Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 2026’da Türkiye’nin ev sahipliği yapacağı COP31 öncesi atık yönetiminde yeni bir dönemi başlatmaya hazırlanıyor. Evsel atıklar, belediyelerin dağıtacağı farklı renkli poşetlerle evde ayrıştırılacak.
Türkiye, 2026 yılında düzenlenecek COP31 için çevre politikalarında kapsamlı bir dönüşüme hazırlanıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı liderliğinde hayata geçirilecek uygulama ile evlerden çıkan çöpler, kaynağında ayrıştırılarak toplanacak.
Çöpler evde, poşetlerle ayrılacak
Hürriyet’in haberine göre, düzenlemenin hayata geçmesi halinde belediyeler tüm hanelere iki ayrı renkte büyük boy çöp poşeti dağıtacak. Vatandaşlar, geri dönüşümü mümkün olmayan mutfak ve banyo atıklarını bir poşete; kâğıt, karton, plastik, alüminyum ve şişe gibi geri dönüşüme uygun ambalajları ise diğer poşete koyacak.
Çöp kamyonları dönüşümlü çalışacak
Yeni sistemle çöp kamyonları bir gün evsel atıkları, diğer gün ise geri dönüştürülebilir ambalajları toplayacak. Böylece atıklar, yemek artıklarıyla karışmadan temiz şekilde geri kazanım tesislerine gönderilecek. Bakanlık, bu yöntemle hem atık toplama maliyetlerinin hem de karbon salınımının azaltılmasını hedefliyor.
'Her gün çöp toplamaya gerek kalmayabilir'
Bakanlık yetkilileri, uygulamanın alışkanlık kazandırana kadar belediyeler tarafından destekleneceğini belirterek şu değerlendirmeyi yaptı:
“İkili ayrıştırmayı başarabilirsek belediyelerin her gün çöp almasına da gerek kalmaz, haftada iki üç kez toplamak yeterli olur. Bu sayede atık toplama maliyetleri düşeceği gibi karbon salınımı da azalır. AB’de çöpler haftada bir alınır; her hanenin bir çöp limiti vardır, çöpü karışık atana 800 Euro ceza kesilir.”
Bazı belediyeler uygulamaya başladı
Sıfır Atık uygulaması halihazırda bazı belediyelerde farklı modellerle yürütülüyor. Konya Büyükşehir Belediyesi ve İstanbul Kadıköy Belediyesi, mobil uygulamalarla vatandaşlara atıkların hangi noktalara bırakılacağını gösteriyor. İstanbul Bahçelievler Belediyesi ise hanelere ücretsiz dağıttığı büyük mavi poşetlerle, geri dönüştürülebilir ambalajların bir hafta boyunca ayrı toplanmasını sağlıyor.
Market poşetlerinde fiyat tartışması
Geçtiğimiz günlerde gerçekleşen Ambalaj Komisyonu toplantısı da sıfır atık programı açısından önem teşkil ediyordu. Toplantıda market poşetlerinin 2026 yılındaki satış fiyatı tartışıldı. Tüketiciye 50 kuruşa satılan bir poşetin, ağırlık ve boyutlarına göre markete maliyetinin 50 ila 75 kuruş olduğu ortaya konulan toplantı sonrasında marketlerin Çevre Bakanlığı’na yazılı olarak fiyatın 2.5 liraya çıkarılmasını istedikleri öğrenildi.
Söz konusu talebin makul olmadığını belirten yetkililer, tüketicinin alım gücüyle birlikte düşünüldüğünde 2.5 liranın yüksek olduğuna dikkat çektiler. 50 kuruşluk fiyatın, yüzde 25 olan yeniden değerleme oranında artırılması yönünde görüşler iletilirken Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, 2026’da uygulanabilecek fiyata ilişkin etki analizi yaparak nihai karar için önerisini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a sunacak.