MOĞOLİSTAN - Moğolistan Meclis toplantılarında bütçe değerlendirmesi konu olan bugünlerde Moğolistan’ın borçlanma tavanına ilişkin somut bilgileri içeren iktisatçı J.Delgersaikhan’ın mülakat aşağıdadır.

Devlet bütçesinin yüzde 50'si borca gidecek

Örneğin, 2016 yılında Moğolistan aldığı kredilerin sadece faizi için 963 milyar MNT, kredinin ana ödemesi için 2.4 trilyon MNT olmak üzere toplam 3.4 trilyon MNT ödeyecek mi?

Son zamanlarda imtiyaz sözleşmesi ile bir çok projeler gerçekleşiyor.Bu gidişle borçlanma tavanı % 58.3 oranda sınırlı kalabilecek mi?

Bugün itibari ile borçlanma sınırı % 58.3 oranda sınırlı kalamayacak gibi gözüküyor.Ancak hükümet demiryolu ve diğer sektörlerde alınan belirli kredileri borç kategorisine dahil edilmeyeceğine ilişkin yasal değişiklik yapmıştı.Şayet 2016 yılında dışarıdan beklenmeyen büyükçaplı yatırım girmezse veya Oyutolgoy, Tavantolgoy harekete geçmezse borç tavanı belirlenen sınırı aşacaktır.

Yani bundan sonra devlet bütçenin %50’sı dış borç ödemesine mi gidecek?

Evet.2016 yılından itibaren Moğolistan aldığı kredileri ödemeye başlayacak. Geçtiğimiz yılın Kasım ayından itibaren iç piyasada tahvil çıkartarak büyük miktar sermaye oluşturmuştu. Bu da kısa vadeli menkulidi.Bunun dışında uzun vadeli kredilerin cari maliyet ödemeleri başlanacak.Bunlar baz alınırsa önümüzdeki yıl yaklaşık 3 trilyon MNT dış borç faizi için ödenecek. Bu da devlet bütçesinin %50’sine eşittir.Kısaca şimdi planlanan bütçe gelirinin yaklaşık %40’ı kredi faizine gidecek.

Bu yıl hükümet 1 milyar dolarlık dış kredi alma hakkına sahiptir. Bu hakkını kullanarak dışarıdan borç almayı planlamaktadır.Bu durumda kredi gelirinin neye harcanağına bakılmaksızın devletin borçları giderek artacak demektir.Bu şekilde siyaset yapılırsa Moğolistan’ın ekonomiyi büyümeyi yavaşlatacak ve kriz süresi uzayacaktır.

Ekonomik krizin yaşandığı ve bütçenin genişlediği bu dönemde çeşitli yeni vergi yasaları onaylanarak devlet bütçesine gelir sağlama yöntemi doğru mudur?

Vergi tabanını arttırma seçenekleri doğrudur.Tabanı arttırmak demek vergiye tabi gelirleri açığa çıkartmak demektir.Kâr ve geliri belirsiz mal veya hizmetten alınacak vergileri netleştirerek kayıtdışı ekonomyi açığa çıkartarak vergi tabanını genişletmek doğru bir adımdır.
 
OGÜNhaber