Sağlıklı yaşlanmanın püf noktaları

Medipol Mega Üniversite Hastanesi’nden İç Hastalıkları ve Geriatri Uzmanı Prof. Dr. Sevgi Aras, 1 Ekim Dünya Yaşlılar Günü’nde sağlıklı yaşlanmayı destekleyen unsurları maddeler halinde sıraladı. Prof. Dr. Aras, “Sağlıklı yaşlanma sürecine daha genç yaşlardan hatta çocukluk çağından itibaren dikkat edilmesi gerekmektedir. ‘Başarılı yaşlanma’, yaşlılık sürecini hastalık olsa dahi başkalarına bağımlı olmadan kendi kendine sürdürebilme yeteneğidir. ‘Aktif yaşlanma’ ise yaşlı bireyin sosyal, çalışma ve üretim ile ilgili alanlarda katılımcı olması ile ilgili süreçtir. Sağlıklı yaşlanmada ilk kural zararlı fiziksel etmenlerden uzak kalmaktır. Bunlar arasında ses, hava kirliliği, elektromanyetik dalgalar ve zararlı güneş ışınları olabilir” dedi.
Prof. Dr. Sevgi Aras, sağlıklı yaşamın püf noktalarını şöyle sıraladı:
Görme ve duyma
“Yaşlılar için görmenin ve duymanın optimal olması çok önemlidir. Görsel ve işitsel duyu organlarımız sayesinde dış dünya ile bağlantımızı kurarız. Yaşlı birey düzenli olarak göz muayenesi olmalıdır. Katarakt, göz tansiyonu, uzak görme, akın görme problemi, sarı nokta hastalığı ve şeker hastalıkları varsa bunlarla ilgili göz muayenelerini olmaları gerekmektedir. Görmede yaşanacak sıkıntı, özellikle düşme konularında yaşlı bireyleri sıkıntıya sokabilir. İşitmenin hafıza üzerine etkileri mevcuttur. İşitme bozukluğu olanlarda hafıza problemlerinin daha fazla olduğu ispatlanmıştır. Düzenli olarak işitme testleri ve denge testleri yaptırılmalıdır.”
Ağız ve diş sağlığı
“Ağız ve diş sağlığı da bu konuda ilk sırada yer almaktadır. Maalesef ki çokça ihmal edilen bir konudur. Bunun için de düzenli olarak kontrol yapılması gerekmektedir. Diş sağlığı yaşlının ileride ihtiyacı olan beslenme gereksiniminin dengeli olması için gereken en önemli unsurlardandır. Bunlarla ilgili sıkıntılar varsa mutlaka giderilmelidir.”
Sağlıklı beslenme
“Sağlıklı yaşamanın en önemli unsurlarından biri de sağlıklı beslenmedir. Yaşlı bireydeki fiziksel değişiklikler beslenme ile ilgili gereksinimleri daha ön plana çıkarmaktadır. Yaşlıya önerilen dengeli beslenmeye mutlaka uyulmalıdır. Özellikle proteinli gıdaların tüketilmesine dikkat edilmesi gerekmektedir. Doktorun önerdiği şekilde çok fazla protein kısıtlamasına gitmeden protein alımı artırmalıdır. Kalsiyum ve D vitamini yüksek gıdaların tüketimine dikkat etmelidir. Hastalıklarına göre önerilen diyet programına göre besin ihtiyacı karşılanmalıdır. Günün en önemli öğünü olan kahvaltının atlanmamalıdır. Liften zengin gıda özellikle kabızlık problemleri olan yaşlı bireyler için önemlidir.”
Su tüketimi
“İçilen su da burada kritiktir. Yaşlanmayla birlikte susama isteği de azalır. Vücut su ihtiyacını bireye hissettirmez. Yaşlı su ihtiyacı olsa bile hissetmediği için susuz kalabilir. Susuz kalmanın getirdiği böbrek rahatsızlıklarından tutun da kalp rahatsızlıklarına kadar uzanan bir sürece gidebilir. Kilosuna göre önerilen su tüketimini mutlaka yapmalıdır.”
Düzenli egzersiz
“Sağlıklı yaşlanmada olmazsa olmazımız egzersizdir. Bütün hastalıklarda egzersizin yeri çok önemlidir. Kalp damar hastalıklarından demansa kadar egzersizin yeri oldukça büyüktür. Tempolu yürüyüş, yüzme ve kas güçlendirme egzersizleri yapılabilir. Egzersiz kesinlikle ihmal edilmemeli ve günlük hayatlarının bir parçası haline gelmelidir.”
Aşılanma
“Sadece çocuklarda değil, yaşlılarda da aşılanma çok önemlidir. Yaşlılara önerilen aşılar düzenli olarak yaptırılmalıdır. Grip, zatürre, zona gibi aşıların yapılması önerilmektedir. Bu aşılar yaşlının diğer kronik hastalıklarının da kötü gidişini engellemektedir.”
Düzenli doktor kontrolü
“Yaşlı birey şeker, tansiyon, akciğer, kalp damar hastalıkları, böbrek hastalıkları, hormonal hastalıklar ve kanserler gibi kronik hastalıklar yanında; yaşlılığın getirdiği yaşam kalitesini bozan birçok problem açısından risk altındadır. Bu hastalıkların takibi ve erken tanı için düzenli doktor kontrolünü ihmal etmemelidirler.”