Ancak, bu düzenleme yayın sektörünü bırakın sevindirmeyi, tam olarak şoka soktu, kitap satışları durdu, sektörde bir kargaşa başladı. Bu olumsuzlukların nedeni ise, eksik yapılan düzenleme. Biz de daha önce kaleme aldığımız iki yazımızda, söz konusu düzenlemeyi “kaş yapayım derken göz çıkarma” şeklinde tanımlamıştık.
KDV İstisnasının Detayları Nasıldı?
- Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından sadece yayıncılık sertifikası verilmiş yayıncılar tarafından yapılan toptan ve perakende kitap ve süreli yayın teslimleri KDV istisnası kapsamına alınmıştı.
- Yayıncılık sertifikası olmayan yayıncılar, perakende kitapçılar ve dağıtımcı şirketlerin toptan ve perakende kitap ve süreli yayın teslimleri KDV’ye tabi tutulmuştu. Bunlar sertifikalı yayıncılardan kitap ve süreli yayınları KDV’siz alacak, ancak kendileri KDV’li olarak satacaktı.
- Yayıncılık sertifikasına sahip yayıncılar tarafından nihai tüketicilere yapılan kitap ve süreli yayın teslimleri KDV’den istisna tutulurken; yayıncılık sertifikası olmayan yayıncılar, ithalatçılar, perakende kitapçılar ve dağıtıcı şirketler tarafından nihai tüketicilere yapılan kitap ve süreli yayın teslimlerinin KDV’ye tabi tutulması öngörüldü.
- İstisna uygulaması için 100 TL.lik alt sınır konuldu. Basılı kitap ve süreli yayın teslimlerinde KDV istisnası uygulanabilmesi için, alışveriş tutarının en az 100 TL. olması gerekiyordu.
- Yayıncılık sertifikası olan yayıncılar, kitap ve süreli yayın teslimleri nedeniyle yüklenip indiremedikleri KDV’yi, hemen iade olarak talep etme hakkı kazandılar. Bunlar bu değişiklikten önce de, KDV Kanununun 29/2. Maddesine göre indirimli oran kapsamında KDV iadesi alıyorlardı, ancak bir farkla, izleyen yılda.
KDV İstisnası Hangi Sorunlara Neden Oldu?
- KDV istisnası uygulamada KDV’li ve KDV’siz olmak üzere ikili bir fiyat yapısı oluşturdu.
- Yayıncı sertifikasına sahip olanların toptan ve tüketiciler dahil perakende satışları KDV’den istisna iken; dağıtım, satış ve ithalat sertifikasına sahip olanların kitap satışlarının KDV’ye tabi olması büyük kargaşa yarattı.
- Yaşanan kargaşa kitap ve süreli yayın satışlarını durma noktasına getirdi.
- İkili fiyat uygulamasına en çok tüketiciler tepki gösterdi, tüketiciler ile kitap satıcıları ve yayıncılar arasında KDV ödenip ödenmeyeceği konusunda ciddi tartışmalar yaşandı.
- Herkes yayıncılık sertifikası almak için Kültür ve Turizm Bakanlığı’na başvurdu.
- KDV istisnasının Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından verilen 7 sertifikadan sadece yayıncılık sertifikasına tanınması, diğer sertifika sahiplerinin tepkisine neden oldu.
Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Berat ALBAYRAK Yaşanan Kargaşaya El Koydu!
Hazine ve Maliye Bakanımız Sayın Berat ALBAYRAK, istisna düzenlemesinin uygulamada yarattığı bu sorunlara duyarsız kalmayarak, duruma acil müdahale etmiş ve sektörün görüşünün de alınarak istisna maddesinin belirtilen eksiklikleri de giderecek şekilde yeniden düzenlenmesi talimatını vermiştir. Bu konuda Gelir İdaresi Başkanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı, Gelir İdaresi Başkanlığı ile benim de katıldığım sektör temsilcileri arasında toplantılar yapıldı, mevcut sorunları da çözecek şekilde istisna hükmünün yeniden düzenlenmesine karar verildi.
Cumhurbaşkanımız ile Hazine ve Maliye Bakanımız Müjdeyi Verdiler: Basılı Kitap, Dergi, Gazete ve Süreli Yayınlarda KDV Kaldırıldı
Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan Taksim Meydanı’nda Atatürk Kültür Merkezi temel atma töreninde,
"Bu hafta Meclis'te görüşülecek bir kanunla, kitapta ve süreli yayınlarda KDV oranının sıfıra düşürülmesi uygulaması, hem yayıncıları hem satıcıları kapsayacak şekilde genişletiliyor. İstiyoruz ki kitap sevgisini daha da yayalım, aşkını genişletelim. Fiyatlar düşünce herkesin kitap alma imkânı da oluşsun, gelişsin. Daha açık bir ifadeyle; artık kitapta, dergide, gazetede KDV olmayacak. Böylece dijitalleşmeyle birlikte dezavantajlı bir duruma düşen yayıncılarımıza önemli bir destek sağlıyoruz. Amacımız daha çok okuyan, daha çok tefekkür eden, daha çok üreten bir toplumun, daha zengin bir kültür dünyasının inşasına katkıda bulunmaktır. Millet kıraathaneleriyle gençlerimize okuyacakları mekânlar sunarken, bu tür uygulamalarla da onların içlerinin kaliteli şekilde doldurulabilmesini sağlamak istiyoruz.” Şeklinde açıklama yaparak, büyük müjdeyi verdi.
Hazine ve Maliye Bakanımız Sayın Berat ALBAYRAK ise yayınladığı mesajda aşağıdaki açıklamayı yaptı: "Cumhurbaşkanımız müjdeyi verdi. Dijital yayınlarla rekabette yayıncılarımıza büyük destek sağlıyoruz. Kitap, dergi, gazete gibi basılı yayınlardaki KDV oranını sıfırlıyoruz. Tüm yayıncılarımıza ve gençlerimize hayırlı uğurlu olsun."
Bu Hafta Yasalaşacak Yeni İstisna Düzenlemesi İle Neler Değişiyor?
- Öncelikle KDV istisnasının kapsamı genişliyor: Basılı kitap ve süreli yayınların yanı sıra, gazete ve dergi teslimleri de KDV’den istisna olacak.
- Yayıncılık sertifikasına sahip olma şartı kaldırılıyor. Yeni düzenlemeye göre, herhangi bir sertifika aranılmaksızın yayıncı, dağıtıcı, ithalatçı, perakende kitapçıların her türlü basılı kitap, gazete, dergi ve süreli yayın satışları KDV’den istisna olacak.
- Nihai tüketicilere yapılan her türlü basılı kitap, gazete, dergi ve süreli yayın satışları da KDV’den istisna olacak; tüketiciler basılı kitap, gazete, dergi ve süreli yayın alımlarında artık KDV ödemeyecekler.
- Basılı kitap, gazete, dergi ve süreli yayın satışlarının KDV’den istisna tutulması için aranılan 100 TL.lik alt sınır da kaldırılıyor. Artık, tutarı ne olursa olsun her türlü basılı kitap, gazete, dergi ve süreli yayın satışlarında KDV istisnası uygulanacak.
- 21/6/1927 tarihli ve 1117 sayılı Kanun hükümlerine göre poşetlenerek satılan kitap, gazete, dergi ve süreli yayın teslimleri KDV istisnası kapsamı dışında kalıyor, bunların teslimi önceden olduğu gibi % 18 KDV’ye tabi olacak.
- KDV istisnası kapsamında her türlü basılı kitap, gazete, dergi ve süreli yayın imalatı ve satışını yapan yayıncı, dağıtıcı, ithalatçı, perakendeciler KDV iadesi talebinde bulunabilecekler.
- Artık gazete ve dergiyi % 1, basılı kitapları ise % 8 daha az ödeyerek satın alıp okuyacağız.
Yapılan Düzenleme Türkiye’nin Geleceği Açısından Atılan Önemli Bir Adım
Basılı kitap, gazete, dergi ve süreli yayın satışlarının KDV’den istisna tutulması, bir anlamda bunlardaki KDV yükünün sıfırlanması, ülkemizin geleceği ve kültür/eğitim hayatımız açısından son derece önemli ve değerli bir adım. Basılı kitap, gazete, dergi ve süreli yayın satışlarında KDV yükü bakımından İngiltere ile aynı seviyeye geldik, her iki ülkede de KDV yükü sıfır. Gerçekten çok önemli bir gelişme, cesaretle alınmış önemli bir karar.
Kültür ve eğitim hayatımız açısından çok önemli bir kazanım. Bu düzenleme için başta Cumhurbaşkanımız, Hazine ve Maliye Bakanımız, Kültür ve Turizm Bakanımız, Gelir İdaresi Başkanımız ve KDV Bölümünde görevli değerli Üstadlarımız, Yayıncılık Sektörünün değerli Temsilcileri başta olmak üzere emeği geçen herkese teşekkür ediyoruz. Aklın Yolu Bir.
Burada belirtmek istediğimiz önemli bir husus daha var: Basılı kitap, gazete, dergi ve süreli yayınlarda KDV oranı sıfıra indirilmedi, bunların satışı KDV istisnası kapsamına alındı. Her ikisi de aynı sonucu doğuruyor ama aynı şeyler değil. Bunlar birbirine karıştırılmamalı.
Yapılan Düzenlemeye Evet Ama Yetmez Diyoruz, Aşağıdaki İki Düzenleme de Yapılırsa İşlem Tamam Olacak
İstisna düzenlemesinin hayata geçirilmesi sektörün vergi ve finansal yükünü tam olarak çözmüyor. Bunun için aşağıdaki iki düzenlemenin de yapılması gerekiyor:
- Birincisi: Telif Hakkı Ödemeleri Üzerinden Yapılan Sorumlu Sıfatıyla KDV Beyanı Kaldırılmalı Ya da KDV Oranı Yüzde 18’den Yüzde 1’e İndirilmeli
Yayıncılık sektörünün en önemli sorunlarından birisi de, yazarlara yapılan telif hakkı ödemeleri üzerinden sorumlu sıfatıyla yüzde 18 oranında KDV hesaplanıp 2 no.lu KDV beyannamesi ile beyan edilerek vergi dairesine ödenmesi, bu KDV’nin ise daha sonra kendi faaliyetlerine ilişkin olarak verilecek 1 no.lu KDV beyannamesinde indirim konusu yapılmasıdır. Yapılan bu işlem yayıncıya ek bir maliyet getirirken, Hazine açısından ise sıfır etkiye sahiptir.
Bu sorunun çözümü için, kitap, gazete, dergi ve süreli yayınlara ilişkin olarak yayıncılar tarafından yapılan telif hakkı ödemelerinde sorumlu sıfatıyla KDV beyanı kaldırılmalıdır. Bunun için, KDV Kanununda değişiklik yapılarak, bu ödemelerin KDV’den istisna tutulması yeterli. Ancak, bu ödemelerde sorumlu sıfatıyla KDV beyanı kaldırılmak istenilmiyorsa, KDV yükünün hafifletilmesi bakımından çıkarılacak bir Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile kitap, gazete, dergi ve süreli yayınlara ilişkin telif hakkı ödemelerindeki KDV oranı yüzde 18’den yüzde 1’e indirilebilir.
- İkincisi: Telif Hakkı Ödemelerindeki Gelir Vergisi Stopaj Oranı, Sıfır’a Yada Daha Düşük Bir Orana Düşürülmeli
Yayıncılık sektörünün bir diğer önemli sorunu ise, telif hakkı ödemeleri üzerinden yaptıkları yüzde 17 gelir vergisi stopajıdır (GVK Mad. 94/2-a). Yapılan bu stopaj yazarların nihai vergisi gibi gözükse dahi, buna gerçekte katlanan daima yayıncılar olmaktadır.
Yüzde 17 tevkifat oranı, hem çok yüksek hem de yayıncılar üzerinde ciddi bir vergi yükü oluşturmaktadır. Çıkarılacak bir Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile, kitap ve süreli yayınlara ilişkin telif hakkı ödemelerindeki yüzde 17 Gelir Vergisi Tevkifat oranı sıfıra ya da daha düşük bir orana (örneğin yüzde 1) indirilmelidir.
Yeni istisna düzenlemesi ülkemize, milletimize, eğitim ve kültür hayatımıza, gençlerimiz ve öğrencilerimize, tüm kitap-gazete-dergi ve diğer süreli yayın okuyucularına hayırlı ve uğurlu olsun.