“Eski sistemde yılda ancak 1.4 milyon araç satış ve tescili yapılabilirken bugün bu rakam 4.7 milyonun üzerine çıktı” dedi.
Türkiye Noterler Birliği’nin 42. Olağan Kongresi, birliğin merkez binasında yapıldı. Kongreye, Adalet Bakanı Yardımcısı Veysi Kaynak, eski Adalet Bakanlarından Hikmet Sami Türk, Uluslararası Noterler Birliği Başkanı Jean Paul Decorps, Kosova Noterler Birliği Başkanı Arbena Shehu ile Yönetim Kurulu Üyesi Kabil Merovci başta olmak üzere yüksek yargı organları üyeleri ile çok sayıda kurum ve kuruluşun temsilcileri katıldı.
Kongre Başkanlık Divanının seçiminin ardından açılış konuşmasını yapan Türkiye Noterler Birliği Başkanı Yunus Tutar Noterlik Kanunu’nun ilk maddesine göre noterliğin bir kamu hizmeti olduğunu belirtti. Tutar, “Noter ise devlet tarafından irade özgürlüğünün sağlanması ve bireylerin haklı çıkarlarının korunmasıyla görevlendirilen ‘Yasal Yetkilidir.’ Noterin imzası yasal eylemlere resmiyet kazandırır. Türkiye genelinde 670’i 1. sınıf, 522’si 2.sınıf ve 579’u 3. sınıf olmak üzere toplam bin 771 noterlik bulunuyor. 5 bin 600 kişiye istihdam olanağı sağlayan noterler, yılda 28 milyon işlemi güvence altına alarak, binlerce konunun mahkemelere yansımadan çözümlenmesini sağlamaktadır” dedi.
“TÜRKİYE’DE NOTERLİK KURUMU BAŞTAN AŞAĞI YENİLENİYOR”
Türkiye Noterler Birliği olarak çok köklü bir “Değişim Projesi” başlattıklarını anlatan Tutar, “Türkiye gibi Latin Noterlik modelini uygulayan 35 Avrupa ülkesini inceleyerek hazırladığımız Değişim Projemiz ile vatandaşların noterliklerde geçirdiği zamanı azaltmayı, hizmet kalitesini yükselterek tüm noterlikleri standart hale getirmeyi, ticari hayatı daha da kolaylaştırmayı ve Türkiye’nin 2023 yılı vizyonuna katkı sağlamayı hedefliyoruz. Bu kapsamda teknolojik gelişmeleri göz önünde bulundurarak noterlik mevzuatını yenileyeceğiz. Teknolojideki gelişmelere uygun olarak tüm noterlik işlemlerini de artık elektronik ortamda saklayacağız. Bu Merkezi Arşiv Sistemi sayesinde yakın zamanda tüm noterliklerde yapılan işlemler elektronik olarak da kayıt altına alınacak. Böylece vatandaş yaptığı bir işlemi yıllar sonra bile başka bir noterliğe giderek rahatlıkla bulabilecek” diye konuştu.
“VATANDAŞ KAPI KAPI DOLAŞMAKTAN KURTULACAK”
Türkiye’deki Noterlik Kurumu’nun son birkaç yıldır bir “Elektronik Devrim” yaşadığını vurgulayan Tutar, Türkiye Noterler Birliği olarak güvence altına alınan işlerle ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği yaparak, elektronik ortamda bu kurumlarla entegrasyon sağladıklarını söyledi. Tutar, konuşmasına şöyle devam etti:
“Böylece vatandaş kapı kapı dolaşmaktan kurtulup sadece notere giderek işini yapabiliyor. Bu kapsamdaki ilk çalışmayı 2010’da Emniyet Genel Müdürlüğü ve Gelir İdaresi Başkanlığı ile birlikte ikinci el araç devir ve tescili konusunda yaptık. Eski sistemde tüm belgeleri ayrı ayrı toplamak gerekiyordu. Şimdi ise alıcı ve satıcı notere geliyor. Noter tüm ilgili birimlere elektronik ortamda bağlı olduğu için işlemi 10 dakika içinde yapıyor. Sistem elektronik ortama taşınınca ikinci el araç satışlarında büyük artış oldu. Eski sistemde yılda ancak 1.4 milyon araç satış ve tescili yapılabilirken bugün bu rakam 4.7 milyonun üzerine çıktı.”
“İLGİLİ TÜM KAMU KURUM VE KURULUŞLARI İLE İŞBİRLİĞİ YAPACAĞIZ”
‘Mirasçılık Belgesi’ ile Defter ve Belge Onay İşlemlerinin Bildirimi’nin de elektronik ortama taşındığını ifade eden Tutar, “Noterliklerde yapılan bu vasıftaki işlemleri bu örneklerde olduğu gibi ilgili kamu kuruluşları ile işbirliği yaparak elektronik ortama taşımayı hedefliyoruz. Bu kapsamda şimdi sırada şirket kuruluşu var. Şu anda yaklaşık bir hafta süren ve yorucu bir işlem olan şirket kuruluşunun elektronik ortamda bildirim ve tescili için Gümrük ve Ticaret Bakanlığımız öncülüğünde çalışıyoruz. Yakın zamanda tüm Türkiye’de sadece bir noterliğe giderek, bir günde şirket kurmak mümkün olacak” dedi.
“YARGININ ÜZERİNDEKİ İŞ YÜKÜNÜ AZALTMAYA TALİBİZ”
Mahkemelerin üzerindeki iş yükünün her geçen gün arttığını hatırlatan Tutar, yargıya intikal eden uyuşmazlık sayısının katlanarak büyüdüğü vurguladı. Bunun yargının işleyişinin daha da yavaşlamasına neden olduğu kaydeden Tutar, Türkiye Noterler Birliği üyesi bin 771 noterliğin yargının üzerindeki yükü hafifletmeye aday olduğunu belirtti. Tutar, “Bu kapsamda Miras ve Aile Hukuku da dahil olmak üzere Adalet sisteminde yargılamayı gerektirmeyen çekişmesiz tüm hizmetlerin noterler tarafından verilmesi gerektiğini düşünüyoruz. İhtilafların önlenmesi açısından da ‘Önleyici Hukukçu’ olarak tanımlanan noterlerin bizzat kullanılması gerekmektedir. Kapatılan adliyeler, birleşen büyükşehir adliyeleri nedeniyle yasal değişiklikler yapılarak çekişmesiz yargı işleminde noterliklerin devreye alınması gerçekten büyük yararlar sağlayacaktır” dedi.
Türk noterlerinin tüm Avrupa, Orta ve Güney Amerika ülkelerinde meslektaşlarına verilmiş olan gayrimenkul alım-satım ve ayni haklara ilişkin ipotek tesisi, sükna, irtifak hakkı kurulması ve bunun gibi çok önemli hukuki işleri yapmalarının da zamanının geldiğini ifade eden Tutar, gelişmiş ülkelerin Noterlik Kurumu’nun teknolojik gelişmelerden en iyi şekilde yararlanması için gerekli yasal düzenlemeleri gerçekleştirdiğini belirterek, “Çağdaş ve köklü hukuk sistemleri olan devletler, gelişmişliklerini bu sistemlerini daha ileriye taşıyarak muhafaza etmelerine borçludur” şeklinde konuştu.
Yapılan açılış konuşmalarının ardından yaş tahdidine tabi olan noterlere plaketleri ve beratları takdim edildi. Kongrede, 2012-2013 yılı çalışma ve mali raporuyla bilançonun ve yeni yıl bütçesinin sunuluşunun ardından bilanço ve Bütçe Komisyonu raporları görüşüldü.