Kovid-19 geçiren ve nefes darlığı, dayanıklılıkta azalma, çabuk yorulma gibi belirtileri olanların, fiziksel tıp ve rehabilitasyonun önemli alanlarından olan 'pulmoner rehabilitasyon' ile daha kolay toparlanabileceği belirtildi.
Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ebru Alemdaroğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tüm dünyayı etkisi altına alan yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) farklı seyirler gösterebildiğini belirterek, hastalığın bazı bireylerde belirti vermediğini, bazılarında hafif seyir, bazılarında ise ağır zatürre, solunum ve çoklu organ yetmezliği gibi ağır tablolar ortaya çıkarabildiğini söyledi.
Koronavirüsün akciğer dokusunda neden olduğu iltihabın, uzun süreli hareketsiz kalma, yoğun bakım veya yatak istirahati süreçleri, akciğer kapasitesinde azalma, kaslarda güçsüzlük, dayanıklılıkta azalma gibi sonuçlara neden olabildiğine işaret eden Alemdaroğlu, sinir sistemi hastalıklarının da bazen enfeksiyon süreci sonrasında tabloya eklenebildiğini bildirdi.
Doç. Dr. Alemdaroğlu, Kovid-19'lu hastaların tedavisinde akciğer işlevinin, kas iskelet sistemi işlevinin, bazen de sinir sisteminin etkilenmesi nedeniyle fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzman hekimlerine önemli görevler düştüğünü vurgulayarak, branşın önemli alanlarından birinin akciğer hastalıklarının rehabilitasyon tedavisi olan "pulmoner rehabilitasyon" olduğunu aktardı.
Pulmoner rehabilitasyonun akciğer hastalığı olan bireylerde hastalığa bağlı işlev kaybı ve yetersizliği en aza indirmeyi hedefleyen, kapsamlı tedavi uygulamaları olduğunu anlatan Alemdaroğlu, şu bilgileri paylaştı:
"Temel olarak egzersizler, solunum teknikleri, eğitim, psikososyal destek, beslenme değerlendirmesi, sigara bıraktırma programlarından oluşur. Kovid-19 hastalığında hastanın durumuna göre pulmoner rehabilitasyon gerekli olabilmektedir. Hafif hastalık seyri gösteren olgular ve zatürre tedavisi almış, tedavisini tamamlamış, genel durumu iyi, eve taburcu olmuş hastaların izole olduğu ortamda hareketsiz kalmamaya özen göstermesi önerilmektedir. Oda içinde hareketli olmak, bütün günü yatakta geçirmemek önemlidir. İzolasyon dönemi sonrasında hafif yoğunlukta fiziksel aktivite ve egzersiz yapabilirler, ancak ağır egzersizlerden kaçınılmalıdır. Kalp problemi olanlar doktorlarının izin verdiği ölçüde aktivitede bulunmalıdır. Tüm hastaların yapması gerektiği gibi, bu hastalar da beslenme ve uyku düzenine önem vermelidir. Eğer kullanıyorlarsa sigarayı mutlaka bırakmalarını tavsiye ediyoruz. "
"Kovid-19 geçirenler pulmoner rehabilitasyon açısından değenlendirilmeli"
Ebru Alemdaroğlu, kronik akciğer hastalığı, omurilik yaralanması gibi akciğer işlevini etkileyen hastalığı olup Kovid-19 enfeksiyonu geçirenlerin, hastalığı şiddetli seyretmiş olanların, yoğun bakımdan taburcu olmuş hastaların pulmoner rehabilitasyon açısından değerlendirilmesinin faydalı olacağının altını çizdi.
Rehabilitasyonun kişiyi hastalık öncesi duruma döndürmeyi hedeflediğini kaydeden Alemdaroğlu, "Kovid-19 hastalığını geçirmiş olanların, uzun dönem takiplerinde nefes darlığı, dayanıklılıkta azalma, çabuk yorulma gibi belirtileri olması durumunda pulmoner rehabilitasyon programından fayda görebileceklerini ve bu programla daha kolay toparlanabileceklerini bilmelerinde yarar var. Bu konuda FTR polikliniklerinden yardım alabilirler." diye konuştu.
Fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzman hekimleri olarak Kovid-19 enfeksiyonu geçiren hastalara yaklaşımlarında hastanın tıbbi durumu, kas iskelet sistemi özellikleri, bulaştırıcılığın devam edip etmemesi gibi faktörler göz önüne alınarak, hastaya özel rehabilitasyon programı planlandığını ifade eden Doç. Dr. Alemdaroğlu, şöyle konuştu:
"Bulaş riski yüksek hastalar için broşürler, videolar kullanılabiliyor. Bu hastalara egzersiz sırasında dikkat edilmesi gereken izolasyon tedbirleri ile ilgili bilgi veriliyor. Yapabilecek hastalara dayanıklılık egzersizleri planlanıyor. Solunum egzersizleri, balgam çıkarma teknikleri ise yalnızca uygun ve gerekli hastalarda bulaş riskine dikkat edilerek veriliyor.
Kovid-19 ile mücadele ettiğimiz bu günlerde sağlıklı kalmak için açıklanan toplumsal kurallara çok özen göstermemiz gerektiğini hatırlatmak isterim. Bir süre daha evde kalmamız gerekli olabilir. Bu süreçte hareketsizliğin olumsuz etkilerinden korunmak ve akciğer kapasitesinin olumsuz etkilenmemesi için ev içinde mümkün olduğunca hareketli olmak, tıbbi bir engel yoksa ev içinde adımlama yapmak faydalı olacaktır."