa vergi ile muhatap olurlar. 01.01.2007 tarihinden önce elde edenler için bu süre DÖRT olarak tespit edilmiştir.
Bir takvim yılında elde edilen değer artışı kazancının, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlananlar hariç,266 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 1.1.2008 tarihinden itibaren 6.800 YTL. Yeni Türk Lirası gelir vergisinden müstesnadır.
asmokukcu@ogunhaber.comOGÜN/31.Ağustos-06.Eylül.2008/Sayı:88/Sayfa:10