Avrupa Birliği (AB) Konseyi Dönem Başkanı Macaristan tarafından başkent Budapeşte’de düzenlenen Gayriresmi Genel İşler Konseyi Toplantısı, Brüksel ve Budapeşte arasındaki gerginlik nedeniyle düşük seviyeli olarak gerçekleştirildi. AB Komisyonu, teamüllerin dışına çıkarak Budapeşte’deki toplantıya komisyon üyesi göndermedi.
Avrupa Birliği’nin yürütme organı olan AB Komisyonu ve birçok AB üyesi ülke, birliğin değerlerine saygı göstermemekle suçladıkları Macaristan’a karşı tavır almaya devam ediyor. AB Konseyi Dönem Başkanı Macaristan tarafından başkent Budapeşte’de düzenlenen Gayriresmi Genel İşler Konseyi Toplantısı, Brüksel ve Budapeşte arasındaki gerginlik nedeniyle düşük seviyeli olarak gerçekleştirildi.
AB Komisyonu, teamüllerin dışına çıkarak Budapeşte’deki toplantıya komisyon üyesi göndermedi. AB üyesi ülkelerin yarıya yakını ise toplantıya düşük düzeyde katılım sağladı. Toplantıya üst düzey katılım sağlayan ülkeler arasında yer alan İrlanda, Lüksemburg ve Belçika’yı temsil eden bakanlar ise Macaristan hükümetinin politikalarına sert eleştiriler yöneltti.
Lüksemburg Dışişleri Bakanı Xavier Bettel, “Meslektaşıma (Avrupa İşleri Bakanı Janos Boka’ya) bir soru sormak istiyorum. Acaba kendisi yarın Moskova’yı ziyaret etmeyi planlıyor mu? Çünkü bu Macar politikacıların adeti haline gelmiş gibi görünüyor” ifadelerini kullandı. Bettel, “Benim için bugün Budapeşte’de bulunmak önemliydi. Biliyorsunuz, bu hususta büyük soru işaretleri var, gelelim mi, gelmeyelim mi? Gelsek mi daha iyi olur yoksa boykot mu etmeliyiz şeklinde. Fakat burada bulunmamanın bir hata olacağını düşünüyorum. Fakat burada olmak da aynı zamanda sesimizin yüksek çıkması manasına geliyor” dedi.
İrlanda Avrupa İşleri Bakanı Jennifer Carroll McNeill, Macaristan’ı insan hakları ve özgürlükler konusunda eleştirirken, Belçika Dışişleri Bakanı Hadja Lahbib ise Macaristan hükümetine Ukrayna’ya silah desteğine yönelik AB fonlarına ilişkin vetosunu kaldırma çağrısı yaptı.
Toplantıya başkanlık eden Macaristan’ın Avrupa İşleri Bakanı Boka, Macaristan’a karşı alınan tavrı göz ardı ederek, bakanların kendisine toplantıları hakkında bilgi verdiklerini ve bu konuda bir sorun görmediğini ifade etti. AB üyesi ülkelerin yarıdan fazlasının toplantıda üst düzeyde temsil edildiğini ifade eden fakat Macar bakan, AB Komisyonu’nun toplantıya komisyon üyesi göndermediğini kabul etti. Toplantı sonrasında gazetecilere konuşan Boka, “Bugünkü toplantının atmosferi, işbirliği duygusunu ve üye ülkelerin Macaristan Dönem Başkanlığı ile işbirliği yapma isteklerini yansıttı ve bunu memnuniyetle karşılıyorum” dedi.
Toplantı daha önce Brüksel’e alınmıştı
Brüksel ile Budapeşte arasındaki gerginlik, Macaristan’ın AB Konseyi Dönem Başkanlığını 1 Temmuz 2024 tarihinde devralmasının ardından Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın 5 Temmuz’da Moskova’yı ziyaret ederek Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya gelmesi ile ortaya çıkmıştı. Geçtiğimiz hafta da AB dışişleri bakanlarının AB’nin dış politika ve güvenlik stratejilerini tartıştığı “Gymnich’’ formatındaki AB Gayriresmi Dışişleri Bakanları Toplantısı, Budapeşte’de yapılması gerektiği halde Belçika’nın başeknti Brüksel’e alınmıştı. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, toplantının Orban’ın Moskova ziyaretine tepki olarak Brüksel’e alındığını açıklamıştı.