Destek Menkul Değerler Genel Müdürü Tuna Yılmaz, Bloomberg HT'nin canlı yayınına katılarak Sermaye Piyasası Kurulu'nun Foreks piyasası ile ilgili yeni düzenlemelerinin sektöre etkisini değerlendirdi.
SPK'nın tebliğinde anlaşılması güç bazı ifadeler olduğunu belirten Yılmaz, "İşin detayına girildiğinde pratikte uygulama imkanı olmayan durumlar ortaya çıkıyor.
Tabi ki yüksek kaldıracın bilinçsiz bir şekilde kullanılması sonucunda özellikle küçük parayla işlem yapan yatırımcıların zarar etmesi ve parasının tamamını kaybetmesi riski yüksek oluyordu. Buna yönelik SPK bu kaldıraç oranlarını küçük yatırımcılar için düşürmek istiyor.
Yeni düzenlemeyle Euro-Dolar, Euro-TL, Dolar-TL ve Altın haricindeki paritelerde kaldıraç 1/50 ile sınırlandırıldı. Bu maddeye baktığımızda Dolar-TL likiditesi örnek olarak Dolar-Yen ve Pound-Dolar'a göre daha düşük. Bu durumda olması gerekenin aksi şekilde, yani Dolar-Yen'in kaldıracı daha yüksek olabilecekken, Dolar-TL'nin kaldıracı daha yüksek olmuş oldu. Bir defa burada bir hata var diye düşünüyoruz." diye konuştu.
"Uygulamada sıkıntılar olacak"
Profesyonel yatırımcı olmanın şartlarının çok daha ağır ve talebe dayalı olduğunun altını çizen Yılmaz, "Burada genel yatırımcıları göz önünde bulundurmak lazım. Piyasada işlem yapanların yüzde 99'u genel yatırımcı. Onlar için de 20 bin TL altında yatırım yapan kişilerin kaldıracı 1/50 ve ya 1/25 olarak değiştirilmesini öngörüyor. Biz açıkçası her zaman güven ortamını arttıracak bütün uygulamalara destek verdik. Ama pratikte uygulama imkanı olmayan şeyler de küçük yatırımcıları yurtdışına kaçmasına sebep olabilir. Mesela bu maddelerde mevcut müşteriler için 20 bin TL'nin altında parası varsa öncesinde açtığı halihazırda açık olan pozisyonlarını 1/100 kaldıraçta devam ettireceğiz ama yeni açtığı pozisyonları 1/100 kaldıraçla açamayacağız, 1/50 ve ya 1/25 kaldıraçta açacağız. Yani yatırımcı aynı üründe hem 1/100 hem de 1/50 kaldıraçla işlem yapacak. Bu, pratikte yapılması imkanı olmayan bir şey. Mevcut müşteriler için aynı üründe iki ayrı kaldıraçla pozisyon açma gibi birimkanımız yok. Bunu geçiş dönemi olarak değerlendirmemek lazım. Yeni açılan hesaplarda da eğer yatırım miktarı 20 bin TL'nin altına düşecek şekilde para çekimi yapılırsa, bunda da yine kaldıraç oranı 1/50'ye düşürülecek. Ama eski açtığı pozisyon 1/100'de devam edecek. Bu bir üründe bir yatırımcının farklı kaldıraç oranlarıyla işlem yapması anlamına geliyor. Bunu pratikte yapmanın imkanı yok." dedi. SPK'nın aracı kurumlara düzenleme yapma fırsatı vermeden tebligat gerçekleştirdiğine dikkat çeken Yılmaz, yeni uygulama ile getirilen 50 adet deneme işlem yapma zorunluluğunun da acil olacak şekilde gerçek işlem yapmak isteyen yatırımcıları zor durumda bırakacağını ifade etti. Yılmaz, "Örneğin 1 milyon Dolar borcu olup da sert yükselen bir Dolar karşısında kendini o anda Foreks piyasalarında işlem yaparak "hedgelemek" isteyen bir yatırımcı bu uygulamayla zor durumda kalacak. Çünkü yeni uygulama anında hesap açıp işlem yapmayı imkansız hale getiriyor. 6 iş günü sonunda 50 adet işlem yapmak istemeyen yatırımcı o andaki pozisyonunu hedgelemek için yurtdışına kaçmak zorunda kalacaktır" ifadelerini kullandı.
"Küçük yatırımcı yurtdışına kaçar"
Uygulamanın küçük yatırımcıyı yurtdışına kaçıracağının altını çizen Tuna Yılmaz, "Aslında çok bir şey değişmeyecek. Yatırımcı yüksek kaldıraç bulduğu herhangi bir yurtdışı piyasasında yine yüksek kaldıraçla işlem yapmaya devam edebilir. Daha düşük kaldıraç kullanan yatırımcıların da kayıp-kazanç oranlarının değişmediğini görüyoruz. Bu konuda hiçbir resmi inceleme yapılmamış vaziyette. Biz şu an talep eden müşterilerimize 1/50 ve 1/25 kaldıraçla işlem hizmeti sağlıyoruz. Burada da görüyoruz ki kayıp-kazanç oranında bir değişiklik yok. Bu nedenle yeni uygulamanın ne getireceğini çok fazla öngöremiyorum." diye konuştu.