Adalet Bakanlığı tarafından referandumda kabul edilen anayasa değişikliğine uyum kapsamında hazırlanan tasarı taslağı, Başbakanlığa gönderildi.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın imzasıyla Başbakanlığa gönderilen ve Adalet Bakanlığı Kanunlar Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan tasarı taslağında Hakimler ve Savcılar Kanunu ile Askeri Ceza Kanunu başta olmak üzere 16 kanun ve 132 maddede değişiklik yapılması öngörülüyor.
Adalet Bakanlığının hazırladığı pakette Askeri Ceza Kanunu, Hakimler ve Savcılar Kanunu, Anayasa Mahkemesi Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanun, Uyuşmazlık Mahkemesi Kanunu, Danıştay Kanunu ve Yargıtay Kanunu’nda değişiklik yapılması öngörülüyor. Paketin Bakanlar Kurulunda görüşülmesinin ardından TBMM’ye sevkedilmesi bekleniyor.
ASKERİ SUÇLARA SİVİL MAHKEMELERDE YARGILAMA
Anayasa değişikliği ile askeri mahkemelerin kaldırılması nedeniyle asker kişilerin işledikleri suçlar nedeniyle sivil mahkemelerde yargılanmasına ilişkin düzenleme yapılıyor.
Taslakta, "Askeri suçların soruşturması ve kovuşturmasında 4 Aralık 2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu hükümleri uygulanır" hükmü getirilirken, subay ve astsubayların şüpheli sıfatıyla ifadesinin bizzat cumhuriyet savcısı tarafından alınacağı düzenleniyor.
Taslakta askeri suçlara ilişkin dava ve işlere bakmak üzere askeri birliklerin konuşlu oldukları yer, coğrafi durum ile iş yoğunluğu göz önüne alınmak suretiyle belirlenen il merkezi ve ilçelerde Milli Savunma Bakanlığı ile Hakimler ve Savcılar Kurulunun görüşü alınarak Adalet Bakanlığınca asliye veya ağır ceza mahkemeleri kurulabileceği düzenleniyor. Anayasa değişikliğine uyum paketiyle 25 Ekim 1963 tarihli ve 353 sayılı Askeri Mahkemelerin Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu, 26 Ekim 1963 tarihli ve 357 sayılı Askeri Hakimler Kanunu, 27 Haziran 1972 tarihli ve 1600 sayılı Askeri Yargıtay Kanunu, 4 Temmuz 1972 tarihli ve 1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanunu yürürlükten kaldırılıyor.
HSK’YA YENİ DÜZENLEME
Anayasa değişikliğine uyum paketiyle Hakimler ve Savcılar Kurulunda da değişiklik yapılıyor. Hakimler ve Savcılar Kanunu’nda yer alan ’Yüksek’ ifadelerinin tamamı kanun metninden çıkartılıyor. Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Kanunu’nun adı da Hakimler ve Savcılar Kurulu Kanunu olarak değiştirilirken, 3 daireden 2 daireye indirilen HSK dairelerinin yetkileri de yeniden düzenleniyor.
HSK üyelerinin seçimine ilişkin düzenleme anayasaya uyumlu hale getirilirken; Kurulun üç üyesi birinci sınıf olup, birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş adli yargı hakim ve savcıları; bir üyesi birinci sınıf olup, birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş idari yargı hakim ve savcıları arasından Cumhurbaşkanınca; üç üyesi Yargıtay üyeleri; bir üyesi Danıştay üyeleri; üç üyesi hakimlik mesleğine alınmasına engel bir hali olmayan yükseköğretim kurumlarının hukuk dalında görev yapan öğretim üyeleri ile meslekte fiilen 15 yılını doldurmuş avukatlar arasından Türkiye Büyük Millet Meclisince 4 yıl için seçileceği düzenleniyor.
CUMHURBAŞKANI YARDIMCILARI YÜCE DİVANDA YARGILANACAK
Anayasa Mahkemesinin Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanun’da yapılan değişiklikle ise Yüce Divan sıfatıyla Anayasa Mahkemesinde yargılanacak kişiler arasında cumhurbaşkanı yardımcıları da dahil ediliyor. Kanunların iptali için Anayasa Mahkemesinde dava açabilecekler ’cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi’ne göre yeniden düzenlenirken; iptal davasını cumhurbaşkanının yanı sıra "Türkiye Büyük Millet Meclisinde en fazla üyeye sahip iki siyasi parti grubundan her biri" ile "Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tam sayısının en az beşte biri oranındaki üyeleri"nin açabileceğine ilişkin düzenleme yapılıyor.