Çin ilaç şirketi CanSino'nun potansiyel yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşısı, Rusya'da insanlar üzerinde test edilmeye başlandı.
"Clinical Trials Arena" internet sitesinde yer alan habere göre, Rus ilaç üreticisi Petrovax, "Ad5-NCov" adlı aşı adayının üçüncü aşama klinik denemelerine başkent Moskova'da başladı.
CanSino'nun Çin Askeri Tıp Akademisi ile iş birliğinde geliştirdiği Ad5-NCov, soğuk algınlığına yol açan zararsız bir adenovirüs bileşeni aracılığıyla insan vücuduna Kovid-19'un genetik bileşenlerini aktararak bağışıklık tepkilerini uyandırmayı hedefliyor.
Aşı adayının güvenliğinin ve bağışıklık etkisinin test edildiği 1'inci ve 2'nci aşama klinik denemeleri Çin'de yürütülmüş, 3'üncü aşama denemeleri ise 9 Ağustos’ta Suudi Arabistan’da başlamıştı. Pakistan 19 Ağustos’ta, Rusya ise 3 Eylül’de aşı adayının 3'ncü aşama klinik denemelerinin ülkelerinde yapılmasına onay vermişti.
Toplam 40 bin kişinin katılması planlanan klinik denemelerin Brezilya ve Şili'de de yürütülmesi planlanıyor.
Çin ordusu, 25 Haziran’da aşı adayının "özel ihtiyaç sağlık malzemesi" olarak kullanımını onaylamıştı.
Çin'deki aşı çalışmaları
Kovid-19'un ortaya çıktığı Çin'de de 9 aşı adayının klinik denemeleri sürüyor. Bunlardan 3'ü birinci, 2'si ikinci, 4'ü ise üçüncü aşamada insanlar üzerinde test ediliyor.
Sinopharm, Sinovac ve CanSino gibi kamuya ait ilaç firmaları, Çin Askeri Tıp Akademisi, Vuhan Viroloji Enstitüsü, Pekin Biyolojik Ürünler Enstitüsü gibi kurumlar ile iş birliği içinde aşı çalışmaları yürütüyor.
CanSino'nun aşı adayı dışında SinoVac'ın geliştirdiği "CoronaVac" ve Sinopharm'ın Vuhan Viroloji Enstitüsü ve Pekin Biyolojik Ürünler Enstitüsü ile geliştirdiği iki aşı adayı en fazla umut bağlanan çalışmalar arasında görülüyor.
Klinik denemeler 3 aşamada yapılıyor
Bir aşının yaygın olarak kullanılabilmesi için 3 aşamada insanlar üzerinde test edilmesi gerekiyor.
Klinik denemelerin ilk aşamasında, az sayıdaki gönüllü sağlıklı denek üzerinde aşının güvenli olup olmadığı ve olası yan etkileri araştırılıyor. İkinci aşamada, güvenilirliği doğrulanan aşının etkinliği 100'den fazla denek üzerinde test ediliyor. Üçüncü ve son aşamada ise aynı işlem, binlerce denekle tekrarlanıyor. Tüm bu süreç, aylar ve hatta yıllar alabiliyor.
38 aşı adayı, klinik deneme aşamasında
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, 21 Eylül itibarıyla dünya genelinde Kovid-19'a karşı 38 aşı adayı klinik deneme, 149 aşı adayı ise klinik öncesi değerlendirme aşamasında bulunuyor.
Çin'de ortaya çıkan Kovid-19, 200'den fazla ülke ve bölgeye yayılarak salgına dönüştü. Dünya genelinde vaka sayısı 31,5 milyonu aşarken, 969 binden fazla kişi hayatını kaybetti.